Met alle hulpsystemen van tegenwoordig hoef je steeds minder te doen tijdens het rijden. De auto neemt stapsgewijs meer functies over. Zo zijn er tegenwoordig assistentiesystemen die de auto parkeren, wordt de afstand tot de voorganger gemeten op elk moment en gaan we langzaam maar zeker naar een autonome auto.
Er zijn zelfs functies die door de autoruit vervangen kunnen worden in de auto van de toekomst. Dat betekent overigens niet dat vervanging direct extreem duur hoeft te worden.
Autofabrikanten bereiden zich voor op de toekomst van het auto’s maken. Volgens een studie van IBM gaat het steeds minder om merk en type en steeds meer om gebruiksgemak, zuinigheid en functies. Wat mogen we op dit gebied van de autoruiten verwachten?
Innovaties op het gebied van autoglas: waarom?
Innovatief autoglas, Smart Windscreens, slimme autoruiten en Smart Glass. Er zijn meer dan genoeg namen waaraan we kunnen zien dat er nieuwe mogelijkheden voor de deur staan. De autoruit gaat veel vervangen, maar waarom is dit zo belangrijk? Er zijn een aantal redenen:
● Er zijn lange tijd weinig innovaties geweest op het gebied van autoglas, waardoor het productieproces achter is komen te liggen op de technische stand van zaken
● Duurzamere mobiliteit heeft óók betrekking op de autoruit, omdat hier veel winst geboekt kan worden
● Met het oog op de elektrische ofwel autonome auto is het belangrijk dat de nieuwste technologie gebruikt wordt in verband met het bereik en de veiligheid
De grootste verandering op het gebied van autoglas de afgelopen honderd jaar is de omwenteling van gehard glas naar gelaagd glas in de voorruit. En dat gelaagde glas bestaat al sinds 1939. Hoog tijd voor nieuwe ontwikkelingen dus, en die laten niet lang op zich wachten. Uiteenlopende producenten en autofabrikanten zijn al druk bezig en hebben verschillende prototypes getoond die laten zien wat de autoruit straks allemaal kan.
Wordt het dashboard door de autoruit vervangen?
We mogen niet op onze telefoon kijken tijdens het rijden, omdat we onze ogen op de weg moeten houden. Hoe logisch is het dan dat we écht op ons dashboard moeten kijken om belangrijke informatie te zien? Ook dan moeten we onze ogen van de weg halen, terwijl dat de veiligheid niet ten goede komt. Zeker niet wanneer de gegevens niet in één oogopslag geïnterpreteerd kunnen worden. Hoe vaak moet jij nog eens kijken voordat je precies op de analoge meter ziet hoeveel brandstof je nog hebt – of ziet met welke snelheid je rijdt?
Dat moet anders. En dat wordt binnenkort ook anders, want de ontwikkeling van het Head-Up Display (HUD) is in volle gang. Dit is overigens geen nieuwe technologie. Heb je ooit een spelletje gespeeld waarbij je een straaljager bestuurde en alle vijanden, informatie en locaties in beeld zag? Dat is ook hoe de straaljagerpiloten in het echt vliegen, met een complete HUD zodat zij gewoon voor zich kunnen kijken.
De volledige voorruit wordt ingezet als een scherm waarop de relevante informatie weergegeven wordt. Hierbij kun je denken aan de huidige snelheid, het brandstofpeil en het toerental. Alle informatie waarvoor je het dashboard nodig had, kan gewoon op de voorruit getoond worden. En dat is niet alles.
Realtime data tonen – en delen met andere gebruikers
Het is interessant wanneer de functies van het dashboard door de autoruit vervangen worden, maar het wordt nog véél interessanter wanneer realtime data gebruikt kan worden. Het projecteren van een vooraf berekende route is handig, maar het loont pas echt wanneer het systeem gebruikmaakt van de realtime data via informatiesystemen en andere auto’s die een soortgelijk systeem gebruiken.
