12 Hoogtepunten van de W12-motor: Lijstjesvoer!

We lopen de historie van de W12-motor door in de vorm van een lijstje, uiteraard!

Nou, afgelopen week was het hoge woord eruit. Bentley stopt met de W12-motor. Of nog beter gezegd, de laatste W12-motor is van de band gerold. De W12-motor is een heel bijzonder motortype.

Daarom, om passend afscheid te nemen van de enorme motor, duiken we eventjes in de recente historie van de W12. Daarbij starten we begin jaren ’90, pakken we het lijstje op rond het jaar 2000 en uiteraard hebben we nog een paar bonus-voorbeelden om het aan te vullen.

Dit alles om te zorgen dat jij een geweldige zondagochtend beleeft. Dus pak een grote mok met koffie en een gevulde koek en ga er maar goed voor zitten, want hier behandelen we alles dat je moet weten over de W12-motor:

Oorsprong:

De eerste W12-motor in de moderne tijd zien we in 1991 bij de Audi Avus quattro. Dat was een Audi-conceptauto met een aluminium chassis en W12-motor. Die motor is nog een échte W12, dus met drie rijen van vier cilinders:

Audi wilde die echte W12-motor ook toevoegen aan de range. De Audi ASF concept was net als de Avus quattro een studie voor een auto met aluminium chassis en W12-motor, wederom met drie rijen van vier. Het grote verschil, de ASF was een sedan, die we uiteraard later als Audi A8 konden verwelkomen.

Het maximumvermogen van de motor was 355 pk en het maximumkoppel 480 Nm. Er werd getest met de Audi A8 W12 en het was ook de bedoeling dat ‘ie er kwam, maar dat gebeurde helaas niet. Audi kreeg met name de temperatuurhuishouding niet op orde.

Het idee was om te gaan experimenteren met een andere W-opstelling. De basisarchitectuur van de VR-motoren werd gebruikt. Dus je kan de W12 zien als twee VR6-motoren aan elkaar. Dat betekent een blokhoek van 15 graden per VR6 die dan onder een blokhoek van 72 graden aan elkaar zijn vast geplakt.

Maar dat was niet de enige configuratie, er kwam ook een V5 (in bijvoorbeeld de VW Golf, Passat, Seat Toledo) alsmede een 4.0 W8 (alleen in de Passat). Daarnaast oefende Volkswagen met een W16 en W18 motoren.

Waarom een W-motor? In tegenstelling tot Jaguar, BMW en Mercedes had Audi geen zes-in-lijn om aan elkaar te knopen. Ook is een V12 een onding qua lengte, net als een zes-in-lijn. Audi monteert in de grote modellen de motor voor de vooras met de transmissie op de as (transaxle) en dan AWD met een torsen-differentieel. Dan steekt de V12 te ver naar uit naar voren. De W12 is veel korter en breder.

Audi A8 6.0 quattro (Typ 4D)

2001

De eerste Audi A8 sloeg in als een heel erg stille bom: opvallend onopvallend. De auto liep aan het einde van zijn carrière. Je kon ‘m als S8 krijgen met 360 pk, meer dan voldoende. Niemand voorzag dat Audi met een nog dikkere en snellere toplimo aankwam. De Audi A8 6.0 quattro (zo heette die officieel) had bizarre prestatiecijfers voor zijn tijd.

Vergeet niet dat een BMW 750i toen 326 pk en 490 Nm onder de kap had, de Audi A8 6.0 had 420 pk en 550 Nm! Daarmee kon je ineens een Ferrari 456 GT bijhouden! Ongekend voor die tijd.

Het mooiste is nog wel de tijdloos elegante en ingetogen styling. Dat was tevens de reden dat niemand ‘m kocht: rijke mensen willen vaak wel opvallen. Met name de versie met korte wielbasis is zeldzaam.

