De bizarre autocollectie van de Sultan van Brunei is uitgelekt en daardoor hebben we een beter beeld van de auto’s dan ooit tevoren.
Verzamelwoede, dat kennen we allemaal wel. Sommige mensen sparen Hot Wheels-autootjes, sommige mensen munten of postzegels en sommige mensen verzinnen wel wat. En dan heb je nog mensen die auto’s verzamelen alsof het Pokémonkaarten zijn. Tientallen Ferrari’s of andere supercars: het lukt sommige mensen echt wel. En soms sla je echt gigantisch door.
Sultan van Brunei
Zoals misschien wel de meest extreme en mythische autocollectie ter wereld. Dat is die van Hassanal Bolkiah, beter bekend als de Sultan van Brunei. Hij en zijn familie, de vorsten van het kleine oliestaatje in de buurt van Indonesië, hebben auto’s verzamelen tot het extreme gebracht. De lijst met modellen was al een keer uitgelekt en het gaat om niet minder dan zes duizend(!) auto’s.
De schaal is één, maar de modellen zelf is twee. In de jaren ’90, juist waar exotische merken het moeilijk hadden, heeft de Sultan van Brunei flinke orders gedaan bij Ferrari, Bentley, Aston Martin, Mercedes (AMG) en zelfs McLaren toen zij enkel nog de F1 bouwden. Niet alleen speciale kleurcombinaties die normaliter niet mogelijk waren, nee, hele op maat gemaakte auto’s. Verhalen en beperkte documentatie hierover bestond altijd al, maar het bleef mysterieus. De Sultan van Brunei stond niet te springen om alles over de collectie te delen.
Gelekt
En toen was daar een paar dagen geleden ineens een bommetje. Het exacte verhaal is wat vaag en niet te achterhalen, maar het komt erop neer dat de collectie in 2001 een keer vastgelegd is. Die foto’s waren bedoeld ter inventarisatie en werden achter gesloten deuren gehouden. Via een anoniem Google Drive-document (lijkend op wat er ooit gelekt is in de Horner-saga) was daar ineens een gigantisch fotoalbum. Met meer dan 2.000 foto’s van de auto’s van de Sultan. Dit document is inmiddels weer verdwenen, maar tijdens het verspreiden van dit vuurtje hebben meerdere mensen wat plaatjes kunnen opslaan. En die sijpelen nu via verschillende bronnen op bijvoorbeeld Instagram het internet op.
Een collectie van zes duizend auto’s is gedoemd om een statisch geheel te worden. Voor sommige auto’s is dit dus de eerste keer dat ze naast genoemd ook getoond werden. En dan valt weer op dat er van veel auto’s, inclusief het op maat gemaakte spul, gelijk vijf of zes besteld zijn. Vaak overigens om de hele familie te voorzien.
Highlights
Goed, keuze zat en je moet de Instagram-pagina’s zoals deze maar eens doorscrollen. Wij pakken even een greep van de bijzondere auto’s. Let wel dat de foto’s bedoeld waren ter inventarisatie en gemaakt zijn met een camera uit 2001. Kwaliteit niet gegarandeerd.
Mercedes S-Klasse (W140) Estate
Om even met een Benz te beginnen, de Sultan van Brunei had enorm veel derivaten van de 140-serie S-Klasse. De bekendste voorbeelden zijn de modellen die als ‘S73’ aangeduid werden, die dus de welbekende 7.3 liter grote AMG V12 hebben. En ten slotte heb je nog een hele carrosserievariant die Mercedes niet wilde bouwen: de S-Klasse stationwagon. Superhandig om in alle luxe naar de Hornbach te kunnen. Of natuurlijk achterin je garage te zetten en er nooit mee te rijden.
De vreemdste S-Klasse Estate uit de collectie is deze waar de voorkant van de CL op geboetseerd is. En dat in een lekker jaren ’90-achtig turquoise/groen kleurtje.
