De wereld van Britse sportwagenmerken is een bijzonder. Het is bijna alsof het genetisch is bepaald dat Britten om de zoveel jaar proberen een sportwagenmerk uit de grond te stampen. Dat gebeurt overal daar. In sommige gevallen zijn ze ook nog eens heel erg succesvol en bestaan ze nog steeds. Denk aan Lotus, Morgan en Caterham. In veel gevallen zijn het merken die trouw blijven aan hun recept voor een sportwagen. Met TVR is dat niet heel erg anders.
Opgericht door: Trevor Wilkinson
Opgericht in: 1946, Verenigd Koninkrijk
Onderdeel van: –
Hoofdkwartier is in: Walliswood, Verenigd Koninkrijk
TVR wordt in 1946 opgericht. Of beter gezegd, Trevcar Motors wordt in dat jaar opgericht door Trevor Wilkinson. Het is dan een werkplaats die zich – ondanks de naam – niet alleen met auto’s bezig houd. Ze ontwerpen en repareren van alles daar in de werkplaats in Beverly Grove, Blackpool (Engeland). Pas wanneer Jack Pickard zich er mee gaat bemoeien, ligt de focus meer op automobielen. Het merk wordt omgedoopt tot TVR, naar de voornaam van TreVoR.
De eerste TVR
In 1949 ziet de eerste TVR het levenslicht. Het is een auto gebouwd om een buizenchassis, met de mechanica van een Morris 8 en de motor van een Ford 100E. Daar zette Trevor dan zijn eigen koetswerk bovenop. Ondanks de bescheiden techniek, zag de TVR One er geweldig uit. En vanwege het bescheiden gewicht waren het snelle sportwagens. De TVR One bestaat niet meer. Die crashte en TVR gebruikte de onderdelen die nog te gebruiken waren, niet nadenkende dat dit de eerste TVR was in lange lijn van bijzondere sportwagens.
TVR komt er achter dat de methode van een buizenchassis, plastic body en bekende techniek een goede is. TVR’s zijn heel erg snel, zien er geweldig uit en dankzij de techniek zijn ze enigszins betaalbaar. De Coupé en Jomar zijn de eerste auto’s die in de jaren ’50 aan het grote publiek verkocht worden. Het hoogtepunt moet nog komen in de vorm van de TVR Grantura. Het is het eerste productiemodel, dat van 1958 tot 1967 leverbaar is. De Grantura kwam in diverse generaties (I, II, IIa en III) en is het levenswerk van Trevor Wilkinson.
Het gaat niet allemaal van een leien dakje. De auto’s kampen met betrouwbaarheidsissues. Zelfs het aannemen van een crisismanager mag niet baten. Wegens diverse stakingen wordt exporteren ook erg lastig en kan TVR geen kant op. De rekeningen van Ford (voor de motoren) konden niet worden voldaan. TVR moest de boel sluiten, inclusief de fabriek.
Lilley-tijdperk
In 1965 wordt het merk gered door Arthur Lilley. Er breekt een nieuwe periode aan voor TVR. De nieuwe eigenaar treft een behoorlijke puinhoop aan bij het bedrijf. Er zijn veel schuldeisers en de medewerkers hebben onderdelen gestolen. Toch krijgt Lilley de boel aan het draaien. In eerste instantie met de 1800S, later met de betaalbare Vixen en de snelle Tuscan. TVR’s zijn spannend, snel en enigszins bereikbaar voor het publiek. Ook zijn ze vrij eenvoudig om te bouwen naar raceauto’s of trackdayspeeltjes. Betrouwbaarheid en verfijning staan niet niet op het menu bij TVR. Dat imago versterkt men in 1970 tijdens de London Motor Show, door een naaktmodel te laten poseren bij een van de auto’s. In 1971 doet TVR dat dunnetjes over door twee naaktmodellen te laten poseren. Het zorgt voor een enorme consternatie. De organisatie probeerde TVR te verbannen van de show. Dit resulteert in enorm veel publiciteit én de bevestiging dat TVR een merk was dat een beetje stout en ondeugend was.
