Nu er steeds meer elektrische auto’s komen moeten tuners zichzelf opnieuw gaan uitvinden.
Als je een benzineauto bezit en je hebt behoefte aan wat meer power dan zijn er mogelijkheden genoeg. Van chiptuning tot grondige mechanische aanpassingen: er is altijd meer vermogen uit je motor te peuteren. Getunede auto’s komen dan ook met grote regelmaat voorbij hier op Autoblog. 800 pk in een AMG, daar kijkt niemand meer van op. Maar hoe zit het eigenlijk met elektrische auto’s qua tuning?
Ook bij een elektrische aandrijflijn is het natuurlijk mogelijk om er meer vermogen uit te halen. Dat wordt alleen wel een heel ander verhaal dan bij een verbrandingsmotor. De gevestigde orde wat betreft tuners moet daarom op zoek naar nieuwe manieren om auto’s op te voeren.
Je kunt je altijd al afvragen wat de meerwaarde is van tuning, maar bij elektrische auto’s is dat zeker het geval. EV’s zijn vaak namelijk al bloedsnel, in ieder geval wat de acceleratie betreft. Daar komt bij dat je met extra vermogen de actieradius om zeep helpt. Bij benzineauto’s is tuning natuurlijk ook niet bevorderlijk voor het verbruik, maar daar heb je wel een grotere marge qua actieradius.
Software
Goed, laten we aannemen dat je behoefte hebt aan meer vermogen. Ten eerste is het dan mogelijk om aan de software te prutsen en op die manier meer vermogen tevoorschijn te toveren. In zekere zin is dit nog makkelijker bij een elektrische auto’s dan bij een conventionele auto. Tesla kan namelijk gewoon over-the-air een auto sneller maken.
Als Tesla het kan moet een handige hacker dat ook kunnen, zou je denken. Dat is ook het geval: een Canadees bedrijf is er in geslaagd de code te kraken en biedt een upgrade aan voor de Model 3 en Model Y. Dit kan helaas niet over-the-air, dus komt er een stukje hardware aan te pas in de vorm van een module die je zelf eenvoudig kunt aansluiten.
Hardware
Over hardware gesproken: wat valt er allemaal te upgraden aan een elektrische aandrijflijn qua hardware? Bij een conventionele auto zijn er genoeg onderdelen die aangepast kunnen worden om meer vermogen te krijgen. Bij een elektromotor is het een stuk minder eenvoudig om winst te behalen op dit gebied. Het is namelijk een buitengewoon complex systeem, waarbij alle elementen op elkaar afgestemd zijn. Ook ligt het gevaar van oververhitting al heel snel op de loer.
Zelf hieraan gaan rotzooien is dus sowieso geen optie, nog even afgezien van risico op elektrocutie. Ook voor professionele tuners is dit echter een lastige opgave. Er zijn in theorie wel genoeg zaken die opgewaardeerd kunnen worden. Dit kan uiteenlopen van kabels die een hoger voltage aankunnen tot het toevoegen van een extra elektromotor. Tuners zien hier momenteel echter nog geen brood in, want in de praktijk worden dergelijke hardware-aanpassingen nog niet of nauwelijks uitgevoerd.
Wat je eventueel nog wel kunt proberen als je heel handig bent: een engine swap. Dan hebben we het niet over een klassieke 911 in een EV veranderen, maar bijvoorbeeld over een Golf GTE-aandrijflijn in een Twizy gooien:
Mogelijkheden op dit moment
De minder serieuze pogingen even buiten beschouwen latend: er is momenteel niet veel te krijgen bij de grote tuners als het gaat om EV-tuning. Er zijn al wel aardig wat tuners die elektrische auto’s onder handen hebben genomen, maar het gaat dan iedere keer puur om optische tuning, of oneerbiedig gezegd: tupperware tuning. Denk bijvoorbeeld aan de RevoZport-kit voor Tesla en de Prior Design-kit voor de Taycan.
Mercedes en Smart
Motorische tuning voor EV’s is nog heel zeldzaam. Een van de weinige tuners die zich aan elektrische auto’s waagt is Brabus. Zij hebben bijvoorbeeld de Mercedes EQC onder handen genomen. Het vermogen heeft een bescheiden boost gekregen en bedraagt nu 422 pk in plaats van 408 pk. Het koppel is gestegen van 760 Nm naar 830 Nm. Dat zijn dus niet de spectaculaire waardestijgingen die we gewend zijn bij de benzineauto’s van de Duitse Mercedes-veredelaar.
