Het lijkt haast te mooi om waar te zijn. Wanneer je je op internet wilt verdiepen in het fenomeen chiptuning, vind je hier nauwelijks negatieve berichten over. Chiptuning lijkt door een grote groep mensen te worden toegepast om hun lease-bak met maar 1 rood lettertje achterop van wat extra vermogen en koppel te voorzien. Maar is het wel allemaal goud dat blinkt?
Chiptuning is in een notendop het anders laten afstellen van je motormanagement, met als doel het vergroten van de efficiëntie, en dus de prestaties van je auto.
De voordelen lijken groot: voor een paar honderd euro kan je je auto in een middag 20%-30% qua vermogen opkietelen. Kan je dit geld niet ophoesten en wil je toch meer prestaties, dan is nagellakremover altijd nog een optie.
Volgens veel verhalen op internet van mensen die hun auto hebben laten ‘chippen’ daalt in veel gevallen het verbruik, stoot de auto niet meer schadelijke stoffen uit dan voorheen en de motor schijnt er ook niet harder van te slijten.
Als je dit leest komt waarschijnlijk meteen de vraag op: “Waarom halen de fabrikanten dan niet meer uit hun motoren als auto’s met een chipbehandeling al zo makkelijk te tunen zijn?”.
De belangrijkste reden die hier voor aangevoerd wordt is dat fabrikanten graag aan de conservatieve kant blijven om maar ruime marges te houden (de auto moet ook in extreem weer kunnen presteren), maar vooral omdat de brandstof in andere delen van de wereld (bijvoorbeeld Oost-Europa) van mindere kwaliteit is, en een gechip-tunede auto het dan misschien moeilijk krijgt. Reden te meer om het als inwoner van Nederland niet te laten (we hebben immers bovenop onze kwalitatief goede brandstof de laatste tijd ook nog eens V-Power-achtige producten gekregen, wat dan haast wel superbrandstof moet zijn…..)!
Toch las ik vandaag een duidelijke waarschuwing voor mensen die chiptuning overwegen. In dit artikel stond dat het op korte ritten nadelig is voor het verbruik omdat je motor rijker wordt afgesteld. In de stad schijnen bougies en zuurstofsensoren sneller kapot te gaan. De auto moet eerder naar de garage voor onderhoud en de koppelkromme schijnt vaak een stuk minder vloeiend te verlopen dan vóór chiptuning het geval was.
Persoonlijk neig ik toch meer naar het geloven van het laatste verhaal, maar waarom zijn er dan zovelen die zweren bij chiptuning? Is dit grootspraak, zijn ze nog niet achter de nadelen ervan gekomen of is er dan echt niet zoveel verkeerd aan het laten ‘chippen’ van je auto?
Ik geef graag de autoblog-lezer het laatste woord. Is het chippen risicoloos of kloppen de chiptuners de onoplettende burger het geld uit de zak? Ervaringen zijn erg welkom, en harde bewijzen (zoals een voor- en na-uitdraai van de testbank) zijn nog beter, dan kunnen we zien wie er gelijk heeft!
fouten uit iets halen is makkelijker dan iets nieuws schrijven. Verder vermoed ik dat het effect van Chiptuning vaak ook tussen de oren zit. Doordat de auto bijvoorbeeld op een bepaald toerental meer koppel heeft voelt het sneller… en da’s belangrijker dan dat het sneller is natuurlijk, lol. Dat de boel sneller stuk gaat lijkt me een beetje onzin tenzij er meer vermogen uitgehaald wordt door hogere toerentallen. Dat het verbruik bij lage toeren omhoog gaat lijkt me logisch, je krijgt er meer koppel voor terug.
@w0o0dy: Dit zit niet tussen je oren, dit is gewoon een feit. Chiptunen(OBD tuning) verbeterd de prestaties. Voorheen was mijn Caddy Tdi 75pk niet vooruit te branden met een lading van 300kg, nu gaat het met gemak. Jouw theorie is dus pure onzin.
Naar mijn idee is de enige juiste vorm van chiptuning een zogeheten piggyback computer. Dit is een stand-alone computer, die het originele management uitschakeld en overneemt. Betekent wel dat er behalve de computer, ook andere dingen veranderd moeten worden, zoals de brandstofpomp, injectoren etc.
