Vloeiende en razendsnelle gangwissels, te allen tijde twee handen aan het stuur en de linkervoet kan met vakantie: zo werken dual clutch transmissions.
De basis van de dual clutch transmission (hierna: DCT) wordt gevormd door de dubbele ingaande as, die van de motor de versnellingsbak in gaat. De buitenste as is hol en herbergt de binnenste as. Elk van deze assen heeft een eigen koppeling en, minstens even belangrijk, zit op een eigen serie versnellingen. Beide koppelingen bevinden zich overigens wel in hetzelfde koppelingshuis.
Beide assen bedienen zoals gezegd ieder een eigen set versnellingen. Zo zal de ene as de ‘even’ versnellingen op zich nemen, waar de ander zich bekommert om de ‘oneven’ versnellingen. Feitelijk herbergt een auto met DCT (of het nou PDK, DSG of whatever genoemd wordt) dus twee versnellingsbakken in één.
Deze afbeelding (klik voor GROOT) van het 7-traps systeem (meer versnellingen kan natuurlijk ook) dat Audi bijvoorbeeld op de Q5 gebruikt, illustreert duidelijk dat elke ingaande as aparte versnellingen voor z’n rekening neemt. De blauwe holle as doet de 2, 4 en 6 waar de gele as 1, 3, 5 en 7 regelt.
Op het moment dat de versnellingsbak in de eerste versnelling staat zal alleen de koppeling die bij de gele as hoort worden gebruikt. Da’s verder weinig nieuws, in grote lijnen werkt dit hetzelfde als bij een conventionele ‘bak met één koppeling.
De grote truc bij DCT’s is dat de volgende versnelling (of dat nou een hogere of lagere is) kan worden ‘klaargezet’. Klinkt leuk, maar hoe gebeurt dat klaarzetten dan?
Het preselecteren van de volgende versnelling
Een belangrijke eigenschap van DCT’s die het mogelijk maakt om de volgende versnelling te preselecten, is het feit dat de tandwielen op de uitgaande (in de afbeelding: onderste) as vrij kunnen ronddraaien omdat ze gelagerd zijn.
Deze versnellingen kunnen op hun beurt worden vastgezet met zogeheten collars, schuifbare en getande componenten op de uitgaande as. Deze computergestuurde onderdelen zorgen ervoor dat het tandwiel ‘pakt’ en dus ingeschakeld wordt. Voor de feitelijke aandrijving maakt dat nog niet uit, want het koppel wordt nog over de koppeling van de versnelling gestuurd die op dat moment daadwerkelijk de aandrijving voor z’n rekening neemt (in ons voorbeeld: de eerste versnelling).
Schakelen naar het volgende/vorige verzet
Wil de software (of de triggerhappy flipperaar) nu naar de tweede versnelling, dan zorgt de computer ervoor dat de eerste koppeling wordt ontkoppeld en de tweede z’n werk gaat doen. Daardoor hoeft er geen onderbreking plaats te vinden in de vermogenstoevoer, want het feitelijke schakelen is al lang en breed achter de rug.
Voor op- en terugschakelen geldt trouwens hetzelfde. De ‘baksoftware voorspelt op basis van allerlei factoren of de volgende of juist de vorige versnelling op dat moment gewenst gaat zijn en kiest dientengevolge één van de twee. Soepel, snel en helaas ook wat emotieloos, maar daardoor niet minder efficiënt.
Dat de ontwikkeling van DCT’s onverminderd voortgaat was waarschijnlijk al duidelijk. Auto’s als de 991 GT3 (met pdk) schijnen hun werk dusdanig goed te doen dat het gebrek aan een handbak op de optielijst door sommige journalisten al niet eens meer als een gemis wordt gezien. Volkswagen was trouwens de eerste die een ‘bak met dubbele koppeling op een productieauto toepaste. Het was de Golf IV R32 die met de eer mocht strijken.
Leuke special! Al gaat mijn voorkeur uit naar een ‘klassieke’ volautomaat met koppelomvormer. Rijdt een stukje soepeler in de lage versnellingen (geen lock-up). Een DCT is dan wel weer efficiënter.
@123bat: Automaat met koppelomvormer (jouw klassieke automaat) is by far superior als het om souplesse gaat, een DCT “vloeiend” noemen zoals @mauritsh doet in z’n artikel is een “tikje” bezijden de waarheid. Duitsers hebben het vaak over de “Nick-nack” Getriebe als ze een DCT bedoelen…
Je linkervoet kan met vakantie..?