Dit is wat geïmplementeerd gaat worden in het HUD-systeem. Informatie over files, de maximaal toegestane snelheid, ongelukken en vertragingen worden direct meegenomen in de berekening, waarna de computer de route herziet en de meest optimale route op de voorruit toont. Hierbij wordt gebruik gemaakt van Augmented Reality technologie.
Concreet betekent dit dat het navigatiesysteem op de voorruit laat zien welke afslag je moet nemen, waar zebrapaden zijn of welke oprit je moet hebben om de snelweg in de goede richting op te komen.
Een van de grotere namen op dit gebied is WayRay, een Zwitsers bedrijf dat in 2019 het AR Display in de Genesis G80 demoauto implementeerde. Het systeem kan echter straks in elke auto ingebouwd worden.
De infrastructuur voor het ontvangen en versturen van realtime informatie is er nog niet. Nederland werkt hier echter hard aan, omdat het voorop wil lopen op het gebied van de zelfrijdende auto en dan is deze infrastructuur onmisbaar. Deze infrastructuur kan ook gebruikt worden door niet-zelfrijdende auto’s die een interactief systeem hebben en realtime data nodig hebben voor de Augmented Reality op de voorruit. Daarnaast is er nog een ontwikkeling die in dit kader niet vergeten mag worden: V2X, V2I en V2V.
V2X, V2I en V2V – wat heeft dat met mijn autoruiten te maken?
V2X (Vehicle to Everything) en V2V (Vehicle to Vehicle) zijn onmisbare termen wanneer het gaat om interactie en realtime data. Het zijn de communicatiesystemen die gebruikt worden om informatie te ontvangen, te delen en te versturen naar een extern systeem. En dit is onlangs uitgebreid met nog een niet zo hippe afkorting: V2I, oftewel Vehicle to Infrastructure.
Wat betekent dit nou allemaal concreet wanneer het gaat om de autoruit? Eigenlijk best veel. Alle informatie die op de voorruit, zijruit of achterruit weergegeven wordt, moet namelijk eerst aangeleverd worden. De sensoren rondom de auto zelf én het navigatiesysteem bieden zeer beperkte data. Wat gebeurt er wanneer je al dertig seconden van tevoren weet dat er een ambulance aankomt die langs jou heen moet (V2V/V2I)? Of wanneer de voorruit aangeeft hoe lang het duurt voordat een verkeerslicht op groen springt (V2I) of jouw auto al weet welke parkeerplaatsen vrije plekken hebben wanneer je Amsterdam inrijdt en de route hierheen al direct berekend wordt wanneer jij aangeeft dat dit een prima optie is (V2I)?
Deze enorme stroom aan data moet verwerkt worden voordat het ingezet kan worden. Daarvoor lijkt de blockchain de beste oplossing te bieden en is het 5G-netwerk nodig omdat de bandbreedte hoger moet zijn dan nu het geval is met 3G of 4G. Daarna moet de informatie aan de bestuurder getoond worden op een begrijpelijke en direct te interpreteren wijze. Het enorme oppervlak van de autoruit is de meest logische plek, omdat je dan tegelijkertijd op de weg kunt letten.
De voorruit aangesloten op de blockchain?
Het lijkt de verre toekomst, een ontwikkeling die in de kinderschoenen staat. Maar niets is minder waar. MOBI (Mobility Open Blockchain Initiative) werd opgericht in mei 2018 en BMW, General Motors, Ford en Renault zijn onderdeel van deze samenwerking waarbinnen gewerkt wordt aan het implementeren van de blockchain in de auto-industrie. Hierbij gaat het deels om het productieproces zelf, maar de nadruk ligt op de informatie die verstrekt en gedeeld moet kunnen worden tussen voertuigen onderling én communicatie met informatiesystemen.
Het belang is enorm wanneer er gekeken wordt naar bovenstaande features die in de autoruit gebruikt gaan worden. Dankzij de blockchain is de data veilig en kunnen hackers geen aanpassingen doen. Op die manier weet je zeker dat de informatie klopt en dat alle informatie die jij verstuurt vanuit je auto niet onderschept kan worden dankzij de meerdere versleutelingsopties die inherent verbonden zijn aan de blockchaintechnologie.
