Porsche past al een kleine 40 jaar turboladers op zijn productiemodellen toe, maar het concern experimenteerde al eerder met drukvulling, in de racerij. Een overzicht.
Als je vroeger meer vermogen en koppel wilde, dan was de oplossing simpel: maak je motorblok groter. Aan het einde van de jaren ’60 begonnen enkele fabrikanten van deze ‘Amerikaanse methode’ af te stappen, en alternatieven te zoeken.
Porsche had in 1969 een monsterlijke 6,0 liter 16-cilinder boxermotor (flat-16) klaar liggen voor in de 917. Deze leverde 770 pk, en de Duitse ingenieurs berekenden dat een vergroting naar 7,2 liter zo’n 880 paarden zou opleveren, pakweg hetzelfde als het systeemvermogen van de nieuwe 918, met zijn atmosferische 4,6 liter V8 en accupakket.
Beide toepassingen strandden echter in het laboratorium, want er was een nieuw speeltje gevonden: de turbolader. Hiermee werd easy 900 pk uit de 5 liter flat-12 in de 917 getrokken, een vermogen dat later, in de tijd van de legendarische Derek Bell, een piek van 1.200 pk zou bereiken.
Tijdens dit turbo-ontwikkelingswerk werd gelijk gekeken naar een eventuele toepassing in de straatmodellen. Het resultaat was een geblazen 2 liter flat-6, maar het principe werd pas jaren later, in 1973, getest, nu in de vorm van een 2,7 liter groot blok.
Op de IAA van 1973 werd het eerste prototype gepresenteerd, met de body van een 3.0 RS er omheen. Porsche beloofde 280 pk en een topsnelheid van 260 km/u. Een jaar later, in Parijs, stond het productiemodel er, met onder de kap een 3 liter flat-6, goed voor 260 pk en 343 Nm, en met een verstevigde handgeschakelde 4-bak om het koppel aan te kunnen.
Vanaf 1978 kreeg deze 930 Turbo een upgrade naar 3,3 liter, bredere banden en sterkere remmen. Ook werd voor het eerst een intercooler toegevoegd. De eerste generatie hield het tot 1989 uit, waarna in 1991 een opvolger kwam, in de vorm van de 964 Turbo. Deze groeide met weer 300 cc tot 3,6 liter, maar had nog steeds een enkele turbo en achterwielaandrijving.
Dit veranderde met de 993 Turbo (Genève 1995), die geen extra motorinhoud, maar wel een extra turbolader kreeg. Dit was goed voor 408 pk en 540 Nm, specs van formaat.
Toen de 996 ten tonele verscheen (in 1997), was het tijd voor een nieuwe motorgeneratie. De oude luchtgekoelde boxer werd opzij geschoven, en maakte plaats voor de watergekoelde Mezger, die tot en met de 997 dienst deed (vanaf de nieuwe 991 GT3 ligt een direct ingespoten nieuwe motorvariant in de performance-modellen).
Het tijdperk van de speeltjes
Naast de voortdurennde ontwikkelingen in de aandrijflijn (PDK-bakken, overboost-functies) kregen de (sport-)auto’s grofweg vanaf het begin van deze eeuw ook meer en meer te maken met bijzaken die de auto sneller, scherper, of juist comfortabeler maakten. Denk onder andere aan Porsche Stability Management (PSM), en, sinds deze generatie, actieve aerodynamica.
De 997 Turbo kan je het beste opdelen in twee sub-generaties, de Mk 1 en de Mk 2. Met de facelift kwam er niet alleen een 3,8 liter motor met meer vermogen (500 in plaats van 480 pk), maar deed ook de eerder aangehaalde PDK-bak zijn intrede.
Inmiddels zijn we aanbeland bij de 991 Turbo, met vierwielbesturing, die goed is voor 520 pk en 700 Nm. In de Turbo S komt hier nog eens 40 pk bij. Voor een speciaal overzicht van de Turbo S-modellen kan jer HIER terecht.