Ben je helemaal mal, die kan op cursus, remcursus wel te verstaan..
Je rechterhand gaat toch ook niet op vakantie omdat die niks meer te poken heeft..?
@tupperware: rechterhand en poken in één zin? Ik vind ‘m gedurfd. Maar goed, links remmen heb je niet 1-2-3 onder de knie.
@mauritsh:
Klopt, maar als je ergens moeite voor moet doen om het goed te doen, dan is de voldoening toch veel groter…?
Of denk ik nu heel ouderwets…?
@jrk68: nee hoor. Ik ben het helemaal met je eens. De lastigste dingen brengen de grootste voldoening zodra het eenmaal lukt.
@jrk68: @mauritsh: @tupperware: Jullie verdienen alle drie een +1; scherp en koddig
@tupperware:
Links remmen is voor die voet een schrale troost.
Maar de grote verliezer in dit verhaal is de rechter voet. Die mag namelijk niet meer side-flippen (of heel-and-toe’en).
nu nog een tripple clutch, zodat altijd de volgende en vorige versnelling klaar staat :P
kan je nog wat millisecondes winnen als je de grote jan wil uithangen… :p
Verder wel fan van DCT dingen dat rijdt retevlot :)
Ik heb er helemaal niks mee, doe mij maar een gewone bak met een koppeling, dan maakt de chauffeur nog een verschil.
Nu kan elke aap een sprintje doen, de beste software bepaald het succes.
Fijn dat het efficiënt is maar het haalt weer een stukje kunde uit het autorijden weg.
Als je hier zo’n fan van ben, ga dan gelijk voor zo’n Google Koala….
@jrk68:
ja, heerlijk in de file je “kunde” bewijzen, niks mooiers dan dat!
@super:
Ik bijna nooit nie staan in die file nie….
Altijd wel een leuk polderweggetje te vinden om relaxed naar huis te sturen..
@jrk68:
Nix rijdt relaxder dan een goede automaat…
@super: ook al sta je net als ik ongeveer 3 van de 5 dagen per week in de file, een fijne handbak maakt dat in één seconde goed als je een stukje gaat sturen. Het is het uiteindelijk meer dan waard.
@ej20g:
double clutchen, dan ben je pas een vent
@jrk68: jij hebt natuurlijk ook nog zo’n krukvormige stang in je auto liggen waarmee je de motor aanslingert. En van die hefboompjes aan het stuur waarmee je de voorontsteking en het gasmengsel regelt :-)
Dus de Golf IV R32 DSG kwam nog eerder dan de TT Mk.1 3.2 VR6 DSG? Dan bestaat dat bakkie al een tijd!
@Jochempie:
Yep, en nog hebben ze die krengen niet betrouwbaar….
@jrk68: Ach als kenner weet je gewoon, even langs de DSG dokter ;)
@Jochempie:
Kost zo’n consult..?
Valt dat onder de zorgverzekering, of moet je daar aanvullend verzekerd voor zijn…?
Dat laatste natuurlijk voor de zenuwinzinking als.je de rekening nu al voor de 5de keer krijgt….
@tupperware: Hehe, volgens mij zijn ze meer de chirurg dan de dokter ;) ik dacht dat je daar terecht kunt voor geüpgrade tandwielen, koppelingen en control units..
@tupperware: Privé een DCT rijden kan een kostbare kwestie zijn….
@Jochempie: Of naar ACtronics ;-)
Auwdi nog steeds aan de transaxles zie ik
@super: voorsprong door techniek
@super: Ik moest ’t nazoeken, want ik dacht dat transaxle staat voor ‘motor voor, bak achter’, en dat leek me sterk met een voorwielaandrijver :-)
Maar help eens: wat zijn de alternatieven voor een transaxle? Wikipedia heeft het over ‘Transaxles are near universal (…)’.
@mout: Geen.
Denk dat ik de conventionele automaat toch wat fijner vind, net wat comfortabeler. Een nadeel van de conventionele bak is dat er wat slip inzit, maar dat is bij de hedendaagse automaten bijna niet meer merkbaar.