Is dus ook een flink prijzig grapje, vergeleken met een standaard chiptune. Maar 1 ding is dan wel zeker: je hebt daadwerkelijk vermogen gewonnen ;)
Ik heb zelf geen ervaring met chiptuning, maar het lijkt me dat het per geval verschilt. Bijvoorbeeld de 1.8t en 2.0t motoren van Saab zijn precies hetzelfde (2 liter), alleen de 1.8t is teruggetuned. Dus die kun je makkelijk chippen om hem meer vermogen te geven, het is niet zo dat het blok of de onderdelen er niet op berekend zijn. Ik vermoed dat het net zoiets is bij de VW 1.9 TDI-reeks. Maar of het ook slim is om de sterkste variant van zulke motoren te nemen en díe nog eens te chippen, dat kun je je idd afvragen…
voor amerikaanse auto’s lijkt met chiptuning ook wel goed te doen. Die zijn meestal ontwikkeld om op benzine met een octaangetal van 92/93 goed te functioneren. Die rommel kun je hier niet krijgen dus moet meer vermogen zonder schade best kunnen, vooral omdat er relatief weinig vermogen per liter uitkomt. Bij de meeste auto’s geldt overigens dat er nog behoorlijk veel reserve in het blok zit. Kijk naar VW/Audi/Seat/Skoda-groep, daar kun je vrijwel ieder model door VAG bedrijven zelf laten chiptunen en de garantie blijft geldig… dat zouden ze niet doen als zo’n blok dan gelijk problemen gaat geven.
Heb wel ervaring met chiptuning, maar veel gespin en weinig wol. Heb uiteindelijk met een hand vol verschillende chips op een rollenbank moeten uitvinden wat de meest optimale was voor mijn auto, dan nog was het resultaat wel meetbaar maar niet merk- of voelbaar. Maarre… zit vooral tussen de oren he…. Geeft ook zulke dwaze verhalen op verjaardagen, vertegenwoordigertje die opeens 300+ PK’s uit z’n Volvo S60 haalt en zo :)
als je een tt hebt 1.8t (180 pk). Als je hem dan chipt komt ie op de 230. En dan voor rond de 500 euro.
Bij VAG kun je toch ook door de fabriek goedgekeurd laten chiptunen na aanschaf? Dat kan toch niet slecht izjn zou je zeggen…
dat zeg ik…
Zijn we het toch een keer eens!
dat we het wel vaker niet eens zijn daar zijn we het ook over eens…. ;-)
mijn A8 is getchiptuned en ik ondervind daar geen problemen van
wat zijn de specificaties voor en na? (opgave van de chiptuner, neem niet aan dat je hem op een rollerbank hebt gehad.)
volgens mij kan je juist ook chiptunen om de begrenzing eraf te halen die fabrikanten er op moeten zetten om aan de emissie eisen te voldoen.
ik weet dat dat in ieder geval bij de LaRo Discovery 2 Td5 zo werkte.
die motor stoot anders te veel rommel uit, weliswaar bij hoge toerentallen die je niet vaak gebruikt… maar dat vindt europa genoeg reden om belachelijke vertragingen in het gas te stoppen en de motor extra te knijpen!
Ze zeggen dat bougies sneller kapot gaan. Dus dat is een nadeel bij de benzine. Maar bij de diesel heb je daar geen last van(overigens vind ik dat diesels verboden moeten worden). Ik weet ook niet wat ik moet denken van chiptuning. Maar als ik lees dat een TT van 180 pk ineens op de 230 pk zit is het misschien wel te overwegen. Met 50 pk meer ben je wel een stuk sneller.
Een vriend van me zijn audi A6 is ook gechipt, in elke versnelling is hij sneller in het optrekken, gaat zelfs een beetje sneller en je verbruikt niet minder maar je verbruikt hetzelfde maar trekt wel sneller op en dergelijke.
Ik overweeg het ook voor in mijn Land Rover Freelander maar ik vrees dat die eerste versnelling dan echt TE kort wordt.
toen ik met een testwagen(A8) reed was die zeker getuned druk het gas en je werd gekatapulteerd in je zetel en toen mijn eigen audi toekwam ging dat niet zo snel
maar even de tuner binnen en probleem opgelost
Chiptuning heeft wel zijn nadelen..zelf meegmaaktt in een diesel.
Ik had een mijn tdi gechipt van 150 pk tot 185 pk.
