Jan Lammers schreef autosporthistorie toen hij in 1988 met zijn Jaguar XJR-9 winnend over de finish kwam tijdens de 24 Uur van Le Mans. Niet alleen voor Nederland, maar voor heel Jaguar, want die overwinning zette het Britse merk weer op de kaart. Precies deze Jaguar XJR-9 is te zien tijdens klassiekerbeurs Interclassics & Topmobiel in Maastricht, die donderdag de deuren opende.
De XJR-9 van het Tom Walkinshaw Racing team in de befaamde Silk Cut livery met chassisnummer TWR-J12C-488 wordt gekoesterd door Jaguar Daimler Heritage Trust, want de overwinning van 1988 betekende een nieuwe mijlpaal die Jaguars dominantie op Le Mans in de jaren vijftig met de C en D-types deed herleven. Meer dan drie decennia hadden de Britten op een overwinning moeten wachten, en mede dankzij Jan Lammers was Jaguar back on top.
De XJR-9 heeft een 7 liter V12-motor met 760 pk en 828 Nm koppel. Met de deur open is de carbonstructuur van het chassis goed te zien. In de jaren ’80 experimenteerden fabrikanten voor racewagens al volop met carbon. De aanwezige Britse Jaguar-technici legden het fabricageproces uit. Het materiaal bevat naast koolstofvezel ook glasvezel dat in laagjes bijeen wordt gehouden door hars toe te voegen. Na vervaardiging wordt het een aantal uren samengeperst in de gewenste vorm. Dit procedé werkt zonder afbakken in een oven. De samenstelling van de hars is het grote geheim van elke fabrikant.
Kapotte versnellingsbak
De winnende auto uit 1988, bestuurd door Jan Lammers, Johnny Dumfries en Andy Wallace, reed dat jaar 394 rondes en legde een afstand van 5.332,79 kilometer af. Bij de finish had de Jaguar een voorsprong van 2.36 minuten op de Porsche 962 die tweede werd.
“Ik heb in 1988 een fantastisch jaar gehad”, zei Jan Lammers terugblikkend in Andere Tijden Sport, dat in 2009 een aflevering aan de 24 Uren van Le Mans wijdde. Tijdens de race hoorde hij van een teammaat dat één van de andere Jaguars was uitgevallen door problemen aan de versnellingsbak. In zijn laatste stint op zondagmiddag krijgt Lammers ook problemen met schakelen, de bak springt uit de derde versnelling en blijft wel in vierde versnelling: Lammers: “Ik sprak met mezelf af dat ik niet meer aan die versnellingspook zou zitten. Ik heb toen het hele circuit constant in zijn vier afgelegd, ook bij 60-70 km/uur bochten. Sterker nog: ik moest ook nog een pitstop maken in zijn vier met een enorm slippende koppeling. […] Het is een wonder dat we de finish hebben gehaald. Toen later de versnellingsbak eruit werd gehaald viel er bij het laatste moertje alles helemaal kapot uit.”
Jaguar was in de jaren tachtig weer ingestapt in de racerij omdat het toenmalige wereld-sportscar kampioenschap (WSC) een grote publiekstrekker was. Merken als Mercedes en Peugeot deden mee met fabrieksteams en hadden flinke budgetten. Naast Le Mans was er een handvol andere endurance races wereldwijd, net als nu in het World Endurance Championship (WEC).
De oorsprong van het XJR-project ligt in de Verenigde Staten, waar het Group 44 team van Bob Tullius de XJR-5 ontwikkelde voor het Amerikaanse IMSA GTP kampioenschap. Voor Europa deed Jaguar een beroep op Tom Walkinshaw Racing, dat een ander chassis bouwde, maar wel dezelfde V12-motor gebruikte. In de basis was dat hetzelfde blok als van oorsprong in de Jaguar E-type lag en dienst deed tot eind jaren tachtig, in verschillende configuraties, inclusief de winnende 7-liter uit 1988.
Door reglementswijzigingen begin jaren negentig, waarbij Jaguar afscheid moest nemen van de aloude V12, hield de Britse roofkat het voor gezien in de sport-prototype racerij.
Een mooi overzicht van Jaguars racehistorie vanaf de XK120 tot en met de XJR-14 als laatste sport-prototype en samengesteld door Jaguar Heritage zie je hier:
Met dank aan Robert van den Oever en Maarten van der Pas voor deze bijdrage!
jrk68 zegt
Mooi stuk, hulde daarvoor.