Volkswagen Phaeton W12 4Motion (Typ 3D)

2002

De Volkswagen Phaeton is een van de meest bijzondere auto’s ooit gebouwd. De arrogante ambitie van Piëch zorgde voor een klein rijdend meesterwerk. Het was niet alleen vreemd omdat een ‘VW’-logo in de Sondernklasse weinig te zoeken heeft, maar ook omdat Audi net aan het doorbreken was met de A8.

De Phaeton is door niemand begrepen, uiteraard. Sommige spreken van een commerciële flop, maar dat is niet helemaal het geval. De Phaeton zorgde er namelijk voor dat de perceptie van de klant voor het Volkswagen-merk net eventjes wat hoger kwam te liggen dan dat bij de concurrentie. Daardoor kon VW net eventjes wat meer geld vragen voor elke Polo, Golf en Passat.

Bentley Continental GT

2003

Nog een reden waarom de Phaeton geen flop was, het platform was ook de basis voor de junior-Bentley’s. Toen Volkswagen Bentley had overgenomen hadden ze een duidelijke strategie. Een échte Bentley waar met VW-geld de 6.75 V8 werd opgeknapt enerzijds (de Arnage Red Label) en een junior-Bentley anderzijds (de Continental GT).

Het platform, de motor (maar dan met turbo’s), transmissie plus alle electronica zijn van de Phaeton. De aankleding is puur Bentley. De W12 met twee turbo’s gaf deze klasse van uber-GT’s een nieuwe impuls. Sterker nog, de Continental was al snel de populairste auto in dit segment.

Volkswagen Touareg W12 Sport (Typ 7L)

2005

De W12-motor werd niet alleen in de Phaeton gebruikt, maar in nog een andere Volkswagen, namelijk de Toureg. Dat was eveneens een heel erg prestigieuze Volkswagen. De auto zat een betje in de klasse van de Volvo XC90 en Land Rover Discovery.

Alleen kon je de Touareg krijgen met een keur aan dikke motoren, waaronder een V10 TDI en dus ook een 6.0 W12. In de Touareg leverde de motor geen 420 pk, maar 450 pk. Het mooie was, je kon ‘m in twee uitvoeringen krijgen: Executive (luxe) of Sport (sportief).

Bentley Continental Supersport Convertible ISR

2011

Ken je de ISR niet? Gaan we even voor je toelichten. Op basis van de Continental GT kwamen er een hele hoop uitvoeringen: coupés, cabrio’s en sedans (Flying Spur). De dikste coupé was de Superport, een soort lichtgewicht Continental GT. Dat was een beetje een vreemde combinatie, want de auto is alles behalve licht. Op basis van de Supersport kwam er ook een cabrio, omdat, eh, ja, waarom niet? Die was nog eens een stukje zwaarder. En op basis van de Continental Supersport cabrio was daar deze ISR-editie.

Desondanks durfde Bentley het aan om de loodzware lichtgewicht op een ijsmeer te zetten voor een snelheidsrecord. Dat lukte: Juha Kankkunen reed een snelhei van 330,68 km/u!!!! Daarmee is het de snelste auto op ijs, mede dankzij de 650 pk sterke W12-motor.

Audi A8 L W12 quattro (Typ 4H)

2012

Deze vergeten we nog weleens. Ten eerste vanwege de styling. De tweede generatie A8 was episch ingetogen, de derde generatie episch saai. In plaats van het sportieve sausje van de S8, moest je het in de A8 doen met wat extra chroom. De motor was in dit geval een 6.3 liter W12 (motorcode: CEJA), goed voor 503 pk en 625 pk.

Dit terwijl de concurrentie zoals BMW (met de 760i) en Mercedes (met de S600) biturbo-twaalfcilinders hadden met meer vermogen en veel meer koppel. De reden daarvoor was simpel, de A8 mocht de Flying Spur niet in de weg zitten. Wel bijzonder was het formaat, ondanks meer slagvolume was deze motor kleiner dan de 4.0 V8 qua dimensies.