En wat ik dan ervaarde was dat de boorcomputer fouten aangaf enzovoort…
dus teveel is ook weer niet goed, daarna heb ik hem laten afstellen naar 170 pk
maar wa denken jullie? Een goei gedacht voor een Freelander TD4 (2.0 Turbo Diesel van BMW) te laten chippen? Heeft nu 112pk
Heb mijn Saab 1.8 t onder garantie van Saab laten chippen van 150 pk naar 195 pk / 310 Nm. Hij is echt heel veel sneller en ook een stuk stiller geworden. ook levert de turbo meer power. Heb verder nog geen nadelige gevolgen ondervonden
Mijn baas heeft zijn BMW 330D laten tunen en er was wel degelijk verschil te merken van 180pk naar 245pk rijd er al een paar jaar mee zonder problemen
Heb er zelf mee gereden voor het tunen en er na vooral het turbo gat was kleiner geworden pakte veel beter op.
ben zelf aan het uit kijken naar een 320d die dan ook gechipt moet worden!
Heb de koppelkromme van mijn TT laten meten na tunen en deze is nog steeds keurig vlak. Het max. koppel ligt alleen niet bij 235 Nm maar bij 300 Nm. Turbogat is ook kleiner geworden, dus meer vermogen over de hele toerenbereik. Wat mij betreft dus een absolute aanrader!
@joost diesels hebben geen bougies
Wel lachen dat je nu meteen ook reclame maakt voor chiptuning (Google Ads)..
artikel over chiptuning waarin redelijk helder wordt uitgelegd wat er geberut en waarom het moeilijk is om het goed te doen.
http://www.tuningparts.nl/technische_artikelen.php?subaction=showfull&id=1127140434&archive=&start_from=&ucat=7&
Chiptuning word al jaren gedaan door bedrijven als Chipmeister. 7 jaar inmiddels en 2 service autos en tuning station in leusden. Er worden 15 auto’s per dag getuned. Voornamelijk voor dealers.
Chiptuning is een algemeen begrip, de gene die daar nu anno 2006 nog aan twijfeld heeft echt in een grot gezeten. Laat je eigen TDI of Turbo benzine auto maar eens tunen en je zal versteld staan van het verschil. Het zit heus niet tussen je oren als je ineens 35% meer koppel hebt.
Zelf heb ik 2 autos laten tunen er inmiddels 4 jaar mee gereden en meer dan 100.000 km, Nog nooit problemen gehad met de motor. En het verbruik was 1 op 20 met de TDI na tuning.
kijk maar eens op http://www.chipmeister.nl
kan er iemand mij eens zeggen wat een chiptunnig uitdoet van 0-100 kmh ik heb gelezen dat bij heinze voor een audi A4 van 140 pk naar 220 pk te chippen de audi gaat standaard 9,4 sec naar de 100 kmh gaat ik dan op 7sec naar de 100 kmh?
ik heb al veel informatie gevraagt maar ze zeggen alemaal zoveel pk en zoveel koppel maar nooit op papier zoveel 0-100 kmh en topsnelheid
graag zou ik meer informatie willen
ik liet mij Audi A4 3.0 TDI bij carchiptuning tunen, goede service en met garantie dekking dmv een verzekering.
kan ik cker aanraden.
Heeft chiptunen zin? Even terug naar de basics:
Het vermogen van een atmosferische verbrandingsmotor wordt hoofdzakelijk begrensd door één grootheid: de hoeveelheid lucht die door de cylinders gejaagd kan worden. Hoe meer lucht (en dus zuurstof) er in de cylinders terecht komt, hoe meer brandstof je er bij kan stoppen om te verbranden en hoe meer energie er per arbeidsslag vrij komt om de krukas aan te drijven.
Om bij een atmosferische motor werkelijk meer vermogen te krijgen, zul je fysieke aanpassingen moeten doen aan het inlaatsysteem (luchtfilter, inlaatspruitstuk, kleppen, nokkenassen, cylinderinhoud, compressieverhouding etc etc) en uiteraard het uitlaatsysteem (uitlaatklep, uitlaatspruitstuk, dempers etc etc). Om vervolgens werkelijk gebruik te kunnen maken van de hogere ‘flowcapaciteit’ van de motor, moeten de systemen voor brandstoftoevoer en de ontsteking (naast eventuele aanpassingen) aan het einde van de rit opnieuw worden afgesteld. De optimale massaverhouding brandstof/lucht ligt immers grotendeels vast.
Maken chiptuners al deze aanpassingen? Nee. Wat doen ze dan wel?
