De sportauto die Mercedes ons beloofd had.
De eerste Mercedes-Benz SLK (fabriekscode: R170) was een beetje een ambivalente auto. Het was ten eerste een zeer groot commercieel succes. Halverwege de jaren ’90 kwam bijna elk merk met een compacte roadster. Das Haus besloot om met de Mercedes onder de roadsters te komen: de SLK (Sport, Leicht & Kurz). Het Variodak was natuurlijk de grote attractie. Het kan in twee delen opgeklapt worden, waardoor je een cabriolet én coupé in een had. In tegenstelling tot veel (latere) klapdak-cabrio’s was de SLK een perfect geproportioneerde auto. De twee bulten op de motorkap deden denken aan de oer-SL. Er was verder geen lijn te veel of te weinig, maar er was nog een voordeel: de SLK was relatief betaalbaar. Tussen 1996 en 2004 werden er maar liefst 383.222 exemplaren van verkocht.
Wat de SLK niet was, was sportief. Gezien de naam van de auto was dat toch wel een dingetje. De pers had er geregeld kritiek op. Mercedes bouwt een compacte roadster, maar de rijeigenschappen vallen enorm tegen. Vreemd. Mercedes had echter niet de gemiddelde journalist in het achterhoofd, maar de gemiddelde persoon die deze auto kon betalen. Dat zijn geen journalisten met jeugdpuistjes en geldingsdrang, maar 50ers die zichzelf altijd al een sportwagen beloofd hebben. De SLK reed eigenlijk behoorlijk gelijk aan een C-klasse. Comfortabel en relaxed. Maar sportief, nee. Ook de SLK32 AMG was niet sportief. Verrassend snel: ja. Maar in de bochten was het gewoon geen MX-5.
De opvolger van de R170 moest wel beschikken over fatsoenlijke dynamische capaciteiten. De stijfheid werd verhoogd door gebruik van sterker staal. Dat had zijn uitwerking, want torsiestijfheid nam met bijna 50% toe. Hoe stijver een auto is, hoe beter de wegligging. Bij een ‘slappere’ koets ben je al gauw genoodzaakt om de ophanging zo zacht mogelijk te maken. De nieuwe SLK kreeg ook grotere dimensies. De SLK was langer (dik 7 cm) en had een grotere wielbasis (zo’n 3 cm). Maar de belangrijkste toename zat ‘m in de breedte: iets meer dan 6 cm. Het uiterlijk was geen evolutie, maar het ontwerp van Steve Mattin deed wel wat wenkbrauwen fronzen. Zo sierlijk als de toen ook niet zo oude SL was de SLK niet. Met name de neus met ‘SLR’-esque voorkant was, ehh, wennen. Mocht die F1-neus niet naar de zin zijn, kon je het beste een zwarte bestellen. Dan viel het minder op.
Bij dat bestellen kon je aan het begin van 2004 kiezen uit twee motoren. De instapper was de SLK200 Kompressor, maar ondanks de naam ‘200’ was het een 1.8 motor. Het ‘kompressor’-gedeelte klopte wel. De specs waren niet onaardig voor een instapper: 163 pk en 240 Nm. De tweede stap was de SLK350. Deze had niet zoals de SL350 de M112 3.7 V6, maar een nieuwe M272-E35 V6 met een slagvolume van 3.498 cc. Het resultaat was 272 pk en 350 Nm, waardoor de SLK350 in 5,6 seconden naar de 100 km/u kon sprinten. Als je de 7G-Tronic automaat (een zesbak was standaard) had besteld, ging daar nog eens een tiende vanaf. Dit alles bij elkaar zorgde ervoor dat de SLK een stuk serieuzer was dan voorheen. Natuurlijk was het geen hardcore sportwagen voor trackdays, maar een bergpas was nu veel leuker dan voorheen. Ook als de temperaturen laag waren, zolang het maar droog was kon de kap altijd open: dankzij de airscarf en de uitstekende verwarming zat je bijna altijd warm.
Om de critici de mond te snoeren introduceerde Mercedes-Benz enkele maanden later de topversie: de SLK55 AMG. Qua benadering leek het een beetje op wat Caroll Shelby deed met de AC Ace. Een kleine, relatief lichte roadster voorzien van een hele grote V8. En oh, de V8 was groot, maar liefst 5,4 liter aan gorgelende, moddervette en romige heerlijkheid. Deze werd in lengte gemonteerd en gekoppeld aan een aangepaste zeventraps automaat. Alle 360 pk’s en 510 Nm’s werden naar de achteras gestuurd, daar waar het hoort. Op papier lijkt de SLK55 AMG niet zo heel veel sneller te zijn dan de SLK350: 0-100 km/u in 4,9 seconden en een topsnelheid van 250 km/u.
