Of het een record is weet ik niet, maar het is zeker uniek te noemen dat de 54-jarige Jan Lammer dit jaar voor de 22e maal deelneemt aan de legendarische 24 uurs race. En hij doet dat ook nog eens met een bijzondere auto. Namelijk met een “hybride” viercilinder turbodiesel.
De winnaar van 1988 zal op 11 juni aan de start verschijnen met een Oreca 01 HyTech van het Zwitserse Hope Racing team. Ze noemen het een “hybride” raceauto, maar feitelijk gaat het alleen maar om een soort KERS systeem. De auto is voorzien van een vliegwiel en de energie die daarin wordt opgeslagen wordt direct overgebracht op de aandrijving. Hierdoor kan na het remmen voor een bocht sneller uitgeaccellereerd worden dan zonder het gebruik van het systeem. Het vliegwiel kan met de opgeslagen energie liefst 60.000 rotaties per minuut maken.
Of Lammers een kans maakt op de eindzege is maar zeer de vraag, want de fabrieksteams van Aston Martin, Peugeot en Audi zullen waarschijnlijk een stukje sneller/beter zijn.
Dino2400 zegt
-edit: check, is inmiddels gefixt!-
vale46 zegt
@Dino2400: Ik dacht al dat er iets fout was met de titel :)
Ze bedoelen het goed.
vale46 zegt
Ze passen KERS nu ook al toen in de Le Mans, mooi is dat!
Ik gun ze een goed resultaat, alleen al omdat ze nieuwe technologie in hun auto hebben. Ik hoop dat ze niet te veel benadeeld worden door het extra gewicht.
BTW: 60.000 rmp is heel wat, maar ik vind het toerental van een turbo toch nog indrukwekkender: 200.000 rmp!
rotarypowah zegt
Dit KERSje slaat meer dan tienmaal zoveel energie op als in de F1 is toegestaan.
Hupke zegt
@vale46:
Dankzij die 60.000 rpm is het gewicht niet zo groot hoor.
Ek= 0,5*I*W² (w= omega = hoeksnelheid)
Voor 60.000 rpm is die hoeksnelheid grofweg een 6300 rad/s.
En als je weet dat dat traagheids moment I vooral afhangt van de vorm en niet van het gewicht ervan.
Dan zit je dus met.
Ek= 20 000 000 * I en I is in mindere mate afhankelijk van het gewicht.
Om dat ff uit te drukken in een grootheid die begrijpbaar is.
Deel die joules door 3 600 000 en je rekent met kilowatuur
Dus de energie van het vliegwiel is ongeveer 5,5kWh*I
Om nu ff een voorbeeld te geven met een holle cilinder met ene massa van 1kg.
De eerste heeft een straal van 10cm dan is de energie ervan
0,05 kWh.
Heeft die cilinder een straal van 20cm dan is energie ervan al 0,2 kWh
Eentje met een straal van 30cm (onrealistisch groot) dan zit je al op 0,5 kWh.
Weet je dat in 1 liter benzine ongeveer 9kWh zit en dat daar maar een 30-40% van word gebruikt om de wagen aan te drijven dan zie je toch dat dit vliegwiel een verschil maakt. Geen enorm verschil maar toch (naargelang de afmetingen en het gewicht ervan) een redelijk verschil.
Freewarefreak zegt
@Hupke: Doe je dat nou uit het hoofd? Of quote je wikipedia? In elk geval krijg je van mij de opmerking: “Zo hé, jij weet er veel van”. Ben jij mechanisch ingenieur? Anyways, respect dus! ;)
vale46 zegt
@Freewarefreak: Ik denk toch dat hij ook iets met mechanica doet, ikzelf doe industrieel ingenieur elektromechanica.
Ik ga maar eens wat thermo(dynamica) studeren voor maandag :p
Ferdinand1 zegt
@Freewarefreak: joh dat is gewoon examenstof voor vwo..
Ram-G-maN zegt
@Ferdinand1: Ik hoop van niet, traagheidsmoment is volgens mij geen examenstof VWO. Onder eenparige cirkelbeweging is de formule van middelpuntzoekende kracht het lastigste. Traagheidsmoment is alles behalve pre-universitaire stof. ;)
Ferdinand1 zegt
@AutomotiveDesigner: oh, dan heb ik het op de TU langs zien komen. Sorry als ik je liet schrikken! :D
Hupke zegt
@Freewarefreak:
Dit was uit mijn hoofd vandaar de slordigheid.
Euhm ik ben student Burgerlijk Ingenieur Werktuigkunde vandaar.
Freewarefreak zegt
@Hupke: Ok, thanks voor de mooie uitleg in ieder geval. En Ferdinand.. ik ben niet zo onderlegd in dit soort zaken, dus.. ;) weer wat geleerd. ;)
vale46 zegt
@Hupke: Mooie uitleg! Echter niks nieuws voor mij.