Een grotere variant van bovenstaande foto staat DAAR.
aadr zegt
De eertste de beste. De Turbo van tegenwoordig heeft zo’n klein achterspoilertje dat hij eigenlijk geen turbo meer mag heten. Een dikke taartschep dat is een pas een turbo.
Ram-G-maN zegt
@aadr: De 997 Mk.II was nog af-fabriek optioneel te voorzien van een aerodynamicapakket.
De 991 is helaas niet te voorzien van een grote spoiler. Porsche gelooft tegenwoordig in actieve aerodynamica. Dat laatste gaan we véél vaker zien bij productiemodellen.
tupperware zegt
@AutomotiveDesigner:
Dat is wel een heel mooi kleurtje, als het op een 993 had gezeten, was het plaatje voor mij perfect geweest.
Ram-G-maN zegt
@tupperware: Dan delen wij dezelfde voorkeur. ;-) Ik heb een sterke voorkeur voor knalblauw en de 993 blijft één van de greatest hits. Vind de steile A-stijlen en de daarbij gepaarde raamstijlen van de 993 schitterend, wat helaas verloren is gegaan bij de opvolgers. Ik heb in het verleden een schets gemaakt van wat ik destijds hoopte dat de 998 zou gaan worden. Helaas is de 998 de 991 gaan heten en veel te klinisch geworden, dat klinische Volkswagen-achtige kenmerkt zich helaas als het huidige Porsche designtaal.
maranello zegt
Gaaf! De 993 is sws mijn favoriet!
audifreak zegt
@maranello: Inderdaad, de laatste echte..
azenomei zegt
@maranello: IDD, die staat al een tijdje op mijn wishlist… had ik maar 30k rondslingeren.
E34M5Touring zegt
@azenomei: Zou ik wel opschieten. Laatst nog ff gekeken maar die gaan hard omhoog de laatste tijd. Een Carrera/S gaat nog wel maar bij de wat begeerlijkere versies zie je de prijzen wel klimmen.
maranello zegt
@E34M5Touring: idd, op autoscout24 staat een vette Porsche 993 turbo voor 90000 dacht ik! Blijft een hele mooie.
lambowambo zegt
de eerste generatie blijft de mooiste
stanoow zegt
Ik ben helemaal fan van Porsche en met name van de Turbo modellen. Fantastische auto’s!
jessetje zegt
Zeker gaaf!
audifreak zegt
Turbo zoals turbo bedoeld is.. Het blijft geweldig zo’n 911, een icoon!
rufctr01 zegt
Een paar jaar terug met een 993 Turbo gereden. Geweldige wegligging en zeer snel! Blijft mijn favoriet!
marokkaanseheld zegt
Ik ben al blij met mijn 1.8 Turbo in de Passat.
Heerlijk en verslavend is een TURBO!
sydney zegt
Iets wat nieuw is heeft bij mij altijd de voorkeur maar de mooiste vindt ik nog altijd de 964 Turbo in Burgundy L999 Als ik mij niet vergis een van de introductie kleuren en zoals hij destijds in Autovisie stond.Voor de wat jongere onder ons; dat is oude media waar je eens in de twee weken voor naar de sigarenman ging om daar keihard Fl.5,75 stuk te slaan.
Wat dan toch wel weer heel vet was.
Hupke zegt
Ik noem deze reeks foto’s niet de geschidenis van de 911 turbo maar wel het verdwijnen van de whaletail.
Een spijtige zaak, die dingen maken zo’n lelijke 911 toch iets interessanter.
r32turbo zegt
Een turbo is zeker verslaafend. Je wilt er nooit meer vanaf.
turbotoll zegt
De 917 turbo is tot de dag van vandaag wellicht de meest “bad-ass” racewagen ooit.
Een aluminium buizenframe van 70kg met wat fiberglass en aluminium panelen. Ding was zo beestachtig snel dat men er niet bepaald voor in de rij stond.