Daarnaast is er nog een belangrijke factor. Wanneer alle systemen onderling communiceren en alle mogelijke routes doorgerekend moeten worden, dan is er sprake van een enorme golf aan big data. Die big data kunnen niet op een schijf opgeslagen worden in de auto. De beste oplossing is om dit extern op te slaan, maar tegelijkertijd moeten de kosten laag zijn en moeten er realtime gegevens op elk moment opgevraagd kunnen worden. De cloud kan daar nooit in voorzien, de blockchain wel.
Dit is overigens niet de enige reden waarom MOBI opgezet is. De complete doelstelling is het inzetten van de blockchain en gerelateerde technologie om mobiliteit groener, goedkoper en toegankelijker te maken. De mogelijkheden rond het autoglas zijn slechts een – al dan niet beperkt – onderdeel hiervan.
Liquid Crystal technologie: energiezuiniger en veiliger rijden
Continental is een van de gerenommeerde auto-onderdelenfabrikanten waar veel energie en tijd besteed wordt aan nieuwe innovaties. Dit bedrijf heeft de aandacht gericht op de Liquid Crystal technologie, die een groot verschil moet gaan maken in autoruiten. Deze technologie is alleen geschikt voor gelaagd glas en zal daardoor vooral in voorruiten ingezet worden.
Het gaat hier om kleurpartikels die samen met vloeibare kristallen in de voorruit geplaatst worden tijdens het productieproces. Zonder spanning gebeurt er niets: de voorruit is gewoon doorzichtig. Door wisselspanning aan te sluiten op deze substantie, wordt de voorruit lichter of donkerder dankzij de reactie van de kristallen en kleurdeeltjes op de elektriciteit. Hiermee kan de voorruit de temperatuur in de auto verlagen of juist verhogen door de helderheid van de ruit aan te passen. In gelaagde achterruiten is het effect van deze technologie nog vele malen groter, omdat deze wettelijk veel verder verduisterd mogen worden.
Toch kan de Liquid Crystal technologie gewoon in de voorruit ingezet worden, omdat de ruit plaatselijke gedimd kan worden. Door het zichtveld van de bestuurder te begrenzen tot de minimaal toegestane doorlaatbaarheid, is dit zeker inzetbaar. Op deze manier kan de zonnebril door de autoruit vervangen worden. Continental laat zelf weten dat het ook voor de ruiten achter de B-stijlen ideaal is, maar helaas zijn deze in de meeste gevallen gemaakt van gehard glas, waarbij deze technologie (nog) niet gebruikt kan worden omdat de partikels op folie aangebracht moeten worden tussen twee ruitlagen.
Ook blinden kunnen genieten van het uitzicht
Prachtige glooiende bergen, een kronkelende rivier door een bosrijk landschap. Ook tijdens het rijden in Nederland trekken schilderachtige omgevingen langs de autoruiten. Heb je ooit geprobeerd dit te beschrijven aan een inzittende die slechtziend of blind is? Kleine kans dat je over kunt brengen wat je ziet op een manier waarop die persoon ook daadwerkelijk een idee heeft wat er te zien is aan de andere kant van het autoglas.
Ford brengt daar verandering in. De autofabrikant werkt samen met GTB Rome en Aedo aan ‘Ford: Feel the View’. Een compleet nieuwe technologie waarbij het autoglas een grote rol speelt. Wanneer je op de knop drukt, maakt de camera aan de buitenzijde van de auto een foto van de omgeving. De foto wordt vertaald naar 255 verschillende grijstinten, welke allemaal een eigen vibratie hebben. Deze wordt doorgezet naar de autoruit, waardoor blinden en slechtzienden kunnen ‘voelen hoe de omgeving eruitziet’. En dat is niet alles. Door ook nog AI in te zetten binnen deze technologie, kan het systeem de omgeving ook beschrijven aan de persoon die dit niet kan zien.
