De regels: motorrijden met autorijbewijs

Motorrijden zonder een motorrijbewijs? Jazeker, in Nederland is dat mogelijk. Maar er zijn wel bepaalde regels. En je hebt beperkte keuze wat betreft voertuigen.

Sommige ‘motoren’ mag je rijden met een autorijbewijs en voor anderen heb je toch echt een motorrijbewijs nodig. Zaken als de spoorbreedte van een driewieler tellen mee om de categorie van een voertuig te bepalen.

Zo valt een ‘normale’ oudere MP3 met een spoorbreedte van 420mm onder de categorie motoren, de L3e-categorie. Twee wielen met een spoorbreedte kleiner dan 465mm worden namelijk als een wiel gezien. Een MP3 Large Track heeft een bredere spoorbreedte en valt onder de L5e-categorie. Je mag hier in sommige gevallen met een autorijbewijs op rijden. En dan heb je ook nog quads met vier wielen die onder de L7e-categorie vallen. Deze categorieën zijn door de RDW bepaald en hiermee weet je welk rijbewijs nodig is voor het besturen van een voertuig.

A-rijbewijs – een overzicht

Allereerst even wat meer informatie over het A-rijbewijs in het algemeen. Je mag alleen op een motorfiets rijden als je een motorrijbewijs hebt. Er zijn drie soorten: rijbewijs A1, A2 en A. Welk rijbewijs je nodig hebt, hangt af van het vermogen van de motor. 

Rijbewijs A1

• 125 cc en maximaal vermogen van 11 kW/15 pk
• Minimumleeftijd rijles: 17 jaar
• Minimumleeftijd praktijkexamen: 18 jaar

Rijbewijs A2

• Maximaal vermogen van 35 kW/48 pk
• Minimumleeftijd rijles: 20 jaar
• Minimumleeftijd praktijkexamen: 20 jaar

Ben je al in het bezit van een A1-rijbewijs? Dan mag je al vanaf 19 jaar rijles nemen op een A2-motorfiets. Je hoeft dan niet opnieuw een theorie-examen te doen. Voor het praktijkexamen moet je wel minimaal 20 jaar zijn.

Rijbewijs A

• Onbeperkt vermogen
• Minimumleeftijd rijles: 21 jaar
• Minimumleeftijd praktijkexamen: 24 jaar

Ook hier geldt een uitzondering, want je kan een A-rijbewijs halen met code 80. Je mag bijvoorbeeld al rijexamen doen op een zware motor doen als je 21 bent. Je krijgt dan een rijbewijs A met aantekening code 80. Je mag dan de eerste 2 jaar alleen op zware motoren met 3 wielen rijden. Na 2 jaar vervalt de aantekening code 80 en mag je op alle zware motoren rijden. Als je het volwaardige A-rijbewijs haalt, krijg je automatisch A1 en A2 erbij.

Motorrijden zonder rijbewijs A

Maar het is ook mogelijk om te rijden op een motorfiets zonder dat je een rijbewijs A op zak hebt. Dat is dan wel sterk afhankelijk van de datum waarop je een autorijbewijs kreeg. Nederlanders die het rijbewijs B – het autorijbewijs dus – vòòr 19 januari 2013 hebben gehaald, mogen motorrijden zonder A-rijbewijs. Mensen die na deze datum een B-rijbewijs hebben gehaald, moeten alsnog een rijbewijs A (motorrijbewijs) halen.

Stel dat je vòòr 19 januari 2013 je autorijbewijs behaald hebt, dan betekent dat niet dat je op elke motorfiets mag stappen. Sterker nog: een traditionele motorfiets met twee wielen valt af.

Hoe kan dit?

Hoe zit dit precies? Sinds 19 januari 2013 vallen driewielige motorrijtuigen niet meer onder categorie B, maar onder categorie A. Dit heeft met de Derde Europese Rijbewijsrichtlijn te maken, waarin de regels rondom rijbewijzen in Europa op elkaar worden afgestemd. Je hebt vaak een motorrijbewijs nodig om gemotoriseerde driewielers, die vallen onder de L5e-categorie, zoals een Piaggio MP3 te mogen besturen:

Mag je dan elke Piaggio MP3 rijden met een A1 rijbewijs?

Nee! Met een A1 en A2 mag je rijden op gemotoriseerde driewielers met een maximum vermogen van 15 kW, de 300c variant dus hooguit.