Het totale pakket is wel behoorlijk zwaar(vliegwiel+motoren), ik denk dat je dan rond de 100kg zit.
Ik heb even met realistische maten gerekend: 10 kg, straal tussen 15 & 20 cm.
I=0.34
E=6.7 MJ
P= 456pk gedurende 20 seconden
Dus in werkelijkheid zal het vliegwiel wel ietsje minder wegen of kleiner zijn.
Het toont wel aan hoeveel energie je in een vliegwiel kan opslaan. :)
Hupke zegt
@vale46:
Als je het zo bekijkt zit je vermogen wat aan de hoge kant denk ik. Ik zou zeggen dat het zeker op een maximum van 100pk (75kw) zit al vind ik je tijdspanne van 20s en de afmetingen meer dan realstisch.
Dan kom je ongeveer op een massa van een 2kg.
Er hangt natuurlijk nog een overbrenging tussen dit en de achteras. En die zal wel het meeste wegen. En we weten niet of dit enkel in bepaalde bochten gebruikt word (en dus maar een beperkt bereik moet hebben) of in alle.
Maar ik denk niet dat dit meer weegt dan een 30kg in totaal, de massa van een kleine versnellingsbak dus.
En als je dus geluk hebt dat er een minimum massa voor de wagens in het reglement staat (ik heb geen idee) en je ontwerpt de rest goed dan kan je daar waarschijnlijk wel in de buurt blijven.
Het is sowieso een heel interessant systeem (ook omdat vliegwielen nogal raar doen in een bocht).
Veel plezier nog met je thermo :twisted:
vale46 zegt
@Hupke: Bij de Porsche GT3 R hybrid ligt er een vliegwiel waar de passagier hoort, en zitten er elektromotoren op de wielen. Dus een elektrische overbrenging.
Ik weet niet of ze een elektrische of een mechanische gebruiken in de Le mans, maar het weegt beide ongeveer evenveel denk ik. Volgens mij geen 100, maar dan toch een goede 50/70 kg.
Reken maar even: vliegwiel+ behuizing: 15kg, elektromotoren: 25 kg, extra stukken chassis/aandrijving: 10kg,…
Ik denk dat mijn onrealistische uitkomst 456pk ook te maken heeft dat men dat vliegwiel nooit tot stilstand gaat laten komen en dat die 60.000 het maximale toerental is.
Normaal gebruiken ze het niet in elke bocht, alleen bij trage bochten om sneller weg te komen en zo op het eventuele rechte stuk een hogere snelheid te kunnen behalen en een snellere rondetijd. Zo is het toch in de F1, maar als het systeem genoeg kan opwekken zonder de wegligging slecht te beinvloeden, dan kan ik me voorstellen dat ze het bij elke trage en middelmatige bocht gebruiken.
BTW: in de F1 is het een dikke 60 pk gedurende 6,5 seconden maximaal per ronde.
Megakix zegt
@Hupke: goed verhaal…kan jij niet af en toe wetenschappelijk schrijven voor AB ?
Vraagje: je hebt het over cilinders en een bepaalde KwH-opbrengst…daarna stel je dat 1 liter brandstof 9Kwh is ? Hoe valt dit met elkaar te rijmen ? Die overgang mis ik nog..
vale46 zegt
@Megakix: Als je 1 liter brandstof verbrand komt er X aantal energie uit , uitgedrukt in joule.
9 kilowattuur(kWh) is de hoeveelheid energie die er vrijkomt als je 9 kilowatt opwekt 1 uur lang.
Dus joule en kilowattuur geven beide een hoeveelheid energie aan. 1 kilowattuur = 3600.000 Joule
kiloWatt is de eenheid van vermogen (0.736kW=1pk)
Om verder te gaan op zijn voorbeeld: theoretisch kan je met 1 liter brandstof 9kWh opwekken, of omgezet naar pk, 12.2 pk gedurende 1 uur lang.
Of om het elektrisch uit de drukken: je kan met 1 liter brandstof je haardroger 4.5 uur laten draaien, mits een rendement van 100%
Zoals hij zei: een motor heeft een heel slecht rendement (35%).
Ik hoop d
vale46 zegt
@Megakix: 9kWh is een hoeveelheid energie, namelijk 9000Watt gedurende 1 uur. Het elektrische equivalent van 4.5 uur je haardroger van 2000W laten draaien.
Als je 1 liter brandstof verbrand komt er een hoeveelheid (warmte) energie vrij van 9kWh. Dat kan men theoretisch berekenen.
Als je dat weet, en je weet hoeveel pk/kW je motor kan leveren bij een bepaald verbuik gedurende een bepaalde tijd. Dan kan je zijn rendement berekenen.
Voor de meeste ligt dit rond de 35% zoals hij zei.