Feel the View is op dit moment alleen nog een prototype. Er moet meer getest worden om dit daadwerkelijk te kunnen implementeren zodat nieuwe Fordmodellen met de technologie uitgerust kunnen worden. Ford heeft nog geen releasedatum genoemd.
Entertainment via de autoruit
Een laatste ontwikkeling die we je echt niet willen onthouden, is de optie om verveelde kinderen (en wederhelften) bezig te houden tijdens een lange autoreis. Meerdere ontwikkelaars zijn hiermee bezig, maar General Motors lijkt op dit moment voor te lopen. Mede omdat het studenten in Israël uitdaagde om aan de slag te gaan met het ontwikkelen van de technologie.
Het uiteindelijke resultaat is een interactief mediasysteem waarop een figuurtje mee kan reizen op de autoruit en daarbij interactief reageert op het achterliggende landschap. Het reisverloop wordt afgebeeld op de zijruit en de complete social mediadatabase kan naar voren gehaald worden, zodat de kinderen op de achterbank op Facebook kunnen klagen over de duur van de rit. Als zij dat überhaupt nog meekrijgen natuurlijk, want met zoveel afleiding kan elk kind zich prima vermaken en kan papa, of mama, eindelijk in alle rust autorijden zonder gejengel.
Toyota heeft overigens ook flinke stappen gemaakt op dit gebied en heeft zich op een andere praktische kant gericht. Ga je op vakantie naar een land waarvan je de taal niet kent? Dat is best lastig met die verkeersborden en wegomleidingen in Italië, Noorwegen of Hongarije nietwaar? Stel je nou eens voor dat de autoruiten alle woorden voor je naar het Nederlands vertalen. Toyota maakt het mogelijk. En heb je een dakraam in je toekomstige Toyota? Dan vertelt jouw auto je straks welke hemellichamen je ziet. Deze technologie van Toyota heet ‘Window to the World’ en tovert de zijruit om tot een volledige touchscreen:
Hoewel deze technologie al jaren geleden aangekondigd is, is Toyota hier nog altijd mee bezig en worden er waarschijnlijk nóg meer features in verwerkt om een compleet multimediasysteem met interactiemogelijkheden op te zetten voor de mensen op de achterbank(en).
Wordt straks alles door de autoruit vervangen?
Veel van de standaardfuncties kunnen door de autoruit vervangen worden. Met het HUD-systeem is het niet meer nodig om op het dashboard te kijken tijdens het rijden, maar de enorme hoeveelheid autoglas kan straks écht ingezet worden als een manier om te communiceren met de wereld en realtime data overzichtelijk weer te geven voor elke gebruiker. Helaas gaat het in de meeste gevallen nog om prototypes en zijn er weinig releasedata bekend. Maar dat er veel gaat veranderen, dat is meer dan duidelijk.
Deze SPECIAL is tot stand gekomen in samenwerking met Autoglas Concurrent.
lekkerlinksrijden zegt
Toen ik de koptekst las dacht ik even aan de Halo
arhanso zegt
@lekkerlinksrijden: Hahahaha…. ik dacht aan een force field…
flik2punt0 zegt
Onwijs interessant stuk. Goed geschreven ook en lekker uitgebreid top!
hondar zegt
“Carglass repareert, carglass vervangt!” Het zit er ook zo ingestampt…
pindakoning zegt
@hondar: vergeet de hpx3 hars niet
rickthestig zegt
@pindakoning: klopt maar de slogan dekt de lading. Eerst pogen ze te repareren waarna ze alsnog de ruit moeten vervangen.
robert110 zegt
Maar een verwarmde voorruit is voor de meeste fabrikanten teveel gevraagd…
bassx zegt
@robert110: Voor de elektrische auto geen overbodige luxe in gebieden waar het kwik lager dan 3°C wordt. Omdat er geen warme lucht onder de motorkap over de voorruit gaat bevriest de voorruit aan de buitenkant.
lekbak zegt
@bassx: maak je maar geen zorgen hoor, ook bij een gewone auto is die lucht gewoon beneden het vriespunt als het buiten vriest.
unknown234 zegt
Misschien kan Ford beter geld steken in het oplossen van het blind zijn, dan heb je die ruit niet meer nodig.