Brabus EQC 
Brabus Smart
Tuning is niet alleen voorbehouden aan EV’s uit de hogere segmenten. Brabus biedt namelijk ook tuning aan voor de elektrische Smart (wat tegenwoordig een pleonamse is). Het vermogen steeg van 82 pk naar 92 pk en het koppel van 180 Nm naar 190 Nm. Veel gekker dan dat moet je ook niet maken, want de standaard actieradius van 160 km is al niet om over naar huis te schrijven. Brabus was er trouwens heel vroeg bij met EV-tuning, want in 2008 namen ze al de Tesla Roadster onderhanden. Ze brandden toen alleen nog niet hun vingers aan de aandrijflijn.
Tesla
Momenteel houdt Brabus zich niet meer bezig met Tesla, los van de bodykit die dochteronderneming Startech voor de Model 3 heeft. Voor een motorische upgrade van je Tesla kun je wél terecht bij Ingenext, de Canadese toko waar we het eerder in dit artikel over hadden. Hun upgrade waarbij je 50 pk extra krijgt is in principe dezelfde upgrade die je ook bij Tesla kunt krijgen onder de naam Acceleration Boost. Het voordeel is dat je bij Ingenext maar de helft betaalt. Naast de Boost 50 bieden de Canadezen ook de Ghost Upgrade aan. Daarmee kun je een normale Model 3 Dual Motor omtoveren tot een Model 3 Performance met maar liefst 150 pk extra.
Dat klinkt allemaal leuk, maar je loopt wel het risico dat je ruzie krijgt met Tesla. Als er bijvoorbeeld een Tesla-monteur aan je auto komt doe je er goed aan de module tijdelijk te verwijderen. Tesla maakte de ingreep ook incompatibel met software-updates, maar dat heeft Ingenext alweer gefixt via een patch. Het is alleen de vraag hoe lang ze dit kat-en-muisspelletje vol kunnen houden.
Jaguar
Jaguar I-Pace-rijders hebben op niet al te lange termijn waarschijnlijk ook de mogelijkheid om hun auto een boost te geven. Jaguar-tuner Lister heeft namelijk een upgrade aangekondigd. Naast optische aanpassingen en een gewichtsbesparing van 100 kg zal hun I-Pace ook een softwarematige upgrade krijgen. Details hebben ze nog niet vrijgegeven, behalve dat 0-60 mph mogelijk moet zijn in 4 seconden. Deze ‘Race Pace’ is daarmee ongeveer 0,5 seconden sneller dan een reguliere I-Pace.
De eerste voorzichtige stappen worden dus al gezet als het gaat om tuning van elektrische auto’s. Naarmate tuners hun expertise op dit vlak uitbreiden zal er ongetwijfeld meer mogelijk worden in de nabije toekomst.
Als er nog lezers zijn die hun EV op een andere wijze hebben getuned. Laat het hieronder vooral weten.
Heb als een soort PR ding een renault twizy gehad met een soort powerbox (zelf gemaakt door een of andere Noorse twizy liefhebber). Het ding kreeg er oprecht een hoop kracht bij, in de stad was er denk ik geen auto die je bij kon houden op de korte stoplichtsprintjes. Maarja, dan rijd je wel in een twizy…
Blijft een leuk ding die Twizy!
“Het is namelijk een buitengewoon complex systeem, waarbij alle elementen op elkaar afgestemd zijn”. Dat geldt tech net zo goed voor een brandstofmotor? Je kunt bij een elektromotor vast ook wel magneten vervangen ofzo. Maar waarschijnlijk is het makkelijker heel de motor te vervangen.
Het is juist veel minder complex dan een brandstofmotor, maar daarom zijn de mogelijkheden beperkter.
Topsnelheid aanpassen? Vaak is er maar 1 versnelling en zit de elektromotor dichtbij zijn max rpm, dus valt er weinig te halen.
Acceleratie? Opzich is het met een elektromotor makkelijk om er even een stoot extra ampere doorheen te gooien. Je kunt tijdelijk veel meer vermogen draaien dan de motor voor gemaakt is, maar dat hou je niet lang vol vanwege warmte ontwikkeling.
