Special: Cadillac Eldorado

Uitgaan als een nachtkaars. En dat voor de meest prestigieuze automobiel.

We maken er graag grappen over. Amerikaanse auto’s. Hoe hopeloos ze kunnen zijn. De zwalkende wegligging, het compleet ontbreken van stuurgevoel, slechte bouwkwaliteit, zuipende motoren met weinig vermogen. Het erge is dat er een vorm van waarheid inzit. Nog erger is dat het is gebeurd bij een auto die aan de top van de top zat. De Cadillac Eldorado.

Dat is het einde. Maar wat is het begin eigenlijk? Cadillac begint in elk geval voortvarend. In 1902 word Cadillac opgericht. De naam is geleend van de oprichter van Detroit: Antoine de la Mothe Cadillac. Begin 1900 is een tijd dat er enorm veel ondernemers een automerk uit de grond stampen. In tegenstelling tot veel andere fabrikanten maakt Cadillac meteen naam op het gebied van technologische innovatie en prestige. In 1908 neemt het merk een compliment ‘Standard of the World’ over als merkslogan. General Motors kan zo’n merk wel gebruiken en neemt het merk voor 1,5 miljoen dollar op in hun portfolio.

Cadillac zet de lijn voort en bouwt de meest bijzondere auto’s. Dat niet alleen, ook de V8, V12 en V16 motoren worden veelal geroemd. Zoals je van een waar premium merk mag verwachten, weet Cadillac zijn stempel te drukken door een enorme stortvloed aan modellen te leveren. Zo kun je een bepaald chassis krijgen met een keuze aan koetswerken. Inderdaad, precies waar BMW en Mercedes-Benz op dit moment in grossieren. Het gaat te ver om alle technologische wapenfeiten te benoemen, maar Cadillac is niet alleen een merk met vele technologische primeurs. Het is met name de implementatie van de technologie. Cadillac concentreert niet alleen op de auto’s, maar ook hoe ze gebouwd worden. Cadillacs waren de degelijkste en betrouwbaarste auto’s die je kon krijgen.

In 1941 staakt Cadillac zijn activiteiten grotendeels, net als vele andere fabrikanten. De reden is simpel. De Tweede Wereldoorlog eist zijn tol en veel fabrikanten helpen hun land door het produceren van wapens, munitie en andere benodigdheden voor het leger. Er waren diverse fabrikanten die niet het einde van de oorlog halen. Cadillac was dermate succesvol, zowel commercieel als financieel, dat het zijn weg kan vervolgen. Uiteraard met luxe limo’s. Om de tijden van de vooroorlogse V12 en V16 Roadsters te doen herleven, wordt de Eldorado in 1953 geïntroduceerd.

De auto is het resultaat van een interne design-competitie. Een meesterzet van General Motors was namelijk het inzetten van designers in plaats van techneuten. Normaliter werden auto’s ontworpen door de ingenieurs verantwoordelijk voor de auto’s. Een naam die genoemd wordt is die van Harley Earl. De beste man wist een compleet designteam op te zetten dat de meest spectaculaire auto’s wist te ontwerpen. Om de naam ‘Standard of the World’ te rechtvaardigen zat de auto vol met toen nog exotische techniek, denk aan spaakvelgen en airconditioning. Op de auto was nergens een ‘Eldorado’-badge te vinden. Enkel in het dashboard bevond zich een gouden ornament met ‘Eldorado’. De eerste Eldorado was bedoeld als Special Edition, daarom zijn er maar zo weinig van gebouwd: 532 exemplaren.

Een jaar later komt de tweede generatie. Ondanks dat de eerste Eldorado zeer zeldzaam was, wilde dat niet zeggen dat de auto geen impact had gemaakt. Was de Corvette de ultieme Amerikaanse sportwagen, de Eldorado was de ultieme Amerikaanse cruiser. Om de prijs lager te kunnen houden dan voorheen wordt er wat meer techniek en plaatwerk geleend van reguliere Cadillacs. Althans, voor het 1954 modeljaar, want een jaar later krijgt de auto wederom zijn eigen plaatwerk. Een jaar later komt er zelfs een coupé variant, de Eldorado Seville. Van de tweede generatie zijn er 12.000 gebouwd. De Eldorado begon een succes te worden.

In 1957 staat de derde generatie al te trappelen. De auto groeit en is in veel meer varianten leverbaar. Denk aan een coupe, cabriolet en vierdeurs hardtop, eigenlijk de eerste vierduimers coupe voordat de Duitsers op het glorieuze idee komen. De 4-door Hardtop is op dat moment een van de meest bijzondere, prestigieuze en duurste auto’s die je kon kopen. Een vergelijkbare Rolls-Royce was goedkoper, minder luxe en minder uitbundig. De luxe is bizar voor een auto uit die tijd. Denk aan een elektrische antenne, elektrisch verstelbare stoelen met geheugen, elektrische kofferklep, centrale deurvergrendeling, cruise control, elektrische ramen en airconditioning. Er zijn genoeg auto’s waarbij dat nu nog niet te bestellen is.