Bugatti EB110
Bugatti kende een kleine oplaaiing in de jaren ’90 doordat Romano Artioli (later bekend van Lotus) een supercar wilde bouwen onder die merknaam, de EB110 natuurlijk. Dat zag de Sultan van Brunei ook wel zitten, dus kocht hij er meerdere. Normaliter zijn EB110’s vaak zilver of de tint blauw die Franse raceauto’s waren, maar die van de Sultan is veel kleurrijker. De donkerblauwe lak heeft de primaire kleuren als strepen op de zijkant en in de velgen verwerkt. En check dat interieur!
BMW Nazca M12
Was er ooit een BMW-supercar naast de M1? Nee. Wel bijna in de vorm van de Nazca M12 door Italdesign. Deze kreeg een BMW-badge mee omdat de M70 en S70 V12 van de BMW 850(CS)i werd gebruikt, maar het werd geen commercieel product. Toch heeft de Sultan van Brunei er een paar, waarvan een blauwe bekend was. Nu is ook een zwarte te zien op de foto’s.
Bentley Dominator
Zoals gezegd was Bentley hofleverancier (letterlijk en figuurlijk) en konden de projecten niet gek genoeg. Sterker nog: het lijkt erop dat de Sultan van Brunei het merk bijna in zijn eentje levend hield in de jaren ’90. Zo was er deze voorloper van de Bentayga. Waarvan hij er gelijk een stuk of vijf kocht. Er is weinig bekend over de Bentley Dominator, naar verluidt was ‘ie gebaseerd op een Range Rover (P38) met diens motor en chassis.
Nog meer Bentleys
De collectie Bentleys gaat echter veel en veel verder. Bentley bouwde echt alles voor de Sultan. Dat resulteerde in auto’s als de onderstaande Bentley Grand Prix. Het merk zag er geen brood in om deze modellen en masse te produceren, maar one-offs (of few-offs) voor de Sultan van Brunei deden ze graag. Er zal vast royaal voor betaald zijn. De meesten lenen hun basis en motor van de Bentleys van des tijds, zoals de Continental, Turbo R of Arnage.
In de tijd van hoekige Bentleys was het wel grappig om te zien hoe de Britten experimenteren met ronde(re) vormen. Zo herkennen we de dubbele koplampen van de Grand Prix nog wel als de uiteindelijke richting die het merk onder VAG op ging. Onderstaande Imperial is een mislukt project qua richting. Maar bijzonder is ‘ie zeker.
Deze Monte Carlo lijkt dan weer terug te grijpen naar het verleden. Wel die dubbele verlichting voor, maar een heel rank, klassiek uiterlijk achter. Zeker bijzonder.
En natuurlijk alles wat Bentley niet durfde. De Java bleek een veelzijdig concept, daarvan was er een coupé, cabrio, sedan en zelfs deze stationwagon. Een Bentley-stationwagon? Yes please.
Ferrari 456
Over stationwagons gesproken: eentje die redelijk bekend is geworden is de stationwagon-versie van de Ferrari 456. Daar zijn er namelijk zeven van. Eentje daarvan, een zilveren, is vrij bekend geworden omdat deze de collectie is ‘ontsnapt’. Het verhaal gaat dat deze is besteld voor een prins waar de Sultan ruzie mee kreeg, waardoor de bestelling geannuleerd werd. Zo eindigde deze in een andere privécollectie die er wat minder geheim over was.
Naast de SW-versie was er ook een vijftal sedans. Ja, vierdeurs 456’en met een losse kofferbak maar wel dezelfde voorkant en V12 als de coupé. Proportioneel klopt er overigens niet zo veel van, maar goed, dat krijg je met dit soort vreemde projecten. De 456 Estate heeft trouwens het “jaren ’90-achterdeurensyndroom” waar de C-stijl schuin oploopt zodat de achterdeuren van de sedan hergebruikt kunnen worden. Scheelt weer geld.
En dan was er nog deze 456 Coupé. Oogt normaal, toch? Ja, op zich wel. Toch is deze 456 ook bijzonder, want er zit een geavanceerde nachtcamera in. De schermen binnenin geven het nachtvisie-beeld weer. Dit werd pas gemeengoed in de vroege jaren ’00 bij auto’s als de Lexus LS en Mercedes S-Klasse W220/221, dus een auto uit 1993 die het heeft is vrij bijzonder. De afwerking kan beter, met de ietwat lomp ogende camera op het dak.