Alleen tja, het zit hem in de inverter die de motor aanstuurt (even aangenomen dat je accu het wel kan leveren)
Nou zijn er best veel motoren van EV’s met de Inverter erbij ingebouwd heeft.
Hierdoor kan een motorswap toch sneller interessant zijn. Maar dan moet je wellicht de accukoeling upgraden.
@fanboy: ik denk dat je je lelijk vergist in de complexiteit van een EV.
De software om veel complexer
De motor(en) is heel anders opgebouwd
Je hebt te maken met accus, koeling, inverter, kabeldikte etc.. ik vergeet ongetwijfeld een hoop items van belang.
Het is ook niet voor niets dat de meeste merken eerst met halfbakken ev’s aankomen zetten
@padoempats: ik denk dat jij je lelijk vergist in de complexiteit van een verbrandingsmotor. Dat het tegenwoordig vanzelfsprekend is wil niet zeggen dat het simpel is. Een klein foutje en je hebt ook daar een nutteloos gesmolten stukje metaal. Het is vooral anders.
@padoempats: Nou, ik heb zelf al een elektrisch scootertje gebruikt met accu cellen uit een EV, het enige verschil met een auto is dat daar meer accesoires op zitten (en diff met cv assen)
Uiteraard heeft een scooter vaak een BLDC motor en auto’s volledige AC motoren.
Feit is dat je niks fysieks aan zo’n motor gaat aanpassen. Dus het is of software, of je vervangt de inverter. De slimme jongens bouwen zelf een inverter.
Ik heb wel eens gehoord over een project waarbij mensen een dacht ik zelf gebouwde inverter in een Leaf hadden gezet en dat ding hartstikke snel werd. Maarja, die heeft niet eens accukoeling, dus hij is natuurlijk zo warm de accu.
Accukoeling systemen zullen soms wat mogelijkheden voor verbeteringen geven.
Het blijven wat accu cellen die stroom leveren aan een inverter die weer AC stroom levert aan de motor.
Dus het zit hem allemaal in aansturen van of modificeren/vervangen van de inverter.
Verdere wijzigingen dan praat je over een motorswap.
Veel te moeilijk. Een flux capacitor is enige wat je nodig hebt.
@w0ut: zolang je maar zorgt dat je turboflaps goed staan afgesteld dan kom je er wel
Beetje off-topic misschien, maar wat ziet die I-Pace er geniaal uit in deze groene kleurstelling!
On-topic: ik zie de noodzaak van tuning bij een beetje goede EV gewoon niet. Neem bijv. een Model 3 AWD (nog niet eens de performance). Zo’n ding is standaard al zo achterlijk snel dat meer vermogen gewoon precies nergens op slaat. Ondanks dat deed Tesla er zelf vorig jaar nog zo’n 5% bij via een OTA update. Maargoed, blijkbaar is het nooit genoeg en moet het altijd gekker…
@Pascal: mee eens! Hele verbetering van de uitstraling.
Eens de uitdaging is het lekker laten rijden sturen etc. Het Alfa “gevoel”.. Als we een EV met de beleving van de giulia hebben dan ben ik meteen fan…
Brandstofmotoren zijn super complex.. Echt technisch vernuft ener zit “leven” in.. Maar ze zijn gewoon wel “goede oude tijd”.. Ev is gewoon superieur..
Wat Brabus doet is eigenlijk het zelfde als op een verbrandingsmotor. De limieten van wat een aanvaardbaar / veilig vermogen is. T.o.v. de motor/accu capaciteiten…
Ik heb mijn elektrische fiets op gevoerd, telt dat ook ?
Zou het niet doen. Te complex en voor je het weet heb je zo’n grote vuurbal (jonguh)!
Geloof dat battery upgrades wel een dingetje gaat worden. Vooral bij oudere EV modellen.
BMW heeft dit al gedaan met de i3 geloof ik. Kon je tegen betaling je batterij laten vervangen door een batterij van de nieuwe generatie.
@w0ut: Daar ben ik ook benieuwd naar. Ik heb zelf een e-Golf en het zou leuk zijn als daar over pak hem beet 3 jaar een grotere capaciteit accu in kan voor een redelijke prijs waardoor de auto weer volledig bij de tijd is met een bereik van 400 km?
Lekker milieubewust hoor. Ik denk dat de hele intentie van een EV aan je voorbijgaat.