@autofanaat: Klopt! Ik heb zelf zo’n ‘klassieke automaat’, een viertraps bak van ZF, nog zelfs eentje zonder elektronica volgens mij.. Hij gaat in de 3e en 4e versnelling in de lock-up, dus in de eerste twee versnellingen slipt ‘ie lekker. Heerlijk in de stad!
@123bat: Jup wij een v70 tdi automaat ook een viertraps. Alleen de dieselmotor komt niet echt tot zijn recht met deze automaat. Redelijk veel slip in en gebruikt het koppel van de motor niet echt, maar komt wel goed van zijn plek als je flink gas geeft.
Interessant artikel! Weet iemand hoe de bak reageert met een dubbele downshift?
@ettie:
Trager dan een handbak, hij moet en zal immers al zijn versnellingen door….
FF van zes naar 3 gaat hem niet worden….
@jrk68: dan blijf ik mooi bij een handbak
@ettie: flipperen is niet echt leuk, de software staat je niet toe om de naald weer tegen het rood aan te flipperen. De flippers zijn vooral geschikt voor het leuke sportieve effect en om de auto alvast hoog in de toeren te gooien als er een sprintje aankomt. De sportstand voldoet als je wilt boenderen, dan houdt de bak de toeren redelijk hoog en blijft ook hoog in de toeren hangen als je het pedaal loslaat.
Meneer van EE en HM leggen de werking van in dit filmpje:
https://www.youtube.com/watch?v=mj1Vk7SE-TI
Ben zelf een zeer groot liefhebber van de automaat, zeer comfortabel en bij het stoplicht ben je echt verdomd snel weg als je dat zou willen. Handbak zal best zijn charme hebben, maar ik heb die tijd wel gehad eerlijk gezegd.
@bofkont: Yep, ik ook! Sta zelf best vaak in de file, en dan is een automaat toch wel handig. Een handbak vind ik alleen leuk bij een lichte sportwagen of hot hatch o.i.d.
@kapiteinaudi: Absoluut eens.
@kapiteinaudi: Automaat fan #3 meldt zich!
Mijn 205je met antieke viertraps ZF automaat rijdt heerlijk. Vooral in de stad. En op de snelweg draait ‘ie wat minder toeren dan z’n handgeschakelde broertje (heb ik ook), dus best relaxed cruisen :)
Hoe zit het met de levensduur van de koppelingsplaten? Slijten die nog?
@alfablog:
Als de nete, lees de kolommen er maar eens op na.
Of Google eens op DSG en problemen, de haren rijzen je te bergen.
.
@alfablog: Zeker, want worden ook gewoon gebruikt…
Ik snap hier werkelijkwaar geen ene fuck van.Gelukkig is dat ook niet nodig.
@sydney:
Jij hoeft ze gelukkig alleen maar te verkopen.., of verkoop jij geen merken die aan deze idioterie meedoen..
@tupperware: Jawel, alleen zit ik nooit op te letten tijdens introductiecursussen.
De Audi TT 3.2 was volgens mij de eerste met de primeur?
@ghost: niet helemaal. De 1.8t kwam als eerst in 2002 met de automaat. En daarna de 3.2 in 2003 samen met de r32. Dus eigenlijk was de Audi Tt 1.8t de eerste
Ok en nu graag een uitleg over hoe een seamless shift versnellingsbak werkt (zo enen die ze in de MotoGP gebruiken).
@retetikker: Bij deze (in het engels):
http://www.formula1-dictionary.net/seamless_gearbox.html
Ik merk dat er hier niemand ooit in heeft gereden! Wat een gelul allemaal!
Ikke drie verschillende m’s smg en nu de tweede generatie dsg.
Vraag het mij maar
Dus eerst e46 smg enkele koppeling toen e92 dsg en nu m4 dsg
Wat een vooruitgang he, dit stukje techniek
Wat doet nu met je motor? Die klapt dan toch in een keer 2000 rpm terug zodra de bak opschakeld?
Zijn die krachten een probleem? Heb je daardoor meer slijtage?
@tempex: uit ervaring weet ik dat de bak ongeveer 30000 km meegaat, dan zetten ze er weer een nieuwe onder en tussendoor heb je ook nog gedonder met je distributie gehad en dan heb je nog de nodige elektronica storingen en o ja ook nog geneuzel met draagarmen.. O ja ook nog de turbo…2e dsg bak zit er net een kleine 2 weken in; gewoon maar met een grote boog om die VAG rommel heenlopen.