Bentley Continental GT Supersports

2017

Ondanks dat de combinatie van een lichtgewicht Continental GT Supersports erg vreemd is, deed Bentley het na de facelift/modelwijziging nog een keer over. Helemaal aan het einde van de loopbaan – in 2017 – kwam deze. Het maximumvermogen van 710 pk is ongekend hoog, evenals het koppel van 1.017 Nm. In dat opzicht is het een echte echte Bentley.

Het lichtgewicht aspect is ver te zoeken met 2.280 kg, maar desondanks is knal je in 3,5 seconden naar de 100 km/u en kan deze een topsnelheid halen van 336 km/u.

Bentley Bentayga

2017

De Bentley W12-motor past ook in een SUV. Dat is vrij bijzonder, want meestal stopt het bij acht cilinders. En veel van die twaalfcilinders waren zeer beperkt qua oplage, denk aan de Lamborghini LM002, Audi Q7 V12 TDI, Mercedes-Benz G65 AMG en Ferrari Purosangue.

Een belangrijk onderdeel van deze motor was dat deze een stuk moderner was dan voorheen. Nog altijd een zesliter W12-motor met twee turbo’s, maar nu met directe injectie. Het resultaat was dat de instapversie van de W12-motor in de Bentayga al 608 pk had! Het meest typische Bentley-aspect is het koppel: 900 Nm… Niet alleen omdat 900 Nm enorm veel is, maar ook omdat het al bij 1.350 toeren beschikbaar is.

Bentley Continental GT

2018

In rap tempo werd de Bentley Continental GT beter en beter. Dankzij de directie injectie werd de motor sterker (qua pk’s), krachtiger (qua Nm’s) en zuiniger (qua verbruik). Een andere grote verandering is het platform. Deze generatie Continental GT staat op het ‘MSB’-platform. Dat is een Porsche-platform waar ook de Panamera op staat.

Dit betekent een compleet ander AWD-systeem, met achter de transmissie een tussenbak en een as naar voren. De meeste krachten worden dan ook naar achteren gestuurd. Een andere verbetering is de transmissie, een achttraps automaat dubbele koppeling (de PDK dus). Op alle vlakken ging de Continental GT er enorm op vooruit, ook met deze W12-motor.

Audi A8 60 TFSI quattro (Typ 4N)

2019

Met de vierde generatie Audi A8 kreeg Audi dan EINDELIJK een 6.0 W12 met twee turbo’s. In dit geval met 585 pk en 850 Nm. Het kan zijn dat je nooit gehord hebt van deze auto, want Audi heeft de auto voorgesteld en er zijn enkele prototypes en persauto’s gebouwd, maar verder kwam het model nooit in een prijslijst te staan, laat staan in een showroom. Wel grappig: met de 60 TFSI quattro klopt die 60-badge een beetje.

Dit is een beetje een zelfde situatie als met Porsche Panamera Sport Turismo 4S Diesel of Saab 9-5 Sportcombi, want er zijn wat voorserie auto’s geweest en de auto is aangekondigd, maar tot serieproductie heeft het niet geleid.

Bentley Flying Spur Speed

2022

In de wereld van topsedans is dit de coolste. Ja, natuurlijk, een Rolls-Royce of S650 Maybach is ook tof, maar ergens ligt het daar te dik bovenop. Daarbij profiteert de Flying Spur enorm van het nieuwe platform. Het is misschien wel de mooiste sedan van de afgelopen 30 jaar.

Het knappe is, ondanks alle Audi,- VW- en Porsche-onderdelen, is dat dit een echte Bentley is. Enorm groot, enorm comfortabel en enorm zwaar. De topsnelheid is echt ongekend voor een luxe vierdeurs sedan. Dit ding concurreert enkel met Brabussen op de Autobahn met een topsnelheid van 333 km/u.

Bentley Mulliner Bacalar

2021

Hoe kun je de laatste serie twaalfcilinders nog aan de man brengen? Met een zo groot mogelijke winstmarge, natuurlijk. Gek genoeg is de W12-motor niet het hoogtepunt. De W12 TSI levert in de Bacalar precies 650 pk en 900 Nm. Nee, het meest bijzondere is het afwijkende koetswerk, de verregaande configuratiemogelijkheden en dus de zeldzaamheid. Er zijn er maar twaalf van gemaakt.