Met een volledig A rijbewijs mag je: Vanaf 15 kW met een minimum leeftijd van 21 jaar rijden. Concreet: een Piaggio MP3 500cc mag je pas rijden met je volledige A rijbewijs als je niet voor 19 januari 2013 al een B rijbewijs had.

Heb je het geluk, net als Wouter, dat je voor 19 januari 2013 het autorijbewijs hebt behaald dan hoef je geen motorrijbewijs te hebben om op een driewieler te rijden. Je kunt zo dus toch ‘motorrijden’ met een autorijbewijs. Het kan dus ook zomaar zijn dat jouw oude tante meteen op een MP3 mag stappen, maar jij als 24-jarige toch echt een motorrijbewijs nodig hebt. De nieuwe categorie MP3’s (vanaf het moment dat ze de LT toevoeging kregen achter de modelnaam) vallen ook allemaal onder de L5e-categorie. Mocht je dus voor 19 januari 2013 een autorijbewijs hebben behaald mag je hier gewoon op rijden.

Aanbod voertuigen

Natuurlijk bestaan er diverse voertuigen die vallen onder deze categorie. Een overzicht.

Yamaha Tricity 300

Net nieuw op de markt is de Yamaha Tricity 300. Dit voertuig is zelfbalancerend, heeft twee voorwielen en een achterwiel.

• Vanafprijs: 9.999 euro
• 292 cc 1-cilinder met 28 pk

Piaggio MP3

Een van de bestsellers is de Piaggio MP3. Ook dit voertuig is zelfbalancerend. Piaggio levert de MP3 in verschillende motorvarianten, als 300 (25,8 pk), 400 (35,4 pk) en 500 (44,2 pk).

• MP3 300: 8.099 euro
• MP3 400: 10.999 euro
• MP3 500 Sport Advanced: 13.599 euro

Kymco CV3

De CV3 komt pas in de loop van 2023 op de mark en betreft een bijzonder voertuig, want hij heeft een tweecilinder aan boord. Vanafprijs: 15.998 euro

Qooder

Een relatief nieuwe speler in dit segment is Qooder. Dit Zwitserse merk wint steeds meer terrein in Europa. Populaire modellen zijn de QV3 en de vierwielige Qooder, beide komen ze in aanmerking om op te rijden zonder in bezit te zijn van het A-rijbewijs.

• Qooder QV3: 8.999 euro
• Qooder : 11.999 euro

Peugeot Metropolis

Nog een welbekend model is de Peugeot Metropolis. Hij heeft een 400 cc grote eencilinder. De prijs start bij 12.868 euro.

Geldt voor zo’n Can-Am hetzelfde?

Ja, de bovenstaande regels voor de MP3 gelden ook voor de Can-Am Ryker en Spyder. Mocht je dus echt indruk willen maken bij de plaatselijke supermarkt, dan doe je de boodschappen voortaan even op de Can-Am Spyder F3. De meeste Can-Am’s hebben meer dan 15 kW dus ook hier geldt, als je na 19 januari 2013 je rijbewijs hebt behaald dan moet je een volledig A rijbewijs hebben om hier op te rijden!

Driewieler toch een motor

Als een gemotoriseerde driewieler bij de dubbele wielen een spoorbreedte heeft die kleiner is dan 460mm worden deze gezien als een wiel. Je moet dan altijd een motorrijbewijs hebben om het voertuig te besturen. Ook als je voor 19 januari 2013 al een autorijbewijs had. Dit was het geval bij de oudere MP3’s, maar ook bij de Yamaha Niken. Check dus goed wat de spoorbreedte van een driewieler is. Een kentekencheck zorgt er natuurlijk altijd sowieso voor dat je weet in welke voertuigcategorie een ‘driewieler’ valt.

Alleen de spoorbreedte is leidend?

Nee, dat zou te simpel zijn. Het is een combinatie van eisen. De duidelijkste zijn.