Leuk om al die vooruitgang te zien, maar het roept bij mij als eerste op dat een autoruit wel eens heel veel kan gaan kosten in de toekomst.
En een autoruit (de voorruit), is dat makkelijk te stelen? Anders is daar ook nog wel wat werk aan de winkel.
Een mix van een aantal van deze features is overigens niet eens zo gek.
rijnounsdoor zegt
Laten we het maar even uitschrijven: Liquid Crystal technologie, want LCD klinkt zo ouderwets nu iedereen aan de OLED is. ? Casio FTW!
jajeroenja zegt
@rijnounsdoor: 707+707=1414
lekbak zegt
@jajeroenja: 1414=707+707
Je moet wel over de kop denken hè!
cedio911 zegt
Mooi artikel
lekbak zegt
Mens vs computer. Is er nou niemand die snapt dat wij gemiddelde mensen zoveel informatie helemaal niet kunnen verwerken? Hou eens op met al die afleiding! Autorijden is autorijden, dan moet je niet tienduizend stukjes informatie vanaf je dashboard of voorruit moeten verwerken.
Daarbij vind ik het ronduit bizar om het kijken op je telefoon te vergelijken met je snelheidsmeter. Een vlugge blik vs echt lezen is geenszins met elkaar te vergelijken.
Dutchdriftking zegt
Dat met de de hologrammen lijkt mij wel wat. Moet uiteraard nog wel wat ontwikkeling in plaats vinden. Maar de eerste Tomtom was ook niet perfect.
Svenska_Aeroplan_AB zegt
De nieuwe Lexus LS heeft al een mini instrumentarium en een mega HUD. Zeker met de veiligheidssystemen en navi ideaal
406_v6 zegt
@svenska_aeroplan_ab: ik kijk zelden naar het HUD in m’n GS, vindt de klokken sowieso mooier om naar te kijken
Erik zegt
Waar blijft de tijd dat er alleen een snelheidsmeter was en een papieren kaart. Dat was de tijd dat we ‘blind’ van A naar B reden zonder navigatie omdat we het gewoon wisten in ons hoofd.
Gulli zegt
Nummer 4 zal je verbazen!!
Gulli zegt
Overigens vind ik het mooie technologie maar heb wel wat puntjes van aandacht;
Aangezien iedereen en zijn moeder binnenkort aan de zelfrijzende auto moet, wat hebben navigatieinstructies dan nog voor zin? Evenals waarschuwingen voor overstekend wild en aanpassingen in je route?
En hoe zit dat met parallax? Je hebt je ogen, het object waar je naar kijkt, en daar tussenin de ruit die informatie over dat object verstrekt. Op het moment dat je hoofd op een andere plek hangt, zou de geprojecteerde informatie ook van plek moeten veranderen relatief tot je hoofdbeweging. Hoe gaan ze dat oplossen?
gandini zegt
@gulli: Je zou het systeem een berekening kunnen laten uitvoeren op basis van de stand van de stoel en de spiegels, maar daar houdt het wel op denk ik…
BaRa zegt
Tenzij de prijs van autoruiten zakt (of gelijk blijft), zie ik weinig kans van slagen voor dit soort systemen. Het kost nu al een arm en een been met de camera’s die achter de voorruit zitten. Een beetje steenslag doet de verzekeringspremie plots behoorlijk hard oplopen. Het staat verder volledig dwars op de idee van autonome rijsystemen. Ik kan me voorstellen dat fabrikanten van autoglas dit een interessante evolutie vinden, maar ze trekken vrees ik wel aan het kortste eind.