Fiat Mefistofele, recordmonster uit vervlogen tijden

Nu kijken we reikhalzend uit naar de recordpoging van de Bloodhound SSC in 2015, maar vroeger ging een dergelijke exercitie er heel anders aan toe. In 1924 deed Fiat met de Mefistofele een gooi naar de titel, met succes.

De Mefistofele, genoemd naar de demon Mephistopheles uit de Europese literatuur, begon zijn leven als de Fiat SB 4 Grand Prix auto in 1908. Deze auto was voorzien van een 18-liter viercilindermotor die tijdens een race op Brooklands in 1922 deels ontplofte. De aangerichte ravage was voor de toenmalige eigenaar, John Duff, reden om de wagen van de hand te doen aan Sir Ernest Eldridge. Omdat hij de cilinderinhoud aan de karige kant vond, werd besloten er een Fiat A-12 bis vliegtuigmotor met een inhoud van bijna 22 liter in de racer te sleutelen. Deze brute krachtbron paste met geen mogelijkheid in de auto en dus werd het chassis met bijna een halve meter verlengd. Daarnaast kreeg de auto nieuw plaatwerk. Een hoop gesleutel en enkele aanpassingen aan het blok later was de auto naar wens en volgens Eldridge rijp voor een recordpoging.

Zoals aangegeven heeft de Mefistofele een 21,7-liter zescilinder met 24 kleppen onder de kap, een blok dat daarvoor dienst deed als vliegtuigmotor. Dat laatste is een grappige overeenkomst met de Bloodhound, die immers naast van raketaandrijving ook gebruikmaakt van een straalmotor van een vliegtuig (de Eurofighter Typhoon). Alles bij elkaar zou deze krachtbron, met in totaal 24(!) bougies, goed moeten zijn geweest voor zo’n 320 pk, die middels twee kettingaandrijvingen naar de achterwielen werden overgebracht. Overigens was de achteras ook belast met het afremmen van de auto aangezien alleen aan deze zijde trommelremmen gemonteerd zitten. Om het retroplaatje compleet te maken werden deze remmen bediend met een hendel die aan de buitenzijde van de auto gemonteerd zit naast de versnellingspook. Met deze pook werd de vierbak gehanteerd en reken maar dat dat harder werken was dan in een Polo Bluemotion.

Op 6 juli 1924 toog Elridge naar Arpajon in Frankrijk voor zijn recordpoging. Om de boel nog spannender te maken was ook de Fransman René Thomas aanwezig in een V12 Delage La Torpill. Beide heren met ballen van staal zouden strijden om het snelheidsrecord op het land. Nadat Elridge het voormalige record had verbeterd met een snelheid van 230,55 km/u tekende Thomas, met succes, protest aan. De Fiat had immers geen verplichte achteruitversnelling en dus toog Elridge naar Parijs om in een werkplaats alsnog een achteruit in te laten bouwen. In de tussentijd joeg Thomas zijn Delage naar een nieuwe recordsnelheid van 230,64 km/u. Elridge was niet voor één gat te vangen en deed op 12 juli een nieuwe poging om de titel te veroveren. Met 234,98 km/u verpulverde hij het record wat om nog een reden uniek was. Na deze memorabele dag zou nooit meer een recordpoging op de openbare weg worden gedaan.

Na omzwervingen door Engeland dook de auto plotseling weer op in 1961. Een jaar later slaagde de fabrikant erin de auto terug te kopen, om hem een welverdiende rustplaats te geven in het Centro Storico Fiat te Turijn. Dit centrum bevindt zich op de plaats waar in een grijs verleden raceauto’s werden gebouwd waaronder, je raadt het nooit, de Mefistofele. En zo kwam deze rode duivel na een boeiend en heldhaftig leven toch nog terug op zijn geboortegrond.