De beleving was wel compleet anders. Alsof je een roedel overenthousiaste Mastiffs aan het uitlaten bent. Die 510 Nm kreeg je pas bij 4.000 toeren, maar bij bijna elk toerental pakte de motor uitstekend op. De SLK55 AMG was nooit langzaam, wat dat betreft gaat er niets boven de gasrespons van een atmosferische V8. Inderdaad: geen replacement for displacement. Wat ook bijdroeg aan de feestvreugde was het uiterlijk van de SLK55 AMG. De eerste SLK32 was een wel erg anonieme verschijning. Een sleeper is leuk, maar niet als het een feestroadster was. Daarom was de SLK55 AMG getooid met een heftige AMG bodykit, heerlijk grote velgen en vier briljante stortkokers.
Voor wie een SLK55 AMG en zelfs de SLK350 te veel van het goede vond, maar de SLK200 te karig, verscheen in 2005 de SLK280. Open rijden met zes cilinders geeft meer rust dan met vier stuks. Ook bij de SLK280 was de naam niets meer dan een indicatie van de te verwachten cilinderinhoud. De 3-liter V6 was goed voor 231 pk en 300 Nm en kon geleverd worden met een zesbak of zeventrapsautomaat. Koos je voor die laatste, dan de duurde de 0-100 km/u sprint 6,2 seconden, met de handbak had je er 6,3 seconden voor nodig.
Eind 2005 is het mogelijk om een ruigere SLK55 AMG te bestellen. Niet dat het standaardmodel zo schattig is, maar vooral omdat er altijd mensen zijn die net dat beetje meer wensen. Het enige wat je moest doen was het ‘Performance Package’-hokje aanvinken. Dan kreeg je grotere remmen en een strakker onderstel. In het interieur kon je de Performance-variant herkennen aan koolstofvezel details en het alcantara stuurwiel. Aan het exterieur kon je de heftigere variant herkennen aan de 18″ lichtmetalen velgen. De prestatiecijfers bleven gelijk, op de topsnelheid na: die bedroeg nu 280 km/u.
Uiteraard waren er nog steeds mensen die dat niet voldoende vonden. Om het laatste beetje verwijfdheid uit de SLK te slaan, mocht de kersverse Performance Studio van AMG ermee aan de slag. Ze maakten de SLK55 AMG Black Series en het resultaat was monsterlijk. Ten eerste dat uiterlijk. De Black Series was breder, lager en gemener. De velgen waren gargantueske 19″ lichtgewicht jetsers. Tegenwoordig heeft een Scenic een inchje meer, maar in 2006 was het flink voor zo’n kleine auto. Om de eerste Black Series allertijden lichter te maken, werd het klapdak vervangen door een vast dak van koolstofvezel. Flaneren was er niet meer bij. Althans, niet met de zon op je kruin. Wel kon je showen met optionele koolstof ‘kieuwen’ in de bumper en een koolstofvezel spoiler.
In totaal werd er 45 kilogram bespaard. Om de SLK Black Series nog sneller te maken werd de motor onder handen genomen. 360 pk voor een 5.4 liter V8 is niet een hoog specifiek vermogen. AMG zorgde ervoor dat de V8 nu beter kon ademen dankzij een andere uitlaat, kleppentiming en inlaat. Het vermogen was nu een mooie ronde 400 pk en het koppel steeg lichtjes mee naar 520 Nm. Optioneel kon de Black Series worden uitgerust met een sperdifferentieel. De prestaties lagen op een hoger niveau: 0-100 duurde in de Black Series zo’n 4,5 seconden. Een succes was het niet. De charme van zo’n SLK is dat het een cabrio en coupe in één is. De Black Series was absoluut hardcore, maar in vergelijking met een GT3 was het een fiasco. Het was ook een beetje een haastklus: AMG Performance Studio wilde een auto hebben om hun oprichting luister bij te zetten. Het was eigenlijk een doorontwikkeling van de SLK Formule 1 Safety Car en de SLK ‘Ultimate Experience‘ auto’s, waar er 35 stuks van zijn gebouwd. In totaal zijn er 100 SLK55 AMG Black Series gebouwd.