1959 gaat het jaar in als het ultieme Eldorado-jaar. Dat kwam niet alleen door de 6.4 liter grote V8 die goed was voor 390 pk, de audio-installatie of de interval op de ruitenwissers. Het was de styling waar Chuck Jordan compleet los mocht gaan. De voorkant was bijzonder imposant met overal koplampen, vierkante meter grille en kilo’s aan chroom. Aan de achterkant vielen de enorme vinnen op, geïnspireerd op de gevechtsvliegtuigen. De Biarritz is de ultieme Cadillac waarbij iedereen denkt bij het noemen van de merknaam.

De lichte daling werd ingezet in 1961 met het verschijnen van de vierde generatie van de Eldorado, zo zou achteraf blijken. De auto krijgt veel strakker en eenvoudiger plaatwerk, alhoewel het naar Europese maatstaven een bijzonder uitbundig ontwerp blijft. Dat neemt niet weg dat de Eldorado zijn mojo compleet was kwijtgeraakt. Alhoewel, als we de vinnen aan de achterzijde mogen meerekenen, dan ging het wel die kant op. Deze werden per modeljaar kleiner.

Omdat de Eldorado meer en meer techniek deelde met de Fleetwood, werd de vijfde generatie in 1965 aangeduid als Cadillac Fleetwood Eldorado. De nieuwe 7.0 liter V8 was groter dan ooit, maar leverde minder vermogen: 340 pk. Nog altijd bijzonder veel in die tijd. De Eldorado kreeg minder chroom, een strakker exterieur en was leverbaar in de meest typische jaren-70 lakkleuren die tand des tijds niet hebben weerstaan, of avocado-groen moet je ding zijn. Was elke Eldorado voorheen standaard geleverd met een viertrapsautomaat, de 5e generatie kreeg slechts een drietraps automaat. Maar het bleef een Eldorado, dus was de auto nog altijd zeer compleet uitgerust. Als je wilde kon je zelfs automatische niveauregeling krijgen. In 1965!

Eldorado generatie nummer 6 ging al hard de verkeerde kant op. Dat kwam namelijk doordat de auto gebaseerd was op de Buick Riviera en Oldsmobile Toronado. Voor de goede orde: dat waren voorwielaandrijvers. Inderdaad, waanzinnig slagschepen met enorme achtcilinders. Die hun krachten overbrengen op dezelfde wielen als een Mini dat doet. De reden daarvoor had te maken met de controleerbaarheid van de auto. Zeker in gladde omstandigheden bleek een voorwielaandrijver beter in de hand te houden. Je zou denken dat het een commerciële flop was, maar niets was minder waar. Tot op de dag van vandaag is deze generatie Eldorado de meest succesvolle. Dat kwam mede door de tot de verbeelding sprekende V8. Deze was namelijk enorm krachtig. Aan het einde van deze generatie kreeg je een 500 cubic inches grote V8. Goed voor 400 pk en 750 Nm. Voor degenen die denken in het metrische systeem: een V8 met een slagvolume van 8,2 liter. Dat is meer dan een liter per cilinder!

In 1971 werd het verval verder ingezet met de zevende generatie van de Eldorado. Achteraf zouden we kunnen zeggen dat het allemaal nog heel erg meeviel. De zevende generatie was nog steeds een imposante auto: net zo lang als een standaard Maybach 57, je weet wel, dat model bóven de Mercedes S-klasse. Een nadeel voor generatie nummer 7 was de oliecrisis van 1973. De Cadillac Eldorado behield zijn 8,2 liter motor, maar werd ernstig geknepen. Gecastreerd is waarschijnlijk een beter woord. Het vermogen bedroeg iets meer dan 235 pk. Let wel, dit waren ‘SAE’-paarden, aanzienlijk minder sterk dan de DIN pk eenheid. Het verbruik was overigens catastrofaal te noemen: de opgave van de fabrikant was zo’n 1 op 3. Iets wat je zelden kon halen. Zelfs de V12 uit de Jaguar E-Type (een motor die bekend staat om meer te te verbruiken dan prestaties te leveren) zou zich voor deze waarden kapot schamen. Ook op het gebied van luxe was de Eldorado niet meer uniek. Niet dat er te weinig luxe aan boord was, maar die concurrentie liep hard in.

Achteraf gezien kunnen we 1979 zien als een punt waar de radicale daling ingezet werd. De 8e generatie Eldorado is een stuk kleiner dan voorheen. Dat is allemaal relatief, want de auto was nu even lang als de gloednieuwe Audi A8. Omdat de tijden van de super inefficiënte motoren vervlogen waren, probeerde Cadillac het over een andere boeg te gooien. De nieuwe Eldorado was lichter en moderner dan ooit. Zo kreeg de auto onafhankelijke wielophanging aan de achterzijde. De motoren waren kleiner en zuiniger. Er was zelfs keuze voor een V6 benzinemotor (van Buick origine) en een V8 diesel (afkomstig van Oldsmobile). Jazeker, de BLS is niet de eerste Cadillac met een dieselmotor. Het grote probleem was dat het niet meer echt een ‘Eldorado’ was. Het was niet meer het technologisch geavanceerde prestige-object. De auto was nu in technisch opzicht nauw verwant aan de mindere auto’s uit de GM stal. GM vond het allemaal prima. De Eldorado was goedkoper dan ooit om te bouwen en verkocht bijzonder goed.