TVR M-Series
De daaropvolgende TVR’s, de M-series, passen daar uitstekend bij. Spectaculair uitziende auto’s met dikke Ford-motoren. Bijzonder, Jack Pickard (ooit aanwezig bij de oprichting van het merk) komt weer terug. TVR’s zijn binnen en buiten Engeland relatief populair. In de jaren ’70 zijn deze modellen bijna niet aan te slepen. Hoe tof de M-series ook zijn (1600M tot 3000M), ze beginnen een beetje op leeftijd te raken. Zowel qua styling als qua prestaties en techniek. Daarom komt in 1980 de Tasmin. Deze auto’s zijn bijzonder vierkant en hoekig getekend, helemaal volgens de mode die zou volgen. Het model slaat niet echt aan en Martin Lilley moet de handdoek in de ring gooien.
Peter Wheeler-tijdperk
Gelukkig staat Peter Wheeler klaar om de boel over te nemen. Nu breken de jaren aan waarin TVR enorme stappen gaat maken op het gebied styling, prestaties en verkoopcijfers. Wheeler is een succesvolle zakenman en een fervent TVR-liefhebber. Het pakt niet altijd goed uit als een fan aan het roer staat en de portemonnee bewaart, maar in dit geval gaat het lange tijd goed. Zijn idee is dat TVR moest afstappen van de zescilinders, al dan niet met Turbo. Met een V8 zou een TVR veel meer cachet hebben.
Gelukkig is de Rover V8 makkelijk verkrijgbaar en eenvoudig toe te passen in tal van auto’s. Dat wil niet zeggen dat de zescilinders overboord gegooid worden. De instapmodellen van de ’S’-serie hebben nog de bekende Ford V6. De S-modellen (later ook met V8 in de V8S) zijn een enorm succes. Enerzijds zijn daar de klassieke S-modellen, anders de heftige ‘Wedge’-series zoals de Tasmin, 350i, SE en SEAC. Deze wigvormige sportwagens zijn typisch jaren ’80 qua styling en karakter. Beide modellijnen blijven tot de vroege jaren ’90 in productie.
Nieuwe lichting modellen
Dan is natuurlijk de vraag: hoe verder? Want TVR had een geweldige naam opgebouwd en verkocht daadwerkelijk auto’s. Gelukkig komen er drie modellen die het merk nogmaals een boost zouden geven. Het begint in 1991 met de TVR Griffith. Het idee erachter is om een interpretatie te maken van de Jaguar E-Type. Niet zozeer om er eentje te kopiëren, maar wel om de eenvoudige schoonheid enigszins te evenaren. De Griffith kreeg uiteraard dikke V8-motoren mee. Daaronder positioneerde TVR de Chimaera. Dit was een iets minder heftige Roadster, maar nog altijd een echte TVR, dus gebouwd op een buizenframe met kunststof carrosserie en een fraaie carrosserie.
Eigen TVR-motor
In 1995 verschijnt de derde telg, de Cerbera. Dit is een coupé met vier zitplaatsen. Zowaar een praktische TVR! De auto concurreert met auto’s als de Porsche 911 en de BMW M3. Een verschil is dat de TVR vele malen sneller is. Het merk beleeft zijn absolute hoogtijdagen. Niet in de laatste plaats door het spel Gran Turismo. Vanwege allerlei licenties zitten merken als Porsche, Lamborghini, Ferrari en Maserati daar niet in. TVR wel. Daarbij zijn TVR’s licht en hebben ze veel vermogen, iets wat helpt op een circuit. Dus om een beetje progressie te maken in het spel, moet je een TVR hebben. Ook bijzonder is dat TVR zijn eigen motoren gaat maken. De AJP-8 is de eerste, een complexe lichtgewicht V8. AJP staat voor Al Melling, John Ravenscroft en Peter Wheeler. Het is zeer zeldzaam dat een kleine fabrikant als TVR zijn eigen motoren maakt. Overigens worden de Rover V8 motoren ook nog gebruikt. De V8 blijkt enorm krachtig, maar ook complex. De AJP-6 (een zes-in lijn) is een stuk eenvoudiger, maar met minimaal 350 pk ook zeer krachtig.