Nou, bij het calibreren van de ECU (die bij moderne auto’s zowel de inspuiting als de ontsteking bepaalt) houdt de fabrikant rekening met prestaties en betrouwbaarheid onder de meest uiteenlopende omstandigheden. Je wil immers dat je wagen ook start en loopt als het kwik een keer de -15 bereikt, als je zomers het volgepakte ding volgas de Alpen over wil jagen of als je een keer kwalitatief mindere brandstof hebt getankt. Verder maakt een fabrikant compromissen om het brandstofverbruik te beperken, en te zorgen dat de motor voldoet aan de milieu-eisen (ook bij de APK!). Door iets minder brandstof in te spuiten verlies je bijvoorbeeld 2% aan vermogen, maar win je 5% in verbruik.
Door te rommelen met de lucht/brandstofverhouding en het ontstekingstijdstip kunnen chiptuners ten opzichte van de fabrieksinstellingen enige pk’s vinden. Daar staat tegenover dat de motor waarschijnlijk meer verbruikt, en niet onder alle omstandigheden zo betrouwbaar en soepel loopt als met de originele instellingen. We hebben het hier over enkele procenten winst, soms niet eens merkbaar.
Verder heb ik moeite met de gedachte dat een sjappie met een laptop en een rollerbank het beter kan dan een fabrikant die miljoenen steekt in de ontwikkeling van een motorblok. Zonder fysieke aanpassingen kan het vermogen niet significant toenemen! Met de chip rommelen is afstellen, niet tunen.
“Hoe zit het dan met m’n TDI die gewoon bij de dealer is getuned en toch merkbaar sneller is geworden??”
Voor een turbomotor gelden precies dezelfde ‘natuurwetten’ als een atmosferische motor: hoe meer lucht, hoe meer power. Er is echter een simpele aanpassing mogelijk waarmee werkelijk meer vermogen kan worden ontwikkeld: de turbodruk verhogen. Dit zorgt er voor dat er per inlaatslag meer lucht in de cylinders terecht komt. Het apparaatje dat bepaalt hoeveel luchtdruk de turbo maximaal kan ontwikkelen is de wastegate. Bij oudere wagens moet je dit ding met de hand afstellen en bij moderne wagens wordt ie door de ECU aangestuurd.
Wat kun je dus doen bij een moderne turbomotor?
Electronisch de turbodruk verhogen en meteen de brandstofinspuiting aanpassen op de nieuwe situatie. Tada, meer PK’s.
Ditzelfde kan je bij oudere turbodiesels bereiken door met de hand de wastegate open te draaien en de dieselpomp anders af te stellen. Chiptunen is geen zwarte magie dus!
Het chiptunen van turbomotoren is natuurlijk ook aan grenzen gebonden. De standaard turbo kan niet onbeperkt hoge druk blijven leveren zonder gloeiend heet te worden, de motorkoeling moet het extra vermogen aan kunnen, de belasting van de motor en aandrijflijn moet binnen bepaalde grenzen blijven om duurzaamheid te garanderen, de auto moet de roetmeting bij de APK doorstaan etc etc.
Dus om terug te komen op de vraag ‘Heeft chiptunen zin?’.
Bij standaard atmosferische motoren is het nut van alleen chiptunen twijfelachtig. Bij turbomotoren kan het, mits goed gedaan, absoluut meer vermogen en een betere ‘driveability’ opleveren. Al te optimistische claims over vermogenstoename moeten immer kritisch worden bekeken.
If it sounds too good to be true, it probably is.
Dit is geheel mijn visie/mening/geblaat. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Niet goed geld weg. Als je er iets op aan te merken hebt: VETTE PECH :D
interessant stukje tekst hlk! Maar dit weerhoud een gemiddelde rijder er niet van om NIET te chiptunen. Want wie interessert het nou dat de auto met -20 niet start. Dat word het hier toch nooit.
gr Stefan
nou bij chipmeister zou ik niet tunen, heb ik gedaan en veel emissie problemen
dan moet men dit artikel maar eens lezen op TDI Club.
dan kun jeje eigen conclusies wel trekken.
let op het betreft 611 reacties!!
http://www.tdiclub.nl/topic.asp?TOPIC_ID=5566&FORUM_ID=4&CAT_ID=2&Topic_Title=Chipmeister&Forum_Title=Motorisch+tunen
er staan goede reacties, maar als je verder leest beland je in de firma list en bedrog affaire.
zelfs de oplichter zelf geeft gretig reactie, shitterend stuk.