• minimale spoorbreedte 460 mm
• gecombineerd voetrempedaal
• richtingaanwijzers die los van de body zijn gepositioneerd
• een continu brandend positielampje (bij de MP3 centraal onderaan aan de voorzijde)

Dus als je op zoek gaat naar een tweedehands ben je bij een Peugeot Metropolis altijd safe (die kwam alleen in L5E). Bij de Piaggio MP3 is dat een ander verhaal. Daar zagen ze pas later het licht van wat er mogelijk was. De types ervoor gaan als MP3 RL door het leven en die erna heten LT. Let op dat jouw occasion ook nog alle (lelijke en onhandige) kenmerken heeft om te voldoen aan de eisen van de L5E categorie. Ja zo’n voetrempedaal zit in de weg, maar als het weggehaald is, is jouw motorscooter niet meer conform de eisen.

Alleen bij de Piaggio opletten dus?

Wederom nee, het is ook belangrijk om niet jouw Nederlandse logica los te laten op de modellenlijn van merken. Ja, een Yamaha Tricity 125cc is een driewieler die in het MP3 LT tijdperk op de markt kwam, dus die voldoet dan toch zeker aan de L5E eisen? Nope! In bijna heel Europa mag je toch al met je autorijbewijs op een 125cc rijden. Dus waarom hem dan geschikt maken voor die L5E regels. Voor alleen Nederland, dat hebben ze dus niet gedaan. Om het verwarrender te maken hebben ze dat voor de nieuwe 2020 Yamaha Tricity 300 wel gedaan, die valt dus onder dezelfde regels als we hierboven hebben beschreven.

Hoe zit het dan met de vier wielen van een quad?

Quads vormen een uitzondering in dit hele verhaal. Je hebt quads die geregistreerd staan als: brommer, motor, auto, snorfiets en landbouwvoertuigen en je hebt dan het rijbewijs nodig van die categorie, AM (brommer), motorrijbewijs, autorijbewijs, AM (snorfiets), of rijbewijs T, ook dien je de regels te volgen van het categorie quad wat je hebt. 

Er zijn 6 soorten quads:

Quad niet goedgekeurd voor gebruik op openbare weg

Met een quad die niet is goedgekeurd door RDW mag u alleen op eigen terrein rijden. 

Quad goedgekeurd als bromfiets

Je houdt zich aan de regels voor normale bromfietsen:

• Je bent minimaal 16 jaar.
• Je hebt een bromfietsrijbewijs
• Je draagt een helm
• De quad heeft een kenteken.
• De quad is verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid (WA).

Quad goedgekeurd als driewielig motorvoertuig

Je houdt zich aan de regels voor normale motorvoertuigen:

• Je bent minimaal 18 jaar.
• Je hebt een rijbewijs.
  Dat is een:
  • rijbewijs A, of een
  • rijbewijs A met een code 80, of een
  • rijbewijs B dat je voor 19 januari 2013 heeft gehaald.
• De quad heeft een kenteken.
• De quad is verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid (WA).
• Heeft de quad een open carrosserie? Dan draag je een helm. 
  Of je hebt de veiligheidsgordels om.

Quad goedgekeurd als personenauto

Voor een quad goedgekeurd als personenauto geldt:

• Je bent minimaal 18 jaar 
• Je hebt een rijbewijs B
• Je quad heeft een kenteken
• Je quad is verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid (WA)
• Je draagt veiligheidsgordels, maar je hoeft geen helm op

Quad goedgekeurd als landbouw- of bosbouwtrekker

Voor een quad goedgekeurd als landbouw- bosbouwtrekker geldt:

• Je bent minimaal 16 jaar.
• Je hebt een rijbewijs T
• De quad heeft  geen kenteken nodig.
• De quad is verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid (WA).
• De maximum snelheid op de weg is 25 km/u.
• Je hoeft geen helm op.

Quad gebruikt als motorrijtuig met beperkte snelheid

Voor een quad als motorrijtuig met beperkte snelheid geldt:

• Je bent minimaal 16 jaar.
• Je hebt een rijbewijs T.
• De quad heeft geen kenteken nodig.
• De quad is verzekerd voor wettelijke aansprakelijkheid (WA).
• De maximum snelheid op de weg 25 km/u.
• Je hoeft geen helm op.

Quad op de autoweg of snelweg

Kan de quad harder dan 50 km/u rijden? Dan mag je ermee op de autoweg.
Alleen de volgende quads mogen op de autoweg én op de snelweg:

• Quads die harder kunnen dan 60 km/u.
• Quads die zijn goedgekeurd als driewielig motorrijtuig.
• Quads die zijn goedgekeurd als personenauto.