Ferrari FX
Want ja, de Sultan van Brunei zat ook flink diep bij Ferrari. Zo was er ook ruimte voor compleet op maat gemaakte auto’s zoals deze FX. Tsja, echt mooi is het niet, het oogt wat Amerikaans. Aan de velgen te zien is deze gebouwd op basis van een F512M, waarmee er een heerlijke Ferrari V12 achterin ligt.
En de rest
Dit was slechts een greep uit de -zoals gezegd- zes duizend auto’s tellende collectie, waarvan niet bekend is hoe veel er heden ten dage nog van over is. Heel veel supercars uit de jaren ’90 zijn gekelderd als een baksteen, maar auto’s als F40’s, F50’s en McLaren F1’s zijn enkel maar meer waard geworden. Het is gigantisch, het is bizar, het is mysterieus, het is fascinerend. Het is eigenlijk alles tegelijk.
jaso013 zegt
Dit is toch een heerlijke en ook bizarre collectie! Echt hele gave en obsure bakken had deze sultan.
EJS zegt
Vind je?
Los zijn dit een aantal hele have dingen.
Als museumcollectie die goed onderhouden, tentoon gesteld en uitgeleend zou worden zou dit heel gaaf zijn.
Als goed onderhouden collectie waarmee gereden wordt zou dit super tof zijn, hoewel ik me afvragen of dat, ongeacht je rijkdom, in een prive collectie kan. Ik bedoel, Jay Leno lijkt een aardige poging te doen, maar zelfs dat is al op het zielige af, en hij doet duidelijk nog z’n best de autos te onderhouden, gebruiken en tentoon te stellen. Vijf maal dezelde auto in één collectie doet overigens ook wel af aan hoe gaaf een collectie is, iig voor mijn gevoel.. tenzij iemand bijvoorbeeld alleen mustangs verzameld ofzo en er daar 300 van heeft.
Maar als verstopte, in loodsen weggezette verzameling die staat te verstoffen en waarmee niet gereden wordt? Eigenlijk vind ik daarmee alle heerlijkheid er af.
bierbuik zegt
Het zou wel echt tof zijn als ze hier een museum van zouden maken.
Alles mooi oppoetsen, ruim uitstallen met bordjes erbij met het verhaal per auto.
royaledeluxe zegt
En er zou nog een deftige cent aan verdiend kunnen worden. Met elke maand een ander thema… met 6000 auto’s kan je al eens afwisselen, als ze er dan ook nog een pretpark, met auto thema, rond bouwen, want geld te veel. Dan is het al eens de moeite om eens op vakantie te gaan.
Edge zegt
Ik heb de hele Google Drive map gedownload. Je hebt door de jaren heen wel wat foto’s voorbij zien komen en verhalen gelezen, maar als je dit zo allemaal bij elkaar ziet besef je pas echt hoe bizar die autocollectie is. Van die 600SEL heeft hij bijvoorbeeld vijf(!) estates. De rode en groene uit het artikel, maar ook een bordeauxrode, zwarte een McDonalds spec met geel exterieur en rood interieur. En ja, het is ook écht een McDonalds spec, want een van zijn Bentley Val D’Isere’s is in dezelfde spec uitgevoerd en heeft een Big Mac sticker op de achterklep staan
Hoeveel Bentley Azure’s zou je nodig hebben? Als je de Sultan van Brunei bent is het antwoord blijkbaar 23. 18 cabrio’s, 2 vierdeurs cabrio’s, twee coupés en een Spider. 8 Ferrari F40s? Waarom niet. Aston Martin stationwagens? Doe er maar twee.
Maar houdt die kerel dan alleen van hele exclusieve auto’s? Nee hoor, hij heeft ook een Fiat Cinquecento in zijn collectie. Weliswaar eentje die een soort pick-up achtige conversie heeft ondergaan, maar hé, het is wel gewoon een goedkoop Fiatje uit de jaren 90.