Ik was een paar weken geleden bij Geert en die zij juist dat Digitune oplichters zijn en dat ie daar veel geld van krijgt. De waarheid zal wel in het midden liggen.
Ja maar das algemeen bekend over chipmeister, niet veel goede verhalen over hun. Zo gaat dat.
Mijn bugatti veyron is gechipt. Voorheen had ik een luttele 1000 pk, nu heb ik er een 1200, maar veel verschil voel ik niet. Volgende week op zolder eens tijden vergelijken. Het zit em vooral tussen de oren he…
Heb zelf een nieuwe saab cabrio 93 aangekocht en na de inrijperiode heb ik deze onmiddelijk laten tunen door hirsch. Het is een ongelooflijk verschil, veel meer rijplezier en heb er nog niets negatiefs aan ondervonden. Misschien dit wel, ik wil steeds naar een circuit rijden om er eens alles uit te halen.
Ik wil mij bmw 320d ook chiptunen. Enkele automerken zijn kilometervreters en dit zijn geknepen motoren anders zal dit ook niet kunnen. In tunen geloof ik wel maar moeiljker is wie dit echt voor je waar kan maken, want er zijn er genoeg die zich voordoen als tuninggespeciallist maar weten uiteindelijk alleen maar hoe je zakken moet vullen.
Als iemand een echte adres voor me weet, laat het me maar weten.
“De tunerspeciallisten zelf hoefen niet te reageren” ,want reclame maken kunnen we allemaal.
Heb x5 BMW getuned nadeel veel meer roetontwikkeling bij het optrekken.
Dit is algemeen bekend ,zou het niet meer doen.
Ik overweeg een S60 140pk naar 170pk te chippen: het motorblok is precies gelijk. Alleen de versnellingsbakverhoudingen schijnen anders te zijn. Kan jammergenoeg bijna geen ervaringen vinden.
Mannen, chiptuning moet je door een betrouwbaar bedrijf doen. Mijn eis was: meer vermogen maar wel gewoon door de APK en geen roet.
Heb een BMW 530D enkele jaren geleden laten Chiptunen door Chipmeister. Zeer betrouwbaar bedrijf met veel expertise. Ik rij inmiddels al meer dan 200.000 km gechipt zonder problemen en met zeer veel fun. Chipmeister wil ook alleen maar een beperkte vermogenstoename ivm levensduur motor. heb zelf nog wel adres van bedrijf dat veel meer vermogen kan chippen maar dan moet je weer gaan truken bij APK ivm met roet. Chippen bij onbetrouwbaar bedrijf nooit doen!
Mijn ervaring (>200.000km) chippen bij Chipmeister, ga ik bij mijn volgende BMW 530D direct weer doen.
Ik rijd zelf met een Seat Leon Fr met chiptuning i.c.m. een Milltek uitlaat, Forge TIP (Turbo Inlet Pipe) en Forge DV (Diverter Valve).
Deze motor heeft standaard 180pk en 235nm. Na de montage van deze modificaties is de ECU van de auto aangepast op deze onderdelen, met als resultaat (gemeten via een dure realistische rollerbank) 245pk en 360nm.
Prestaties 180pk 0-100, 7,7sec. top 229km/h
Prestaties 245pk 0-100 6,1sec. top 246km/h (gemeten met GPS).
Ik rij hier nu al weer 2 jaar mee rond (en ik kopm regelmatig nete voor de toerenbegrenzer) 132000km en heb nog nooit 1 probleempje gehad.
Voorwaarde is wel dat je de motor altijd goed opwarmt en af laat koelen.
Nou zag ik het volgende… dus, als SamSam hier nog rondzwerft…
… ik vraag me af, wat voor soort foutmeldingen kreeg je en,
is het na je laatste actie opgelost?
# SamSam schrijft,
21 February 2006 om 19:59
Chiptuning heeft wel zijn nadelen..zelf meegmaaktt in een diesel.
Ik had een mijn tdi gechipt van 150 pk tot 185 pk.
En wat ik dan ervaarde was dat de boorcomputer fouten aangaf enzovoort…
dus teveel is ook weer niet goed, daarna heb ik hem laten afstellen naar 170 pk
Tunen levert wel wat op.