In 2008 ondergaat de SLK een redelijke facelift. Met name de neus is anders. Dankzij de herziene voorbumper zit er nu nog meer een F1-lijn in. De auto wordt op veel kleine puntjes net weer even fijngeslepen. Instapper was nog steeds de SLK200 Kompressor, maar deze leverde nu 184 pk. De SLK280 werd ietsjes zuiniger (en een jaar later SLK300 gedoopt). De SLK350 leverde nu zelfs 305 pk en maar liefst 360 Nm. Uiteraard was de topper in de range nog altijd de SLK55 AMG, optioneel uit rusten met het Performance Package.
De SLK van de R171-generatie gaat niet de geschiedenis in als de beste sportwagen aller tijden, maar het was een veel betere allrounder dan zijn voorganger. Daarvoor was het nog teveel een Mercedes. Net als bij de eerste generatie is dat echter geen nadeel. In 95% van de gevallen reageert de R171 snel, alert en met voldoende feedback. Mits je de viercilinders overslaat zal je qua snelheid eigenlijk ook niets tekort komen. Je kan de R171 bijna als daily gebruiken, mits je jezelf niet vermenigvuldigd hebt. Het is namelijk een prima Mercedes: je stapt in en rijdt weg, zonder problemen. Maar mocht je op een vrije dag een leuke weg tegenkomen: klap het dak weg, doe de ramen naar beneden en druk het gaspedaal naar beneden. Zeker in zo’n SLK55 AMG. Veel beter wordt het niet.
Leuk artikel, ik rij zelf nu een goede 2.5 jaar een R171 als daily en hoewel wat meer power leuk zou zijn heb ik verder nog niet de neiging gehad hem weg te doen. De ‘neus’ is inderdaad een gedurfd design. Je houdt ervan of niet, ik vind het in ieder geval een mooie verschijning! Wil je echt boenderen en sportief rijden dan zijn er uiteraard betere auto’s maar 80 km wegen op mooie zomerdagen zijn voor mij nog elke keer een feest.
1 opmerking, elke cabrio kan open als het wat frisser maar droog is hoor. Dat doe ik ook regelmatig ookal ontbreekt de airscarf in mijn SLK.
Een 5.5 liter V8 in zo’n kleine roadster, heerlijk gestoord
Ja die achterlijk grote atmosferische V8 in zo’n kleine wagen is wel echt geweldig geweest. Doe mij er maar één voor in het weekend! Een leuke special, vermakelijk om te lezen :)
Sport, Leicht, Kurz? Ik dacht Schnell, Leicht, Kurz? Toch?
@svenska_aeroplan_ab: betekent SL dan ook Schnell, Leicht? Of hebben daar de letters wonderbaarlijk genoeg weer een andere betekenis?
@bartteeuwen: het is idd sport, de fout dat het staat voor schnell wordt vaker gemaakt.
@bakingmynextbenz: Ik doelde er zelf meer op dat ik “leicht” niet echt van toepassing vind bij een SL. Maar zo kun je bij elk model elke letter een andere betekenis geven. De S van S-klasse staat ook niet voor sport of schnell.
@bartteeuwen: klopt, de SL is niet echt het prototype van een lichte auto. Wat dat betreft is het wel een vreemde naam. De slk is een stuk lichter en wellicht ook nog een leukere auto dan de zwaardere sl
@bakingmynextbenz: nou ja, de lettercombinatie SL komt natuurlijk uit de ’50s, toen betekende het dat nog echt.
@bartteeuwen: sportlich, leicht und kurz
Ja potverdo…. m’n to-have list blijft zo doorgroeien
Ik vind de neus te schuin / platgeslagen. Ik snap het design wel maar in mijn optiek hoor een Mercedes-neus toch wat meer rechtop te staan.
@autodrop: *hoort
Zat die eerste versie niet in Need for Speed, 1 van de eerste delen. Leuk wagentje. Hate it or love it.
@kenner: nee, in Need for Speed III: Hot
Pursuit zat een SL 600
@henk_he: @kenner bedoelt NFS: High Stakes, daar zat een SLK230 in.
@stalensnuitje: je heb gelijk. Ik dacht alleen de CLK-GTR. Overigens is de eerste NFS in Europa uitgekomen als The Need For Speed: Road & Track Edition.
Die SLK55 is wel echt een heerlijk bommetje
Nou Bofkont, kom er maar in met een comment.
Eigenlijk een roadster die overal de plank misslaat als sportwagen.
Een dikke V8 erin plempen is te gemakkelijk.
Dan de Honda S 2000 of de Lotus Elise.
Da’s de hoge school voor sportwagen engineering.
Deze brengt in mij de kwajongen niet naarboven die het kreng in zijn nieren wil zitten en verbrand rubber wil ruiken tussen de oliedampen door.
Nein danke.
Zou dit model nooit kopen, doet me helemaal niks. Altijd een Z3/4 boven deze.