Bentley Mulliner Batur

2024

Dat coachbuilden lag Bentley wel. Die Bacalars waren in no-time vergeven. De Batur is eenbeetje van het zelfde laken en pak. Zie het een beetje als de Reventón van Bentley.

De Lamborghini Reventón was in technisch opzicht niet bijzonder, maar gewoon een Murciélago met een ander koetswerk die aangaf welke kant het opging qua design (in dat geval de Aventador). Alsof je bij Louis Vuitton een tas koopt die pas twee jaar later in de collectie opgenomen wordt.

BONUS: Volkswagen W12 Nardo

2001

De eerste auto waarin de motor daadwerkelijk functioneerde, was een Volkswagen. Piëch wilde heel erg graag een lading supercars maken, maar wist niet welke kant het op moest. Vandaar dat Audi (Project Rosemeyer), Bentley (Project Hunadières) en Bugatti (18/3 Veyron) iets mochten bedenken.

De eerste rijdende supercar van Piëch bij Volkswagen was de W12 Nardo. De naam is logisch: een W12-motor om op Nardo diverse records aan diggelen te rijden. Tot serieproductie zou het helaas niet leiden. Zonde, want het is nog altijd een waanzinnig fraaie supercar die er ook uitziet als een Volkswagen. Knap.

Extreme Autoblog Exoten Bonus: Spyker C12 LaTurbie

2006

Spykers zijn kunstwerkjes op wielen. Op het gebeid van van afwerking en materiaalgebruik zijn hoeft een Spyker alleen een Pagani boven zich te dulden. Een van de grote minpunten van de Spykers is de motor: bijna allemaal hebben ze een 400 pk sterke 4.2 Audi V8. Dikke prima, maar voor een paar ton verwacht je ietsje meer. Victor Muller zag dat ook in en regelde de C12 LaTurbie, met de vier kenmerkende uitlaten in plaats van twee.

Wederom een schitterende auto waarvan we ons afvragen of ze überhaupt gebouwd zijn. Onder de kap lag de W12-motor uit de Audi A8 en een transmissie met flippers achter het stuurwiel. In dit geval hadden de mensen die de folders maakten het vermogen verhoogd van 450 pk naar 500 pk. Het plan was om er 25 stuks ervan te gaan bouwen. Uiteraard flopte dat plan en bleef het bij één prototype.

Hyper-obscure Autoblog mega-bonus: Spyker C12 Zagato

2007

Dat geldt al helemaal voor de exclusieve versie daarvan. Yup, welkom in de wereld van Spyker. Welkom in het hoofd van Victor Muller. Je kan zeggen wat je wil, maar de beste man had ambitie en regelmatig zagen we de meest bijzondere creaties voorbij komen. In dit geval een Spyker met twaalfcilinder motor en koetswerk van Zagato. Normaliter zie je dat massaproducenten naar Zagato gaan om exclusiever en obscuurder te zijn (mooier is echt niet de reden).

Maar in dit geval ging een fabrikant die obscuurdere auto’s maakt dan Zagato naar het beroemde Italiaanse designhuis toe. Onder de kap een 6.0 W12-motor met 500 pk. Of een doos bijen. Niemand weet het en niemand kan het ontkennen.

Je kon kiezen uit een automaat of handbak voor een prijs van een half miljoen voor belastingen. Het plan was om 24 auto’s te bouwen, maar in 2008 bleek dat Spyker de productie had opgeschort om de Super-SUV op de markt te krijgen (wat ook niet lukte). Naar verluidt is het bij één prototype gebleven. Zonde.

Check hieronder een Wouter met een W12 op de Autobahn (en een gevulde koek):

Meer lezen? Check hier onze special over de Volkswagen W12 Nardo!