Toyota is de grootste Japanse autofabrikant. Met de Prius was Toyota een pionier op het gebied van hybrides. Toyota zette de laatste jaren in op waterstof en plug-in hybrides, maar is inmiddels ook begonnen aan batterij-elektrische auto’s.
Van alle Japanse autofabrikanten is Toyota de grootste en de meest bekende. Het is tevens een van de oudere merken. Net als veel andere grote Japanse fabrikanten startte het merk zijn handel in de katoenweverij. De autodivisie werd in 1933 door Kiichiro Toyoda opgericht.
Kiichiro had voorwerk gedaan door motoren te ontwerpen en de auto’s van andere merken te bestuderen. De eerste auto werd gebouwd in 1934, de Toyoda A1. Deze auto zou doorontwikkeld worden tot de Model AA in 1936. Kort daarop werd de Toyota Motor Co. opgericht. Vanwege de Japanse letters werd gekozen voor Toyota in plaats van Toyoda. Dat bestond uit acht tekens en dat brengt volgens de Japanners geluk. De eerste modellen leken sprekend op Amerikaanse auto’s. De auto was nog vrij zeldzaam in Japan, maar veel auto’s waren Amerikaans. Sterker nog, ze werden in Japan geassembleerd.
In de Tweede Wereldoorlog kreeg Toyota veel te verduren. Ze bouwden voor het Japanse leger voertuigen, maar de geallieerden bombardeerden de fabrieken. Vanwege de oorlog was ook de vraag naar auto’s gedaald, waardoor Toyota de paar auto’s die ze konden bouwen, nauwelijks konden verkopen. Het voortbestaan van het merk hing aan een zijden draadje begin jaren ’50. De Koreaanse oorlog leverde Toyota echter een order op van 5.000 auto’s voor het Amerikaanse leger, waardoor ze weer naar lucht konden happen.
Toyota Crown
Vanaf dat moment ging het heel hard de goede kant op voor Toyota. Er worden in recordtijd nieuwe divisies opgestart en diverse dealer-ketens opgericht. Aan het einde van de jaren ’50 begint het merk met de export van hun auto’s. De Crown in 1957 is de eerste die leverbaar is in de VS. In 1963 wordt de eerste fabriek buiten Japan in gebruik genomen, namelijk in Australië (dat is dan nog de grootste exportmarkt). Europa volgt iets later. De eerste Toyota in Nederland verschijnt in 1964. De Toyota Motor Cooperation bestaat naast Toyota ook uit Daihatsu (kleine auto’s) en Hono (vrachtwagens.)
Export
In de jaren ’70 begint Toyota de export op te voeren. Japanse auto’s zijn nog een nieuw fenomeen waar soms wat lacherig tegenover gestaan wordt. Een beetje zoals men later zou kijken naar Zuid-Koreaanse auto’s en zoals men nu naar Chinese en Vietnamese auto’s kijkt. Wereldwijd maakt Toyota modellen die zijn aangepast of zelfs specifiek ontworpen met die markt in het achterhoofd. In Nederland krijgen we de modellen die voor Europa zijn bestemd. De eerste Toyota die naam maakt voor zichzelf is de Corolla, de compacte middenklasser. Een stapje hoger staat de middenklasse Carina. Een sportieve Celica is ook hier te verkrijgen.
In de jaren ’80 heeft Toyota het imago van nieuwkomer echt van zich afgeschud. Over het algemeen verversen de Japanse automerken het aanbod veel sneller, dan de Europese merken. Ook wordt er tussendoor veel meer ontwikkeld, met name qua techniek. Mede hierdoor (en de Japanse cultuur waar falen geen optie is), zijn de Toyota’s erg betrouwbaar. Daardoor zijn Toyota’s zeer populair in gebieden waar men heel afhankelijk is van hun auto, zoals in de Verenigde Staten en Australië. Maar, ook in Nederland kan men de Toyota’s heel erg waarderen. De combinatie van een gunstige prijsstelling met veel garantie en bewezen betrouwbaarheid spreekt de degelijker ingestelde medemens erg aan.
Luxemerk Toyota
Waar Toyota in Japan als een hoogstaand merk geldt, is het in de rest van de wereld een gerespecteerd middenklasse-merk. Om ook het hogere marktgebied te te kunnen bedienen wordt aan het einde van de jaren ’80 het merk Lexus gelanceerd. De eerste auto, de LS400, is een rechtstreekse aanval op de Mercedes S-Klasse. Op sommige punten is de Lexus zelfs beter dan zijn Duitse tegenstrever.