Misschien ook leuk om te vermelden dat de landelijke kranten niet meer dan 3 regeltjes wisten te produceren, maar dat hij wel bij Queen Elisabeth op audiëntie mocht..
Gelukkig is er tegenwoordig iets meer aandacht voor de autosport….
mrrallycross zegt
Zag laatst een filmpje van Cris harris over de castrol Jaguar die daytona 500 had gewonnen. Wat een enorm vette auto met veel geschiedenis. En dan natuurlijk nog het geluid!
axel968 zegt
@mrrallycross: Heb hem ook gezien, prachtig filmpje!
series2 zegt
Vet!
w0o0dy zegt
Nog een leuk weetje: Jan Lammers reed s nachts met afstand het hardst van alle rijders en hij reed 13 van de 24 uur terwijl er 3 coureurs moesten rijden…echt wel “zijn” overwinning dus!
edgaar zegt
Tot wanneer is deze beurs? En weet iemand entreeprijs?
motoragent zegt
@edgaar: Beurs is tot zondag, en kost geloof ik 19.50 als je de kaartjes daar aan de kassa koopt (online wat goedkoper). Is zeker de moeite waard trouwens, het mooie is dat je gewoon tussen de meeste auto’s door kunt lopen en ze écht van dichtbij kunt bekijken.
edgaar zegt
@motoragent: dankjewel! Aangezien ik uit het prachtige Limburgse heuvellandschap kom, is dit wel dichtbij. Ben benieuwd wat ik ga zien!
mclarenf1lm zegt
@edgaar: Online kan je tickets krijgen voor zo’n 17.50, de beurs is tot zondag open maar ik vind persoonlijk zaterdag de leukste dag om te gaan.
w0o0dy zegt
Aardig stukje tekst dat een leuk beeld geeft over de prestaties en vooral ook hoe gruwelijk spannend die race was (voor een lange afstandsrace extreem spannend!)
http://www.motorsportmagazine.com/race/sports-cars/le-mans/1988-le-mans-24-hours-report/
rufctr01 zegt
Gaaf zeg! Geweldig merk met een mooie geschiedenis.
ko3n zegt
Prachtige show interclassics maar helaas kan ik er dit jaar niet naar toe. Voor de 2e sinds 2008 dat ik er niet heen kan
puhpuh zegt
http://www.youtube.com/watch?v=oQErgDQaRZM
ghost zegt
Ik heb jaren geleden deze auto nog eens rondjes zien maken op Zandvoort. Een heerlijke brul maakt die V12. Leuk om de auto te zien maar veel leuker om te zien rijden imo.
davelepeef zegt
@ghost: volgend jaar eind augustus dus maar naar Zandvoort dan!
mclarenf1lm zegt
Als autoblog nou eens een cameraploeg naar Interclassics stuurt…
Ik kom er al zo’n 20 jaar lang zonder ook maar een enkel jaar te missen, sowieso de moeite waard voor iedere auto liefhebber.
michielleendert zegt
de broer van mijn buurman dat is jan lammers. serieus!!!
Hupke zegt
Ik wacht op een vertelsel van Sjonniepedia.
Vind het een heel interessante wagen, ook een deel de reden dat we die zalige jaguar supercar’s uit de 90s hebben als ik het me goed herinner, grootste probleem van die wagen was de motor. Als ze een beetje realistisch waren geweest hadden ze voor een andere motor en aandrijving gekozen…
Speelt ook mee dat de porsche 962 uit die tijd echt oud ijzer was. Geen moeite gedaan om de wagen te herontwerpen, het oude alluminium chassis en zelfs deel stalen spaceframe. Het enige nieuwe aan die porsche was de PDK, die dan zelfs nog niet werkte.
Het was mooier geweest als Jag, gewonnen had tegen een waardige tegenstander. Porsche het juiste chassis, jaguar de juiste motor.
guykuh3 zegt
Ik heb hem vandaag niet gezien, is toch bij interclassics of niet?
guykuh3 zegt
@guykuh3: laat maar zie al autoweek classics
sydney zegt
Deze staat absoluut in mijn top 3 Le Mans racers van de moderne tijd,samen met de Nissan R390 en Mazda 787B.
meximal zegt
Stond deze niet jarenlang te pronken bij de Jaquar dealer in Houten?
maarten1972 zegt
@meximal: De auto in dit artikel in elk geval niet. Een medewerker van Jaguar Heritage vertelde me, dat dit winnende exemplaar na de race meteen naar de fabriek is teruggebracht en daar is gekoesterd. Er reden in 1988 meer Jaguar XJR-9 mee, misschien zag je er één daarvan.