Ook het bedrijfswagenpark elektrificeert, maar hoe zit het met bedrijfswagens op waterstof?
We moeten het in deze Autoblog Bedrijfsautoweek ook hebben over waterstof. Op dit moment rijden verreweg de meeste bedrijfswagens nog op diesel. Maar bij het kiezen van de motorisering gaat het al steeds vaker over of dat nog wel de juiste keus is. Kies je voor benzine, diesel of elektrisch?
Kies je voor een elektrische bedrijfswagen dan kun je kiezen voor een volledig elektrische bus maar ook voor een waterstof-elektrische variant. Althans dat is heel dichtbij. Een bus met een brandstofcel kan flink voordeel hebben op een volledige elektrische variant. Zo kun je actieradius bijtanken in een paar minuten, maar je hebt ook genoeg aan een kleiner batterijpakket, wat weer voordelig is in gewicht en potentieel laadvermogen.
Emissievrij
Met een waterstof-elektrische auto rij je net zo emissievrij rond als met een batterij-elektrische auto. Maar gaan we allemaal elektrisch rijden kan ons stroomnet dat dan aan? Zijn er voldoende grondstoffen om al die grote accupakketten voor EV’s te bouwen?
Waterstof moet je maken, het komt niet vrij in de natuur voor. Daarbij is er sprake van verlies. Je moet bijvoorbeeld windenergie (of kolenenergie, bah) omzetten in waterstof. Vervolgens moet je auto die waterstof weer omzetten in elektriciteit. Weer verlies.
Aan de andere kant, die windmolens draaien ook ’s nachts en dan hebben we minder stroom nodig. Natuurlijk die auto’s staan te laden, maar wij slapen. Woestijn hebben we ook zat, zet daar zonneparken neer en je hebt genoeg productiecapaciteit voor de hele wereld en Afrika kan wat verdienen en het Midden-Oosten kan rijk blijven. De boot die het naar ons toe brengt kan ook op waterstof varen.
Auto’s op waterstof
Er is veel discussie of waterstof als brandstof geschikt is voor personenauto. Merken zelf hebben er ook niet allemaal evenveel vertrouwen in. Hyundai heeft de Nexo, een SUV met een brandstofcel en Toyota heeft de Mirai, een luxe sedan. That’s it.
Veel mensen geloven dan ook niet in personenauto’s met een brandstofcel, maar als het gaat om goederenvervoer zoals vrachtauto’s, boten en treinen is dat een ander verhaal. Daar moeten immers immens grote batterijen in om nog een fatsoenlijke actieradius te halen. Daar is waterstof een goed alternatief. Dat zeggen wij niet alleen, onze grote roergangers in Den Haag zeggen dat ook.
Bedrijfswagens op waterstof
Terug naar de bedrijfswagens. Ook daar wordt met de brandstofcel aan de weg getimmerd. De beperkte actieradius van een volledig batterij elektrische bedrijfswagen kan namelijk in de weg zitten. Het opladen tijdens de werkdag kost kostbare tijd, en in die tijd kun je niet werken. Een bedrijfswagen op waterstof tank je in vijf minuten vol. \
Aanbod
Is er dan al aanbod? Ja en nee. Je zou zeggen dat nu er toch ook al twee personenauto’s met een brandstofcel te koop zijn in Europa dat een bedrijfsauto op waterstof een logische volgende stap is.
Het verst is Stellantis, die heeft in Duitsland en Frankrijk al bedrijfswagens op de weg op waterstof en als het aantal markten gaat uitbreiden is ook Nederland in potentie een interessante markt voor dit type voertuigen.
Het probleem is het tanken van waterstof. Op dit moment (stand november 2022) zijn er 14 operationele tankstations in Nederland waar je waterstof kunt tanken.
Citroën, Peugeot en Opel
Stellantis is het verst met waterstof-elektrische bedrijfsauto’s. Het is met zijn vier merken een grote jongen in bedrijfswagenland. En van de Citroën ë-Jumpy, de Peugeot e-Expert en de Opel Vivaro-e is een Hydrogen, oftewel waterstof, variant. De Fiat Scudo doet (nog) niet mee.
Opvallend is hier de afwezigheid van het merk Toyota. Die koopt bij Stellantis zowel de brandstof als de elektrische varianten in onder de noemer Toyota Proace, maar kiest niet voor de waterstofvariant. Dat terwijl Toyota toch zegt een pionier te zijn op het gebied van waterstof.