Otua zegt
Ik ben heel erg benieuwd naar alle andere unieke stations die hij heeft. Die 600SEL is toch echt wel tof. Die Bentleys zouden ook mooi kunnen zijn als ze niet allemaal zo’n vreemde achterklep hadden
Elfloro zegt
En dan ook nog 8 x McLaren F1!
mjpamsterdam zegt
Wat een zooi ! Maar ach, als je poen hebt. Het is overigens wel een heerlijke zooi. Doet mij een beetje denken aan mijn bezoeken aan het Conservatoire Citroën te Paris. Een jaar of 20 geleden kon je daar op afspraak naar binnen en kon je gewoon je gang gaan. Deuren optrekken en gaan zitten in alles wat daar stond. En ook proto’s enz. Soms is zo jammer dat tijden veranderd zijn.
Pallas zegt
Nu is het dicht helaas, maar ben er begin dit jaar nog geweest. Erg leuk, heb daar een paar uur in mijn eentje en zonder begeleiding kunnen struinen
gwnbmw zegt
Eigenlijk is dit een van de meest troosteloze dingen die er op deze aardbol staat. Het gaat hier over miljarden aan auto’s, waarvan de meeste na aflevering waarschijnlijk nooit meer het daglicht hebben gezien. De meeste exemplaren zijn niet eens mooi, enkel uniek en bijzonder. Absoluut zonde deze obsessie.
nofxke zegt
https://drive.google.com/drive/mobile/folders/1vlfg68Ow4Z8T62_Qa28yY5tV7kkNCa1b
Hier het document
erco zegt
Nope
Elfloro zegt
Zeker wel, thanks!
Fruitcake zegt
Een echte autoliefhebber laat zijn collectie niet verrotten
kniesoor zegt
Bijzonder : absoluut. Begeerlijk : absoluut niet.
kennone zegt
Een familieman
JelmerS zegt
Die mislukte Monte Carlo lijkt wel de inspiratie voor het hele merk Genesis
editknop zegt
Lastig natuurlijk om hier context aan te geven, en slechts een kleine selectie uit te lichten. Veel is/was relatief soort van geheim destijds. Ik herinner me nog goed toen Autovisie er over schreef in hun blad jaren terug. Met bijbehorende foto’s. Een aantal auto’s zijn overigens door Pininfarina gemaakt, wat los heeft gestaan van de merken zelf. Voor wie meer wil zien en weten raad ik aan dit account te checken, iemand die niet zomaar dingen op het internet gooit en wel degelijk de backstory van deze collectie weet: https://www.instagram.com/taffy_c_s_145/
anthwan zegt
Die EB110 is ook nog eens een SS uitvoering, lijkt wel noemenswaardig.
MaartenD zegt
Wat zou het gaaf zijn als er iemands eens toegang tot de collectie kreeg en er een video over zou maken…
petroldrinker zegt
Staat enorm veel cools tegen, op de google drive staan alle autos per auto in een submapje ingedeeld… voor mij graag de 456 sedan in het rood, Nazca M12 of een gele F50 graag!
verdebosco zegt
Goede smaak is niet te koop.
awaxxx656 zegt
Grappig dat die Bentley Imperial Mondeo MK1 koplampen heeft.
bietje zegt
Ik heb niet zelf geteld, maar 6x McLaren F1 is volgens mij al zo’n 100M aan waarde.
Doordat er zoveel one-offs tussen zitten en echt mega-unieke exemplaren, denk ik dat er genoeg verzamelaars zouden popelen zoiets in hun collectie te hebben. Die gaan namelijk compleet wappie op juist ‘unieke’ auto’s en daar zijn er hier zat van.
Blijft idd de meest tot de verbeelding sprekende verzameling, maar voelt ergens ook wat on-echt omdat het allemaal zo verstopt is gebleven. Heel anders dan bij Jay Leno en Ralph Lauren om er maar twee te noemen, waarbij we veel meer mee kunnen genieten van het moois.
grandmasterb zegt
Zonde dat al die auto’s vrijwel nooit het daglicht zien (die porsches uitgezonderd, daar rijden al miljoenen van rond), ik vraag mij af of een mens daar gelukkig van wordt. De sultan zal wel bang zijn dat zijn onderdanen in opstand komen van zoveel privé-luxe en daarom ze binnen houden.