Toyota groeit met rasse schreden. Omdat per werelddeel de markt behoorlijk afwijkt qua vraag, past Toyota zich daar op aan. Japanse automerken zijn bijna altijd in het nadeel omdat ze te maken hebben met hoge importtarieven. Om dat te ontlopen, bouwt Toyota de fabrieken in de VS en Europa. In de VS worden de grote pick-ups gebouwd, terwijl in Europa de kleine hatchbacks en sedans van de band rollen. Echt kleine auto’s bouwt Toyota niet. Daarvoor neemt het merk een belang in Daihatsu, dat gespecialiseerd is in kleine auto’s. Sowieso werkt Toyota samen met andere fabrikanten daar waar mogelijk. Om voet aan de grond te krijgen in de VS, werken ze samen met General Motors.
Sportieve Toyota-modellen
Een ander ding van Toyota in de jaren ’90 is het verstevigen van de merknaam. De ratio werd altijd al aangesproken, maar nu was de emotie aan de beurt. Dat gebeurde met een drietal sportwagens, de Celica, MR2 en Supra. Nu waren de auto’s al jaren op de markt, maar in de jaren ’90 waren ze serieuzer, sneller en duurder dan ook. De Celica was de basis voor de rallyauto waarmee Carlos Sainz (de vader van de F1-coureur) diverse titels op zijn naam schreef. De MR2 was een sportwagen met middenmotor en de Supra was een auto die het zelfs Porsches en Ferrari’s lastig moest kunnen maken. Ook in de autosport pakt Toyota het heel erg ambitieus aan. Na vele titels in de rallysport (en een beetje valsspelen) gaat Toyota verder met een Le Mans-project met de GT-ONE raceauto. Dat project is dan weer een voorbereiding op de Formule 1.
Hybride
In 1997 lanceert het Japanse merk de Prius, een van de eerste hybride auto’s. Deze auto wordt in 2001 ook naar Europa (en dus Nederland) geëxporteerd. In samenwerking met PSA begint Toyota een samenwerking voor kleine en zuinige auto’s, specifiek voor Europa. Het eindresultaat hiervan is de C1, 107 en Aygo-drieling. Toyota neemt de ontwikkeling van de auto voor zijn rekening, PSA verzorgt de fabriek en infrastructuur. Nog voordat de drieling uitkomt, wint Toyota in 1999 voor het eerst de ‘Auto van het Jaar’-trofee met de Yaris.
Vanaf het nieuwe millennium is Toyota er als eerste bij om zo snel mogelijk hun gamma te elektrificeren. In relatief korte tijd zijn modellen als de Yaris, Auris (opvolger Corolla) en RAV4 voorzien van een hybride-aandrijflijn. Met die RAV4 heeft Toyota overigens een succesnummer avant la lettre. De auto kwam als pionier in de jaren ’90 op de markt en groeide uit tot publiekslieveling. Het mooie voor Toyota is dat de auto overal ter wereld bijzonder gewild is en goed verkocht wordt. Veel modellen worden specifiek per markt ontwikkeld, maar de RAV4 kan bijna overal tegen hoge marges verkocht worden.
Minder succesvol is het merk met dieselmotoren. Dit is een Europese aangelegenheid, zou blijken. Alleen op de Europese markt is er een grote vraag naar dieselmotoren. Waar Toyota een grote naam heeft op het gebied van betrouwbaarheid, lukt dat niet met de 2.2 diesel die in de Corolla Verso, Avensis en Lexus IS220d geleverd worden. De Avensis zou later met een BMW-diesel geleverd worden. Later faseren ze de zelfontbrander uit. Althans, bij de reguliere personenauto’s. De Land Cruiser SUV’s, bedrijfswagens en pick-ups zijn nog met ouderwetse zelfontbranders leverbaar.
Waterstof en elektrisch
Dat diesel niet de toekomst is, ziet men snel in. Met de Mirai mikt het merk op een toekomst met waterstof. Die lijkt zich niet zo snel te ontwikkelen als gehoopt. Slechts enkele merken ondersteunen waterstof, maar verreweg het grootste gedeelte zet in op elektrische auto’s. Toyota moet wederom investeren. Gelukkig weet het merk bijna altijd een partner te vinden om nicheauto’s te ontwikkelen. De Toyota GT/GR 86 wordt met Subaru ontwikkeld en de Supra is een BMW Z4. De eerste batterij-elektrische Toyota – de bZ4X – komt in 2022 en is ook ontwikkeld in samenwerking met Subaru. Dit is het eerste model in een nieuwe range met volledig elektrische modellen onder de noemer ‘Beyond Zero’ (bZ).