Over mogelijke toekomstige producten kunnen we geen uitspraken doen. De ontwikkelingen blijven echter volop doorgaan bij Toyota op het gebied van waterstof.
Aldus Wouter Spanjaart, PR Officer Toyota Nederland
Nou hieruit maken wij dan maar op dat de Proace voorlopig niet met een brandstofcel op de markt komt. Nou pakt Stellantis het ook iets anders aan dan Hyundai en Toyota bij de personenauto’s hebben gedaan.
Plug-in
Ze hebben van hun Hydrogen bestellers namelijk plug-in’s gemaakt. De 10,5 kWh lithium-ion batterij is namelijk ook op te laden met een stekker. Zo kun je met een volle accu én volle tanks vertrekken. Als je 13,2 kilo aan vloeibare waterstof in de drie tanks hebt zitten kom je 400 kilometer verder. Vervolgens tank je in drie minuten weer bij.
De waterstoftanks bevinden zich onder de vloer achterin en hebben geen invloed op de laadruimte. Net als bij de volledig elektrische varianten is het laadvermogen tot maximaal 1.100 kg en het maximum trekgewicht tot 1.000 kilogram.
Stellantis noemt de aandrijving zelf mid-power plug-in waterstof elektrisch. Als je opstart en op lage snelheid voorziet de accu de elektromotor van energie. Bij contante snelheid levert de brandstofcel rechtstreeks energie aan de elektromotor en bij accelereren, inhalen of bergopwaarts rijden worden de brandstofcel en de accu gecombineerd om de elektromotor van energie te voorzien. Bij remmen en afremmen laadt de elektromotor de accu op.
De waterstofbusjes zijn nog niet in ons land verkrijgbaar, maar wel op de markt.
Op dit moment is het aanbod alleen beschikbaar in Duitsland en Frankrijk, maar als het aantal markten gaat uitbreiden is Nederland in potentie een interessante markt voor dit type voertuigen.
Jeroen Maas, PR-man Stellantis Nederland
Renault Master op waterstof
Stellantis heeft de brandstofcel in een middelgrote bestelauto gestopt. Dat andere Franse merk, Renault, gaat een maatje groter. In samenwerking met Hyvia heeft Renault op de Autosalon van Parijs 2022 de waterstofaangedreven Renault Master Van H2-Tech gepresenteerd. Hij was al aangekondigd op de IAA, maar in Parijs stond de productieversie.
Eind dit jaar rijden de eerste auto’s bij de eerste klanten (…) We zijn lokaal ook bezig met de uitrol, puntjes worden op de i gezet. Hyvia start in Frankrijk, Duitsland en Nederland.
Kevin Engelsman PR-man Renault Nederland
Volkswagen concept
Nog niet in productie omdat naar hun eigen zeggen de tankinfrastructuur nog niet goed genoeg is: de Volkswagen Crafter Hymotion. Alleen nog gepresenteerd als een concept, maar komt zodra Volkswagen vindt dat je op genoeg plekken waterstof kunt tanken. Nogal vaag dus, maar we noemen hem toch even.
De actieradius is ruim 500 kilometer. Om die afstand af te kunnen leggen heeft de bestelauto tanks met een maximale capaciteit van 7,5 kilogram aan boord. Ook hier wordt geschermd met bijtanken binnen vijf minuten en dan volledig emissievrij rijden. Mits de waterstof die in de tank gaat ook daadwerkelijk op een groene manier is opgewekt natuurlijk.
Bedrijfswagens op waterstof
Voor nu is het aanbod nog heel beperkt. Maar dat kan zomaar flink groeien de komende tijd. De techniek is er en er komen steeds meer plekken waar ook daadwerkelijk getankt kan worden. Woon of werk je in de buurt van zo’n vulpunt dan kan een bedrijfswagen op waterstof een goed alternatief zijn.
Ik geloof meer in doorontwikkeling van accu’s en snellere laadtijden. Waterstof is veels te inefficiënt. En voor een bedrijfswagen is een kwartiertje laden elke 400km helemaal geen straf, toch pauze.
Plus je laad hem ‘s nacht spot goedkoop vol terwijl elke km met waterstof je 3x zoveel energie kost omdat er enorm veel energie verloren gaat tussen het maken van waterstof en terug naar elektriciteit.