Onlangs is een vintage turbo 917 in de US voor de gein eens “gerold” en bracht het tot bijna 1500pk…
desjonnies zegt
@turbotoll:
‘vandaar…………mijn avataaar……….’
desjonnies zegt
Alleen maar de eerste generatie 930 voor mij.
De vader van de latere 934 en 935 Racers.
Met de vier-bak.
Ja, een vierbak.
Die gozer die naast me kwam rijden met zo’n slordige 160 p/u (ik in een Alfa Giulia)
stak drie vingers naar me op en lachte, handje ging naar beneden om hem in het vierde verzet te gooien (wist ik veel………) en blies zo hard weg dat ik serieus dacht dat mijn Alfaatje stilstond.
Was wel op een droge weg, op een natte weg hoefde je dat met zo’n ‘widowmaker’ echt niet te proberen.
’t was een konings blauwe, die 930.
En ik was verliefd.
Dergelijk geweld maakte ik jaren later mee met de komst van de Renault 5 Turbo.
ej20g zegt
@desjonnies: op momenten als deze baal ik ontzettend en doet het (bijna) pijn dat ik ver na de introductie van deze machines geboren ben.
desjonnies zegt
Volgens mij was het de eerste Porsche die serieus in de toenmalige ‘supercar’ league zat.
Dikke vette kont met die geweldige spoiler en net zo bruikbaar als iedere andere supercar van toen.
Met een 930 was moeilijk te rijden, maar een Aston stond weer altijd bij de dealer om over Lambo’s en Ferrari’s uit die tijd maar te zwijgen.
bh911 zegt
1x mogen rijden met de 930 blauw metallic en taartschep uiteraard….. GEWELDIG!! Zelfde bouwjaar als ik een 1974 model. Dus ja dat heeft wel mijn voorkeur :)
EB zegt
Zeer intressant stukje.
Beter als dat artikel over dat insect
911GT2 zegt
De 997 turbo had van die prachtige wielen waarom staan die niet op het plaatje??
baasbas zegt
De 911 Turbo, een instituut…
Voor mij maakt dat de RUF ctr ‘yellowbird’ nog specialer. De tovenaars uit Pfaffenhausen pakken dat instituut en verbouwen het tot een monster wat alles wegblaast.. Mooi detail vind ik zelf dat Porsche nog de 4-bak hanteert maar dat zint Alois Ruf niet. Hup, eigen 5-bak erin.. Super.
In deze post staat een gescand artikel uit ’88. Mooi.
spylegion zegt
@baasbas: RUF leverde de eerste (930) turbo ook meteen met 3,3 ltr én 5-bak..
Iets waar Porsche zelf pas in ’89 mee kwam..
RUF doet en Porsche volgt.. (nog steeds btw..)
reistje zegt
Mooi artikel,
leuk foto lijstje van mooi naar lelijk ook!
baasbas zegt
@spylegion: ja, prachtig toch.. Dan is chip tuning opeens suf.
Overigens, mocht ik een absurd bedrag in een loterij winnen, dan ga ik voor n/a. Dan wil ik een RGT-8
baasbas zegt
@baasbas: waarom staat dit onder?
spylegion zegt
@baasbas: ja, werkelijk schitterend bedrijf!
Heb inmiddels het genoegen gehad om herhaaldelijk in Pfaffenhausen aanwezig te zijn en het is opvallend dat Porsche met werkplaats en kantoortje (waar de heer Lieb zetelt, testrijder
rrghost zegt
Turbo is voor mij iets te luxe. De nieuwe GT3 past meer bij mij!
wout1235 zegt
Geef mij deze maar, 964 turbo 3.6. Overigens staat er in de tekst dat de 964 al van in het begin een 3.6 had, klopt niet. Is begonnen met de 3.3, later is de 3.6 gekomen.
[img]http://www.wolbert.nl/img/cars/thumb1/964_turbo_36_007.jpg[/img]
Hupke zegt
@wout1235:
Sowieso de mooiste 911 die porsche tot nu toe gemaakt heeft.