Maar de TT wordt toch pas sinds 1998 gebouwd? Klopt, maar twintig jaar geleden stond er op de IAA een conceptcar die bijna ongewijzigd in productie zou gaan. Een eerbetoon aan misschien wel het beste auto-ontwerp uit de jaren ’90.
Als op 14 September 1995 de IAA zijn deuren opent, is het Audi dat met de TT Coupe Concept de show steelt. Natuurlijk, de Peugeot 406, Renault Megane, Opel Vectra, Volvo V40, Mercedes-Benz E Klasse (W210) en BMW 5 Serie (E39) zijn primeurs van jewelste, maar het is het futuristische coupeetje dat de meeste aandacht trekt.
Audi TT Coupe Concept
De basis wordt een jaar eerder gelegd in VAG’s design center in Californië, waar J Mays en Freeman Thomas een fris sportwagentje neerpennen. Onder andere Peter Schreyer tekent mee aan het voor die tijd zeer moderne interieur. Het doel is een auto te ontwikkelen die leuk is om mee te rijden, maar ook elke dag gebruikt kan worden.
Om de kosten binnen de perken te houden, wordt het PQ34-platform (VW Golf IV, Audi A3 8L) als basis gebruikt, met de eveneens beproefde 1.8T 20V onder de aluminium motorkap. Ook de deuren, voorschermen en het kofferdeksel worden uit dit materiaal vervaardigd.
Zijn naam dankt de Audi TT Coupe Concept aan de Ilse of Man TT (Tourist Trophy). NSU, een merk dat Volkswagen in de jaren ’70 overnam, behaalde daar grote successen met haar motorfietsen. NSU gebruikte overigens zelf ook al de toevoegingen TT en TTS voor haar snelle versies van de NSU 1000 en 1200.
Leuk detail: met hardtop lijkt de TT Roadster weer sprekend op de TT Coupe Concept
Productiemodel
Uiteindelijk moet de wereld nog tot 1998 wachten op het productiemodel van de Audi TT, de Roadster komt nog een jaartje later. Dat er relatief veel tijd tussen de concept en het productiemodel zit, heeft te maken met een nieuwe laser-techniek waarmee de carrosseriedelen gelast worden. Deze maakt het cleane design van de eerste generatie TT mogelijk, maar de nieuwe techniek zorgt aanvankelijk voor de nodige vertragingen.
Ten opzichte van de conceptcar verschilt het productiemodel slechts op details. Het meest in het oog springende is de toevoeging van zijruitjes achter de portierruiten. Verder zijn de bumpers een tikkeltje anders en staan de zijspiegels wat verder naar achteren. Ook het interieur wordt bijna 1-op-1 overgenomen uit de conceptcar. Als blijkt dat de TT op hoge snelheid lastig onder controle blijkt te houden, wordt een klein spoilertje aan het strakke kontje toegevoegd.
Opvolging
Ondertussen zijn we toe aan de derde generatie TT en is het uitgesproken ontwerp verwaterd tot een lang niet meer zo onderscheidend sportwagentje. Audi heeft met de TT hetzelfde probleem als BMW met de eerste New Mini: hoe teken je een opvolger voor zo’n iconische auto? Door voort te borduren op het origineel wordt het ontwerp er meestal niet sterker op, maar een stille dood laten sterven is ook zonde.
mike0709 zegt
Geweldig mooie auto! Een die over 10 jaar nog tot z’n recht komt tussen de ‘nieuwe’ auto’s.
marc94 zegt
@mike0709: dit was ook mijn ervaring toen ik er eentje had. Hij kwam uit 99 en met name het interieur en de vormgeving hiervan kan nog steeds meekomen met auto’s van het heden. Zat ook zeer goed in elkaar. Vond het alleen een nadeel dat hij (de 225 versie) maar liefst 1600 kilo rond woog. Wel stabiel maar je levert er wel flink op in kwa prestaties. En het kappers imago. Mwa. Dat is subjectief. Er werd vaker gevraagd of het de auto van papa was dan van mijn vriendin of moeder.
janmetdelangeachternaam zegt
Ik vind m nog best mooi oud geworden, ziet er niet zo enorm oud uit voor 20 jaar
norge zegt
Niet verder vertellen maarre……Blijft een leuk bakkie die ik best wel graag zou willen hebben….Jammer dat ik er niet pas…..Altijd wat…
tommot zegt
@norge: waarom pas je niet? Met mijn 1,90 pas ik makkelijk
gtwillem zegt
@tommot: Inderdaad vreemd, zelf ik pas met mijn 2 meter 6 met redelijk gemak in een Ur-TT.