Een batterij-elektrische bus kan je overnight laden op de zaak. Waterstofbussen moet je (flink) voor omrijden en als je bus vol zit met 3-4 man personeel tikt de extra tijd die je er mee kwijt bent toch flink aan.
Accu techniek verbetert steeds verder dus voor slechts erg weinig toepassingen wil je straks nog waterstof. Zie bijvoorbeeld het Nederlandse Leydenjar dat werkt aan superieure batterijen: https://mtsprout.nl/tech-innovatie/leydenjar-technologies-batterij
Toch denk ik wel dat er een markt voor zal zijn. Denk aan internationale spoedkoeriers die met twee chauffeurs tegelijkertijd zonder pauze onderweg zijn en een route waarop de waterstof tankstations precies er langs liggen. Dat is echter wel een zeer dure vorm van vervoer dus grootschalig ga je dat niet zien.
“Als je 13,2 kilo aan vloeibare waterstof in de drie tanks hebt zitten kom je 400 kilometer verder.”
Vloeibare waterstof? Waterstof is pas in vloeibare toestand als deze op -253 graden Celcius is, worden de tanks dan gekoeld?
En met 13,2 kilo slechts 400 kilometer range hebben is wel erg weinig, zeker als de Crafter met 7,5 kilogram (waarschijnlijk gasvormig) waterstof 500 kilometer ver komt.
Ik denk wel dat waterstof een goede toepassing kan hebben in de (zwaar-) transport sector, ondanks dat de productie van waterstof momenteel nog op een vervuilende manier plaats vindt en het gehele proces inefficiënt is.
De 7 serie reed vroegah ook op vloeibare waterstof. Dat was niet z’n succes..
Waterstof ‘maken’ kost energie…. benzine en diesel worden ook niet kant en klaar uit de grond opgepompt hoor…
Klop, beter gewoon in een accu op slaan.
nee… ook niet… welke voorkeur je ook hebt, dan moet je ook zo eerlijk zijn om alles naast elkaar te leggen. in het geval van EV/elektrisch moet je dan ook de impact bekijken welke de productie van batterijen heeft. Zoals het transporteren van de grondstoffen en halffabrikaten tot de batterij klaar is. De uitstoot van de machines in de mijnen en uiteindelijk… de menselijke impact (de mensen die lithium en kobalt soms nog handmatig moeten opgraven.
Daarenboven speelt bij de EV’s nog een belangrijk geo-politiek probleem en dat is dat het merendeel van de nodige grondstoffen zich op Chinees en Afrikaans grondgebied bevinden (ja, ook Zuid-Amerika*) , waarbij een groot deel van de Afrikaanse mijnen al gerund wordt door Chinezen. Dat is zowel politiek als menselijk/mensenrechten alvast geen vooruitgang…
* de meeste Zuid-Amerikaanse landen met voorraden in de grond hebben niet de technische en financiele mogelijkheden om deze te ontginnen EN er binnenlands half of hele fabrikanten van te maken. Ook daar springen de Chinezen maar wat graag bij of zijn ze de eerste om ertsen goedkoop op te kopen want de grootste marge zit hem in de half en hele fabrikaten.
gek is dat dat we altijd bij auto’s op ene accu moeten kijken naar heel de productielijn en alles wat daarbij komt kijken, maar bij brandstof auto’s is dat nooit aan de orde en kijken we enkel naar de uitstoot van het voertuig zelf. waar komt dat toch ineens vandaan?
Misschien is het ook interessant om te kijken naar veiligheid. wat kunnen de consequenties zijn bij brand? een voertuig op waterstof dat in brand staat brengt veel grotere risico’s met zich mee dan een met accu’s.
brandbaar gas onder hoge druk kan hele hele nare gevolgen hebben.
Er is zeker een toekomst voor H2. Bij diegene die graag vijf maal zoveel betalen per kilometer ten opzichte van ICE fossiel of EV.
Enige reden dat er nog iets op gedaan wordt is dat er bakken subsidie te halen zijn als gevolg van de goede lobby bij overheden.
Ik las dan gisteren weer dat zelfs de grote constructeurs (Mercedes, Volvo,…) zelfs voor het (grotere) vrachtverkeer, waterstof hebben laten varen en volop voor elektrificatie gaan. Vandaag komt de Tesla Semi ook uit……500miles ranges dus een rit van vlotjes meer dan 8 uren. (Rusttijden)