@willeme: wel weer een mooi artikel, alleen met twee technische misser trouwens: sterker staal zorgt niet voor een hogere stijfheid. Stijfheid is een eigenschap van de constructie, niet van materiaal. En wat betreft ophanging, een relatief slappe vering/demping heeft als voordeel dat de wielen de weg goed kunnen volgen, ook als die oneffen is (zie de 406 uit het stuk van vorige week). En hoe stijver de carrosserie, hoe zachter die ophanging kan zijn zonder dat het echt een boot wordt (hallo, Amerikaanse sleeën).
@stalensnuitje: stijfheid is wel zeker een materiaal eigenschap. De fout zit hem in het feit dat elke staal even stijf is en de sterkte hier niks mee te maken heeft. Aluminium is bijvoorbeeld 3x minder stijf dan staal.
@wybep: nee, jij bedoelt de elasticiteitsmodulus. Dat is een materiaaleigenschap en van grote invloed op de stijfheid. Maar zonder traagheidsmoment (obv afmetingen) heb je geen stijfheid.
@stalensnuitje: klopt, afmetingen is net zo belangrijk. Maar de e-modules is de enige eigenschap die het materiaal stijfheid geeft, maar is inderdaad niet het zelfde. Van kunststof kun je een net zo stijven constructie maken, maar deze zal behoorlijk groot em zwaar worden…
Leuk artikel. Ik heb echter nooit aan die neus kunnen wennen, ziet er gewoon moeilijk uit imo.
Die R171 is wel zo’n beetje als de Cleopatra van de autowereld te beschouwen. Klein, rank, van goede komaf, in zekere mate gracieus… maar die neus.
Met alle respect maar voor is en blijft het een ‘kappers’ auto.
@jaso013: ach, dat zeggen ze over een MX-5 ook. Tot je met die Mazda een RS3 op de Route Napoleon een pak voor z’n broek geeft door die veels te zware neus van de Duitser. Toen die Audi-jongen aan de kant ging staan zei hij echt niet “graag kort in de nek”. Om maar te zeggen dat het begrip “kappersauto” vooral een probleem is rond je eigen zelfvertrouwen, en niet van de persoon die zo’n auto koopt of rijdt.
@BaRa: zal meer aan de rijder liggen.
@BaRa: dan is het een snelle kappers auto. De mx-5 vind dan weer wel gaaf!
@jaso013: Ik vind hem mooi, toch de facelift.
@jaso013: kom kom, alle roadsters zijn kappers auto’s. Je moet gewoon de snelste/geschiftste uitkiezen, zodat de mensen de kans niet hebben om je te herkennen… ;)
Heb zowel de 170 als 171 gehad voor in totaal 9 jaar samen. Erg fijne en plezierige auto’s. Veel reacties op gekregen van wild vreemde mensen. Dat zielige kappers praatje is voor kinderen voor onder de 12 jaar.
@MercMeister: koop nooit een auto op basis van wat anderen vinden, dat kappersgelul zal altijd blijven. Maar om daarom een SLK, MX5, Z3-4 of boxer te laten staan is zielig. De positieve vreemden herken ik ook. Regelmatig een praatje bij de pomp. Had ik nooit verwacht voor een auto onder de 20k
Een uitmuntende bijdrage van de journalist.
De momenten dat je vreselijk baalt dat je 203cm bent :-( want je koopt ze voor leuk geld!
@timd: De R170 is tegenwoordig goed betaalbaar. De krenten uit de pap zijn de exemplaren met het destijds geleverde AMG pakket. De SLK oogt daarmee iets brutaler, zonder schreeuwerig of ordinair te worden.
Het is toch wat typisch om de SLK perfect geproportioneerd te noemen, qua zijaanzicht misschien wel, maar met name de eerste modellen waren compleet niet in verhouding. De achterkant zag er domweg niet uit, veel te hoog en kort, en de voorkant leek in verhouding veel te breed door het hoekige ontwerp in combinatie met het relatief ronde klapdakje. Vergeleken met een BMW Z3/Z4 bijvoorbeeld zie je pas de enorme lompheid van de SLK. In de loop van de ontwikkeling van de SLK is het model wat slanker gaan ogen, maar helemaal klopt hij nog steeds niet. In mijn ogen.
Mooi artikel. Heb eerst een slk230 r170 gehad en wilde toen een strakkere en wat sportievere slk hebben. Gezocht naar een goede r171 en uiteindelijk vorig jaar gevonden. Geweldige auto, snel en comfortabel en vooral in de sportstand zowel open als dicht een feestje om in te rijden!