norge zegt
@tommot: 195 en nogal viking achtige lichaams bouw…
rolov zegt
@norge: je moet die hamer ook thuis laten.
wajobaas zegt
@norge: zoekt spontane , hogeropgeleide vrouw tussen de 20 en 40?
norge zegt
@wajobaas: lol
martingtv zegt
omgedraaide badkuip op wielen. Ik vind het nog steeds geen mooie auto.
vr6audi zegt
@martingtv: En de roadster dan? Een badkuip die lekt?
deboes zegt
@vr6audi: de roadster was slecht voor je kapsel
clarkson zegt
Ik vind het een leuke auto blijven. Hij kon wel iets lager. En de wielbasis iets breder. Maar dat kan altijd nog natuurlijk.
retsok zegt
@clarkson: moet je ff langs die japanner van gister met die porsche:p
poeperman zegt
@clarkson: de wielbasis kan korter of langer, niet breder. Dat heet de spoorbreedte
stephane8200 zegt
Ik heb er een gehad. 225pk quattro van de 1e generatie. Laten we zeggen dat door allerlei technische gebreken ik er geen goede ervaringen mee heb gehad.
gtwillem zegt
@stephane8200: mijn moeder heeft een standaard 180pk gehad (denim blauw met grijs leer/alcantara) en de 17″ gesmede 5-arm velgen. Eerste niet grijze TT in NL volgens mij. Wat probleempjes gehad met de boordcomputer, instrumentarium, elektronica en versnellingsbak issues. En het ding was me een partij tail-happy bij gas los. Alles keurig verholpen door de garage. Qua rijden was het niet super bijzonder, maar als je het vergelijkt met de SLK en Z3 uit die tijd was het heel behoorlijk. Fijn motortje, trok er goed aan.
stephane8200 zegt
@gtwillem: bij mij ook problemen met het instrumentarium. Meters die niet werkten en pixels die uitvielen. Stoelverwarmingsknoppen die in het dashboard verdwenen. Bobines die stuk waren of gingen, krukas- of nokkenaspositiesensor en ik weet het allemaal niet meer. Ook achterdiff ging defect waardoor een duo werd in plaats van een quattro.
gtwillem zegt
@stephane8200: komt mij behoorlijk bekend voor. Op het diff na dan, want wij hadden een voorwielaandrijver.
Het meest nutteloze weetje, maar wel om aan te geven hoe realistisch Gran Turismo 4 was: daar hadden ze ook alle technische gegevens gedigitaliseerd. De auto die Polyphony Digital tot hun beschikking hadden, had ook dit probleem ook met het diff bij de 1.8T, niet bij de 3.2.
Dus als je in GT4 een TT 1.8T Quattro kocht en er mee reed viel al snel op: het ding had geen grip: wielspin. Montage van een mechanisch 1-way diff verhielp het probleem.
casperfcb zegt
@stephane8200: iets met olie?
stephane8200 zegt
@casperfcb: nee, electronica en sensoren.
deboes zegt
Mijn vrouw heeft er ook 1 gehad wat een onding met de doodsaaie rijbeleving van golf, ze heeft veel meer lol gehad met een alfa gtv en die was er al in 1995 met een nog veel meer uitgesprokener ontwerp en natuurlijk de heerlijke betrouwbare v6
mashell zegt
@deboes: Golf IV doodsaai? Je gaat met 100 op de linkerrijstrook op een bocht af (bijvoorbeeld knooppunt Azelo richting westen) stuurt in en…. gaat gewoon rechtdoor. Ik vond dat doodeng. Doordat de TT door zijn stuggere vering en bredere banden niet zo snel onderstuurde als de Golf IV was die inderdaad een stuk saaier. De filosofie van Audi is er om naar perfectie te streven. Sommigen vinden dat geweldig maar anderen die karakter zoeken in slechte eigenschappen vinden dat maar niets.
T16 zegt
Modern ontwerp? Ik denk het niet. Het lijkt toch verdacht veel op de Porsche 356 prototype uit 1948.
http://www.topspeed.com/cars/car-news/ultra-rare-porsche-356-prototype-for-sale-ar83329.html
Precies dezelfde vormeloze lelijkheid. Daarnaast was het ontwerp van de TT aerodynamisch gemankeerd. De achterkant creëerde op snelheid teveel lift waardoor je van de weg stuiterde. Levensgevaarlijk en ongelooflijk slecht dat Audi productie toch heeft doorgezet. Na enkele fatale ongelukken leidde dit tot een grote terugroepactie.