Nieuw millennium
TVR staat andermaal voor een punt: hoe gaan ze hun succesvolle periode vervolgen? Dat doen ze met bijzondere styling en met bijzondere styling bedoelen we: heel erg bijzondere styling. Het is in elk geval heel erg herkenbaar. TVR’s worden sneller, opvallender en ook wat duurder. Daar wringt het een beetje, want TVR is nog altijd het merk dat niet 100% betrouwbare auto’s maakt. Niet alleen qua techniek, maar ook om te rijden. TVR’s zijn licht, hebben veel vermogen en enkel achterwielaandrijving. Veiligheidssystemen als ABS, ESP en dergelijke zijn niet aanwezig. Er wordt gezegd dat dat ‘karakter’ is, maar eigenlijk zijn het gewoon heel erg kostbare systemen om te implementeren.
In 1999 komt er een nieuwe coupé, de Tuscan. Deze is enkel met de zescilinder leverbaar. De auto maakt zijn debuut in de actiefilm Swordfish en ook in Gran Turismo 3. Iets later arriveert er een baby-TVR, de Tamora. Ook deze tweezits roadster maakt gebruik van de AJP-6. Met deze twee auto’s heeft TVR twee modellijnen. Eentje met ‘baby TVR’s’ en eentje met serieuze modellen. De Tamora-lijn krijgt bijval van de T350C, T350T en Sagaris. De Tuscan-lijn wordt gecomplementeerd met de Tuscan S, T400, T440 en Typhoon. Die laatste modellen zouden nauwelijks het prototype-stadium ontlopen. Peter Wheeler verkoopt TVR in 2004 aan Russische zakenman Nikolay Smolensky.
Smolensky-tijdperk
Smolensky maakt er simpelweg een puinhoop van. De verkoopcijfers zakken in en een groot gedeelte van de medewerkers kregen hun congé. Er komen de meest wilde plannen om de koetswerken in Italië te maken. TVR moest met Ferrari gaan concurreren, ook qua prijs. Tegelijkertijd worden de Sagaris en T400 verbeterd, met succes. Het zijn veel betere auto’s, alhoewel niemand ze meer koopt. In 2006 heeft Smolensky TVR al onderverdeeld in diverse bedrijven. Ondanks veel beloftes blijft de productie uit. TVR verdwijnt van het toneel.
Les Edgar
In 2013 maakt het merk een comeback. Althans, de eerste hoop is er. Les Edgar koopt de boel op. In eerste instantie geeft men aandacht aan de bestaande modellen. TVR Genuine Parts (dat onderdelen levert voor de bestaande TVR’s) zorgt dat de huidige TVR-eigenaren kunnen blijven rijden in hun auto’s.
Vervolgens werkt Les Edgar aan een plan voor een nieuwe TVR. Het idee is om een een echte TVR te maken. Deze krijgt de codenaam T37. Het wordt een Coupé gebouwd op een buizenchassis met kunststof body en een grote motor. In dit geval de 5.0 V8 van Ford (uit de Mustang), zij het gemodificeerd. Deze auto, de Griffith genaamd, beleeft een bijzonder moeilijke geboorte. De productie komt om allerlei redenen niet op gang. Wat een introductie in 2015 moest worden, werd er niet eens in 2023. In de tussentijd kijkt men compleet anders aan tegen sportwagens en is de TVR Griffith ernstig verouderd, mocht de auto nog op de markt komen. Uiteraard blijven er mooie plannen naar boven komen, zoals een elektrische Griffith en zelfs een elektrische SUV. Uiteraard zijn dat mooie verhalen die meestal niet tot wasdom komen. Maar ja, dat heeft men vaker over TVR gezegd en het merk wist uiteindelijk nog 55 jaar succesvol te bestaan.