@breakingpoint: de accu’s dienen daarna nog wel een doel. Ook als ze nog maar op 70% zitten, wat in een auto irritant is. Voor andere toepassingen prima. Ik heb zelf ook al gebruik gemaakt van EV accu’s.
Maar het hele punt is dat ze niet zulke auto’s moeten maken met accu’s zonder koeling die achteruit gaan.
Mijne heeft 60kWh en die is na 85.000km nog goed, geen merkbare achteruitgang. En uberhaupt 60kWh zorgt er al voor dat ik niet op zoek ben naar meer bereik.
@ronaldotour: @wout: Bij Nissan Leafs is dit al in volle gang en kun je dus van je originele 24 kWh naar 40 of zelfs 62 kWh upgraden, en zelfs nog extension pack achterin leggen voor nog meer capaciteit.
@fanboy: Klopt, alleen de prijzen zijn niet mals voor zo’n upgrade
@fanboy: maar is die nieuwe accu dan wel gekoeld en verwarmd?
@lekbak: Bij vervanging gebruiken ze gewoon accu packs uit andere Leafs met zelfde techniek dus geen koeling.
Het alternatief is extra cellen in de kofferbak, die zijn dan ook niet gekoeld maar spreiden de hitte, waardoor je veel minder last hebt van de warmte problemen. Bijvoorbeeld langer kan snelladen zonder geknepen te worden.
Maar dat is echt een Nissan Leaf en e-Golf probleem, de rest heeft het probleem niet.
Eenmaal de koper meer ervaring heeft loopt die met een grote boog rond ongekoelde batterijpacks, de 22kwh leaf zit na 5 jaar op 80%, de 30kwh na 3.5 jaar op 80%, wat gaat dat geven met 40 & 62 ongekoeld denk je?
Ter vergelijking een Golf-e zit na 3 jaar op 96.9%, een Tesla S zit na 6 jaar op 87.9%
Ook rekening houden dat de degradatie alsmaar sneller gaat waarbij het onder de 80% snel gaat.
Simpel gezegd, actieve koeling is een must, kost wat meer bij productie maar de I3 is men daar ook van gedacht veranderd wat betreft “airco koeling”. Wel toevallig dat net de ongekoelde batterijen “upgrades” krijgen.
De Golf-e is echter een buitenbeentje, die heeft geen actieve koeling maar het batterij management is super agressief ingesteld en zal agressief de laad of onlaad snelheid omlaag trekken, dan kan je actieve koeling laten vallen maar komt wel met ongemakken.
-edit: dank u, is inmiddels gefixt-
On topic: ik denk dat EV-rijders eerder zouden willen opteren voor ‘eco-tuning’ voor meer range dan voor meer vermogen. Zelf heb ik een accuswap bij onze Zoe kunnen laten doen (22 —> 41), wat je ook als hardware-tuning zou kunnen zien :-)
Die Lister ziet er echt top uit. Eindelijk de wielkasten goed opgevuld.
Op termijn ontstaan er echt wel mogelijkheden om oudere EV’s op te waarderen. Zeker bij modellen die veel verkocht zijn zal interesse ontstaan om deze te actualiseren. Een efficiëntere motor en accu in de e-Golf bijvoorbeeld, zodat de acceleratie en actieradius weer bij de tijd zijn.
Ik wacht nog even op de Model s plaid en leg die hele aandrijflijn in een Twizy.
Ik denk dat het tunen van ev’s een stuk minder ingewikkeld gaat zijn dan men denkt. Zal net als bij andere elektrische motors gaam om het geven van een hoger voltage (overvolting), stevigere bewegende delen toepassen, wrijfing verminderen doormiddel van gladdere materialen en hoogwaardig gleimiddel toepassen, het verwijderen van veiligheidspalletjes. De drempel ligt vooral in de firmware die ook allemaal veiligheidsfuncties toepast. Wanneer iemand alternatieve firmware levert zal er zeker een sprong gemaakt worden.
De elektrische rallycross ford focus van ken block is een goed voorbeeld van wat er allemaal wel niet geknutseld, toegevoegd en aangepast kan worden aan zon elektromotor. Nauurlijk is hier ook het voordeel dat dit een engine swap is naar elektrisch ipv standaard uit de fabriek, en dus geen irritante standaard firmware heeft. In de rx e focus word het allemaal bestuurd met simpele knopjes ipv een computer met een touch screen.