Met recht dus een zeer slecht ontwerpen auto, zowel technisch als esthetisch, gewoon weg niet mooi design en zeer gevaarlijk. Ze mag van mij zo in de schredder en ik lees dat een hoop tot wanhoop gedreven oud eigenaren haar hetzelfde toewensen.
Robert zegt
@T16: …een zeer slecht ontwerpen auto, zowel technisch als esthetisch Nou nou nou, mocht je er niet op vannacht? Je weet wel hoe je van een mug een olifant maakt, zeg.
Inderdaad, er is een recall geweest waarbij de achterzijde van een klein spoilertje werd voorzien. Maar om dan de volledige auto er zo op af te branden… Persoonlijk blijf ik van de drie generaties TT de eerste nog steeds de meest geslaagde vinden, qua karakter.
kylian zegt
@RRRobert:
Die recall behelsde iets meer dan die ducktail hoor.
De geometrie van de achteras is eveneens aangepast en de Nederlandse auto’s werden ontdaan van die vreselijke Conti banden die het geheel verergerde.
Pas na 6 dodelijke ongevallen werd er trouwens ingegrepen.
Destijds was het best een geinig Golfje maar ook niet meer dan dat.
T16 zegt
@T16: 1948 PORSCHE WAIBEL CUSTOM SPORTS CABRIOLET PROTOTYPE
1948 Porsche Prototype Custom Sports Cabriolet Chassis #: 1-085552 – Engine #: 115914 1949 Geneva Show Car!
This car was built in Zurich by Hans Waibel, who in 1988 declared that he had show prepared two Porsche coupes at the request
of Ferry Porsche and Louise Piech for display at the Vienna Industrial Exhibition. Waibel was approached by a client, Rupprecht von Senger
and asked to build a similar car, which was created taking a VW chassis 27cccm longer than the Porsche 356 chassis that arrived in Switzerland
on October 18, 1948, removing the body and fitting a Porsche light alloy cabriolet body and Porsche engine. The tunnel backbone of the VW platform
was fitted with an electric fan which channeled air from, a Morris Minor grille to cool the hot-running Porsche engine this being the first Porsche ?VW cabriolet
was put into storage and did not appear again for some 20 years. It underwent a full restoration in the USA and now finished in green with a tan interior was
exhibited at Pebble Beach Concours d?Elegance in 1992. Previous Owners:1948 Rupprecht von Senger, 1988 Monty Montgomery, Hollywood Film Producer.
Restored in 1992 by Hill & Vaughn, CA, and shown at the Pebble Beach Concours d?Elegance 1992.
Een TT is dus verre van een origineel ontwerp, eerder een 50 jaar later herintroduceerd ontwerp met enkele veranderingen zoals de motor voorin i.pv. achterin.
gtwillem zegt
@T16: ik heb even voor je gekeken en begrijp wat je bedoeld. De lijn aan de voorkant heeft er in de verste verte iets van weg. Toch ben ik na lang beraad tot de unanieme conclusie gekomen dat je een biertje moet drinken. Even ontspannen. 6x een Leffe Tripel.
De TT was een prima karretje. Die onstabiliteit viel reuze mee, maar was voor Audi rijders nieuw ;-). En qua styling heeft Freeman Thomas het uitstekend gedaan.
Met name de eigenaren waren dol op hun TT. Dat de omstanders en pers er anders over dachten: heel erg jammer.
moondustfocus zegt
Van de Megane heb ik nog een coupe 2.0 16v gehad, leuke auto en weinig problemen tot geen gehad.
sydney zegt
@moondustfocus: De Megane Coupe was/is een prima auto.Renault heeft toen het onmogelijke mogelijk gemaakt; Een hele lijn(Coupé,5-drs,Sedan(in Zuid-Europa),Scenic en Cabriolet)op basis van dezelfde middenklasser neerzetten die allemaal een succes waren.
Knap hoor.
stephane8200 zegt
@moondustfocus: daar heb ik er ook 2 van gehad. Weinig problemen en ze stuurden ook aardig goed.
sydney zegt
Ik heb een ongelofelijk zwak voor de eerste TT.Het knappe is dat die auto tot op de dag van vandaag totaal niet verveelt.Mits standaard uiteraard.