Reden voor GM om dit compleet uit te buiten. Want de 9e generatie Eldorado is het absolute dieptepunt uit de historie van deze Cadillac. De auto werd nog kleiner, maatje BMW 5-Serie. De binnenruimte was min of meer gelijk, maar de uitstraling was knudde. Dat gold ook voor de motoren. Ok, je kreeg nog een V8, maar de specs waren dramatisch. Zelfs de gemiddelde TDI-rijder lacht zich de ogen uit zijn hoofd. 135 pk op de vooras is zelfs naar Amerikaanse begrippen een triest aantal. Ondanks dat er items als een autotelefoon en Bose geluidsinstallatie leverbaar werd, werd deze generatie geen verkooptopper.

Veel te snel zijn we aanbeland op de tiende generatie. Een iteratie waarvan we kunnen zeggen dat de weg naar boven was ingeslagen, maar dat de auto alsnog ingehaald werd door de tijd. De auto mocht weer groeien, eindelijk. Het was nu een dik vijf meter lang slagschip, zoals het hoort. Cadillac leek dit keer van plan te zijn om iets van de Eldorado te maken. Het eerste jaar kreeg deze nog de L26 V8 in het vooronder, maar daarna kreeg de auto een heuse Northstar onder de kap. De Northstar V8 was een hypermoderne motor, naar Amerikaanse begrippen. Een V8 van 4.6 liter groot, maar wel met vier bovenliggende nokkenassen en 32 kleppen in totaal. Vermogen: dik 300 pk.

Ondanks de riante afmetingen leek de Eldorado niet zo groot. Dat kwam door de enorme overhang voor en achter in combinatie met de ingetogen styling. Maar in tegenstelling tot de droevige uitstraling van generatie nummer 9, had nummer 10 iets cools over zich. Qua snufjes kon het niet op. De Eldorado was voorzien van Stabilitrak (ESP), variabele vering en dempers, tractie control en zelfs een heuse regensensor. Iets dat je bijvoorbeeld niet kon bestellen op de Audi A8 (D2).

De Eldorado was geen slechte auto.Ten opzichte van de 9e generatie was nummer 10 zelfs bijzonder goed. Helaas was de opleving niet voldoende. Leuk dat de Eldorado een briljante motor had en een lading aan innovaties meekreeg, maar het was op basis van het verkeerde platform. Je kan van een drol geen moorkop maken. Je kan er wel slagroom op doen, maar je zult het toch proeven. Dat was de reden dat de Eldorado geen opvolger kreeg.

Achteraf gezien waanzinnig zonde. De naam Eldorado is er eentje waarvoor elke willekeurige fabrikant een moord zou doen. Amerikaanse auto’s hadden stijl, panache en vermogen. De Eldorado was het toppunt daarvan en vatte die kwaliteiten samen in één naam. Het is halverwege fout gegaan. GM kon voor lange tijd een brakke auto als nieuw verkopen voor de hoofdprijs, want er stond Eldorado opgeschreven. Nog een nadeel is dat alleen de mensen die nog Frank Sinatra in de hitlijsten hebben zien staan iets hebben met een Cadillac Eldorado. De doelgroep is immers bijna uitgestorven. Op een paar dealers Zuid-Forida na, kon niemand nog een Eldorado slijten. Niet dat General Motors ook maar iets geleerd had van het Eldorado-debacle. De assemblagelijn van de Eldorado werd ingenomen door de Chevrolet SSR. Nog zo’n auto waar werkelijk niemand op zat te wachten.

Daarom is het eigenlijk heel simpel. Cadillac zit al jaren te boksen tegen de premium merken anno nu. Met scherp gestileerde kanonnen die supersnel zijn op de Nordschleife, luisterend naar namen als CTS, ATS en XT5. Het sportiefste jongetje van de klas. Nog steeds verkoopt Cadillac bijzonder slecht. Daarom hebben wij de oplossing (en waarschijnlijk weet General Motors het zelf ook). Breng auto’s als de Ciel, Sixteen en Imaj op de markt. De styling is al perfect. Maak niet uit wat voor motor in zit, zolang het maar veel koppel heeft. Dus elektrisch, waterstof, turbine of turbo: het kan allemaal. Vervolgens worden de namen gebruikt die zich vroeger hebben bewezen: Fleetwood, Brougham, de Ville, Seville en natuurlijk de beste naam van allemaal: Eldorado.