Ik hoop dat je er iets van snapt?
Hupke zegt
@Megakix:
Het meeste is hierboven al goed uitgelegd door vale46.
De holle cilinder ging over de vorm van het vliegwiel. Als je dit benadert door een holle cilinder met dus enkel massa op 1 afstand van het centrum is dat het eenvoudigst (om uit het hoofd te doen). En dat lijkt vrij veel op vliegwielen die gebruikt worden aangezien de massa dicht bij het centrum enkel onnuttig gewicht is.
Een traagheidsmoment van een voorwerp hangt immers af van de vorm ervan eerder dan van z’n massa.
Als je bvb een stallen bol neemt van 1kg of je neem een (massa-loze) staaf van 1 meter met op de uiteinden een bol van 0,5kg(dus ook 1kg totaal). Dan heeft die laatste een veel groter traagheidsmoment.
De I (=traagheidsmoment) van die bol is dan (stel dat z’n straal 2,5cm is) I= 2/5 * (0,025m)²*1kg = 0,00025kgm²
Terwijl dat van die staaf met de gewichten dan
I= (0,5kg+0,5kg)*(0,5m)²= 0,25kgm²
Dat is dus 1000 keer zoveel.
Indien ze aan dezelfde snelheid roteren heeft de staaf dus 1000 keer zoveel energie dan de bol.
RDNS zegt
Mooi werk, om de 5-6 dagen een Le Mans rijden.
Dino2400 zegt
-edit: check!-
mrB zegt
Is dit de lmp1 klasse? De auto ziet er toch wel klein uit voor lmp1. wel netjes 22 keer le mans doen. Dat is er 1 voor elk jaartje dat ik besta…
robbie zegt
@mrB: yep LMP1.
The360box zegt
4 cilinders. Ik heb er nu al geen zin in.
bakkerst zegt
@The360box:
4 cilinder DIESEL,
oh wacht, dat maakt het vast niet beter.. ;)
Edge zegt
Mag deze auto eigenlijk wel meedoen? Ik dacht dat zo’n vin op de achterkant tegenwoordig verplicht was, in verband met de veiligheid ofzo.
Freewarefreak zegt
@Edge: Goede vraag. Ben ik ook benieuwd naar.
Ben ook benieuwd wat Audi met de R18 gaat doen. Volgend weekend moet die voor het eerst aan de bak op Spa. Want tijdens de 12 uur van Sebring hadden ze de “oude” R15 nog bij. Al was die wel gemoderniseerd. Audi noemde hem zelf de R15 “plus”.
Ze hebben wel na afloop van de race een test sessie gehouden met de R18. Deze hadden ze wel bij. Kon Tom Kristensen hem eens goed aan de tand voelen op Sebring.
Orichy zegt
@Freewarefreak: Had je de nieuwe audi R18 al gezien, met V6 diesel en een inhoud van 3,7 liter;
Freewarefreak zegt
@Orichy: Jep. Waanzinnige kleurcombinatie. Heel mooi. Ben benieuwd hoe de V6 het gaat doen. Best jammer dat de V10 gesneuveld is.
The360box zegt
@Freewarefreak: De r15 plus bestaat al een tijdje hoor ;) Ik ken die livery uit FM3 waar ook ‘Plus’ opstond.
Alfaxa zegt
@Edge: Een vin is alleen verplicht als het een nieuwe auto is (dus dat 2011 het eerste race jaar is) en de auto niet is gebaseerd op een auto van voor 2011.
The360box zegt
@Alfaxa: Die vin komt me bekend voor uit de F1= gay?
desjonnies zegt
Henri Pescarolo, 4 overwinningen en drie en dertig keer deelgenomen aan Le Mans.
1 keer gewonnen met een Matra (wie kent ze nog :D )
samen met Graham Hill, de enige die ooit in 1 jaar F1 wereldkampioen werd, de Indy 500 won en Le Mans.
Ach ja vroegâh he
raphael zegt
Met alle respect maar dat Hope team stelt vrij weinig voor. Lammers is een fantastisch coureur die eigenlijk een betere auto verdiend.
JIFF zegt
Als het uniek is dat iemand voor de 22ste keer meedoet, is het ook een record.
rufctr01 zegt
Ik snap er geen snars van van al die wiskundige berekeningen. Helaas ben ik er nooit echt goed in geweest.
alfamail zegt
Go Jan Gooo!!!
Super je weer op LM in actie te zien, iemand met jou geweldige ervaring en staat van dienst verdient een mooi team!
Veel succes! (en vooral veel plezier!)
robbie zegt
Ze hebben in elk geval de voorbereidende race op Spa dit weekend al gemist. Lijkt me geen goed voorteken…
http://www.planetlemans.com/2011/05/03/hope-racing-lmp1-hybrid-set-to-miss-spa/