Vooral een zilveren 225 PK Quattro met verchroomde 5 spaaks(die volgens mij ook onder de eerste A8 een optie waren, misschien weet @gtwillem dat beter) zou ik graag als hobbyauto willen hebben.Zodra ikzelf een knappe inruil is de huishoudpot de sjaak.
De tweede en derde generatie zijn mij veel te nietszeggend.
gtwillem zegt
@sydney: ze lijken veel op elkaar. De gesmede 17″ ‘5-arm’ velgen van de A8 leken er veel op. Mijn pa had ze op zijn 2.5 en later 3.3 diesel liggen. Beide Mingblauw (was zo veel chiquer dan het jeugdige Santorinblauw). Deze velgen zagen er iets anders uit, ze waren met name iets ‘ronder’.
De TT velgen leken meer op de gesmede 17″ velgen, speciaal voor de A6 4.2 5v Quattro.
Dit waren de A8 velgen:
http://zombdrive.com/image1600-model/4185-2001-audi-a8-6.jpg.html
Dit zijn de gesmede 5-arm velgen van de A6 4.2 Quattro:
http://twainmein.com/cars/a6_2001.htm
En deze kwamen op de TT:
http://www.dieselstation.com/Audi/TT%20Roadster%201999/Audi-TT-Roadster-wallpaper-ds002-i151.html
Dutchdriftking zegt
Gaaf ding. Het liefst de 3.2. HGP kit er op en knallen!
gtwillem zegt
De Audi TT. De eerste. Ik was een tiener (nog net ;-)) en las alle autotijdschriften (beperk me nu tot Evo voor de verhalen en foto’s en AutoWeek, Tsja, al sinds ’99 abonnee. En voor die paar tientjes per jaar krijg je een vermakelijk blaadje. Enfin, ik drijf af…
De TT. In de bladen was duidelijk dat ze niet wisten wat ze ervan moesten denken. Snel, competent, beeldschoon en nog betaalbaar ook. Maar qua rijden was het helaas net te veel een Golf. Mijn pa vond het een leuke auto, en mijn broertje en ik vonden het schitterend. Dus mijn moeder kreeg er een. De eerste Denimblauwe in NL. Ondanks de 180pk was ie vlot zat. Je kon hem elke dag gebruiken. En nog zuinig ook! Helaas wel wat kinderziekten (zoals @stephane8200 kan beamen).
Dus om te rijden niet heel spannend, maar om te hebben wel. Want elke keer als je keek stond er een schitterende auto. Een soort concept car voor elke dag. Het interieur was ook schitterend: met name door de (echte) aluminium details. Alles was rond met zes putjes (tankdop, ventilatierooster omheining, stuurwiel, velgen) maar het mooiste detail was voor de stoelverwarming. Je drukte de knop in, dan kwam deze 1,5cm naar voren. Er waren zes standen. Als je de knop draaide ging er in de geest van de zes putjes tellen een lampje branden. 1 lampje voor een beetje toguscomfort, 6 voor een gutsende bilspleet.
Qua prestaties is de TT nog altijd een prima keuze: het is geen Ferrari maar voor zijn tijd kwam ie prima mee. Hot Hatches hadden toen nog 150pk en de dikste zescilinder diesels van De Duitsers zaten rond de 180-195pk. Dus de TT kon meer dan goed meekomen.
De TT was typisch zo’n auto die door het automotive journaille afgeschreven wordt: saai om te rijden. Maar om te hebben is het een topper. Altijd snel, goede zitpositie en dan de styling: je vergeet niet dat je in iets bijzonders zit. Daarbij, de concurrentie destijds was niet veel beter. De Z3 was hopeloos ouderwets en de SLK nog meer ouwelui. De TT heeft nog een doel gediend: Audi een sexier imago geven. En dat is gelukt!
Robert zegt
@gtwillem: Prachtig betoog. +1
jaapiyo zegt
@gtwillem: nou ja, Audi een sexier imago geven is dan wel zoiets als zo’n oude taart van 52 die een ‘extreme makeover’ krijgt. Sexier? Ja. Sexy? NEIN!
gtwillem zegt
@jaapiyo: Hey! Hallo jaapiyo! Leuk dat je weer aanwezig bent met je toetsenbord gevuld met vitriool!
Je hebt het goed verwoord. Sexy? Nee. Sexier? Wel degelijk. Audi was in de jaren 90 een beetje vreemde eend in de bijt. Goede auto’s, leuke techniek (Quattro, TDI, tiptronics, 5v motoren, gegalvaniseerde carrosserieën, ASF) maar wel een beetje nerdy en vooral voor de academici onder ons. Een soort Duitse Saab. Met de A8, TT en de RS4/6 werd Audi binnen een paar jaar van outsider een van De Duitse Drie. Nogmaals, de journalisten en puristen waren er niet weg van. Maar de eigenaren wel en de fanschare groeide enorm. Mede door de TT werd Audi een ‘leuk’ merk. En het heeft wel degelijk zijn vruchten afgeworpen. Het design van de TT is weliswaar aangepast aan de moderne design trends, maar het is nog steeds een TT.
jaapiyo zegt
@gtwillem: ah die Willem, self appointed eindbaas van het ab commentariat en tevens Audi apologist…?
“…een beetje nerdy en vooral voor de academici onder ons.”
Ik denk vooral voor de academici onder ons academici die zonder aanleiding naar zichzelf refereren als ‘academicus’, als je begrijpt wat ik bedoel…
Academici zijn juist (hoop je dan eigenlijk want in de praktijk valt het wel tegen) in staat het gemankeerde concept met joekelige frontoverhang en slechte gewichtsverdeling te identificeren.
gtwillem zegt
@jaapiyo: ik schaarde mijzelf daar niet onder. Daarbij wil er nog wil een woordje verkeerd gaan met de auto-correct. Bedankt dat je me er op wijst.
Maar dat maakt het niet minder waar. Audi was in de jaren 90 niet waar het nu is. En dat komt mede door de TT.
Dat het niet de best rijdende auto was (overhang, gewichtsverdeling) maakte niet heel erg veel uit. Bij introductie was de Z3 Coupe 2.8 de betere rijdersauto. Maar de TT was aanzienlijk populairder.
Het is niet zozeer dat ik een groot Audi adept ben, maar de TT kan ik zeker waarderen. Elk merk heeft zijn parels en drollen.
Fijn weekend gewenst, kerel!
ronaldddvos zegt
@gtwillem: mooi stukje, interessant leesvoer!
waar moet je op letten als je een tt wilt kopen?
jaapiyo zegt
“Een eerbetoon aan misschien wel het beste auto-ontwerp uit de jaren ’90”
1) Et tu, dizono?
2) Wouter post eens niet onder dizono’s account
3) ik wist dat jaren ’90 design een tikje ruk was maar zó ruk…
4) Audiblog
“Om de kosten binnen de perken te houden, wordt het PQ34-platform (VW Golf IV, Audi A3 8L)…”
Seat Leon, Skoda Octavia…
rufctr01 zegt
Apart? ja!
Mooi? Nee, afgrijselijk!
Ik vind de Alfa GTV, FIAT Coupé, Peugeot 406 Coupé de betere ontwerpen uit de jaren ’90!
mashell zegt
De eerste was inderdaad prachtig. De 2e wat degelijker en van de huidige is vooral het interieur briljant. En kost de TT roadster niet veel meer dan een A3 cabrio met dezelfde motor. Na het verdwijnen van de A2 is de TT eigenlijk de enige betaalbare bijzondere Audi.
850t5r zegt
Mooi karretje, maar niet mooier dan een 4p6 coupé…
miataman zegt
Ik heb nooit gesnapt wat mensen zo mooi aan de TT vinden. En ik verbaas mij dan ook nog eens dat er relatief veel mannen in TT’s rijden, terwijl het een echte vrouwen-auto is kwa design. Maar goed, aangezien veel Nederlanders het liefst in BrattWurst-bakken rijden verbaasd is het eigenlijk nog niet eens zo gek :-)
peke zegt
Heb er twee gehad.
Een 180pk en een 180pk op lpg:) Daarna nooit meer 1 gezien op Lpg, liep overigens redelijk prima op lpg.
Leuke auto’s en voor zijn tijd erg modern, is ook leuk oud geworden.
Nadeel: ding gaat ‘hard’ rechtuit maar is absoluut geen bochtenvreter.
Mijn 118pk z3 welke erop volgde beviel me veel beter. Uiteraard minder vlot, maar veel meer een rijdersauto.
Rob zegt
Kwa ontwerp altijd heel goed gevonden. Enige kritiek die ik heb is dat de neus zo ver voor de voorwielen “hangt”. Maar daar is de onderhuidse techniek waarschijnlijk debet aan.
Kwa rijden, tsja, er schuilt nu eenmaal een Golfje onder. Misschien dat Quattro het iets spannender maakt, maar ik vrees van niet.