Maar vaak blijf je ook steken omdat het extra vermogen veel vervuiling met zich meebrengt, wat zich in de motor gaat afzetten en openingen vernauwd en laat dichtslippen. Dit gebeurd vooral in de lucht inlaat en het uitlaat systeem.
Resultaat is dat je auto net een soort astma patient wordt.
Hard moeten lopen maar door een rietje ademen.
Door de extra ingespoten diesel wordt dit alleen maar erger.
Daardoor zakken je getunde PK tjes weer weg.
Maar veel meer valt dan ook te halen uit goed onderhoud.
Als je een oudere TDI heb, haal dan maar eens je luchtinlaat er af en maak het gedeelte van je EGR (exhaust gas re…) schoon, dit het gedeelte wat uitlaatgas met je lucht mengt. dan zul je zien dat je daar milimeters kool van de wanden haald. Goed soppen in de wabezine en dan weer netjes erop. Evt kun je ook de EGR afdoppen, maar dat is voor eigen risico.
Je auto krijgt hierdoor gegarandeerd meer lucht, meer lucht is betere verbranding, betere verbranding is meer vermogen, en dan ben je waar je wezen wilt. Een heerlijk rijdende auto.
Want door het motormanagement worden veranderingen in waardes omgezet in andere werking binnen de motor, als je de motor dus goed onderhoud en hij blijf zijn meest zuivere waardes geven. zal alles beter lopen.
Je lucht massa meter is bijvoorbeeld zo een onderdeel wat zo gevoelig is maar waar veel aan gelegen is om je moter goed te laten lopen.
En ik ben er bijna zeker van dat tuning meer sluitage geeft en dat je uiteindelijk veel gaat betalen voor paar extra PKtjes.
Maar iedereen moet natuurlijk doen wat hij zelf wil.
groeten sander
Ben sinds kort de trotse eigenaar van een 307 SW diesel (90 pk). Nu heb ik begrepen dat de 110 pk motor identiek is aan die van 90 pk en dat chippen in dit geval geen negatieve gevolgen heeft voor de motor. Heeft er iemand ervaring? (meningen worden natuurlijk ook op prijs gesteld..
Heb mijn vorrige auto, Golf IV TDI 100 PK bij bestelling laten chippen door ABT (via VAG) en vanaf de eerste kilometer grote schik gehad. Ik kon bijna alles bijsloffen op de snelweg tussen de 100 en 170 KM/h enorm veel koppel.
Achteraf gezien te veel voor mijn versnellingbak en turbo:
bij 70000 KM de turbo opgeblazen wat resulteerde in een ongeloofelijke rookontwikkeling en 3 liter olie door de uitlaat naar buiten (nieuwe turbo, uitlaat van voor naar achteren en nieuwe catalisator, lang leve de lease auto).
De versnellingsbak incl. koppeling bij ca 140000 KM vervangen (3e versnelling eruit).
In theorie ging ik van 100 Pk naar 125Pk, van 240Nm naar 290Nm, in de praktijk veel lol gehad, altijd netjes warm gereden, altijd hard gerenden, elke 20000 Km nieuwe luchtfilter laten monteren (ivm rookontwikkeling), het blok heeft nooit een kik gegeven, wel merk je dat de rest om de motor heen door de fabrikant is afgestemt voor de standaard 100 Pk.
Prive icm een losse rechtervoet zou ik geen chip tunen toepasen, maar gewoon een snelle diesel aanschaffen.
Absoluut aan te raden voor lease auto gebruikers, maar wel samen met de auto bestellen, dan heb je nooit gezijk achteraf.
Ik rij momenteel een Touran 1.6 FSI automaat. Voor wat betreft zijn pk ’s (115) in relatie tot zijn gewicht (1500 kg schoon aan de haak, incl. trekhaak) vindt ik hem tekort komen. Ik overweeg thans om hem (of is het haar??) te tunen. In de reacties zoals hier terug te vinden worden (nagenoeg) alleen opmerkingen vermeld mbt diesels. Maw, hoe zijn de ervaringen met ‘gewone’ benzine motoren? (met in het bijzonder mijn auto natuurlijk).
Na vervolgens verschillende fora bezocht te hebben, wordt het me overigens niet duidelijker. De resultaten na tuning lopen per bedrijf (voor mijn auto althans) nogal uiteen. Dit doet afbreuk aan de geloofwaardigheid.
Tja, en dan nog het prijsverschil. De een vraagt €400,- tot de ander €600,-. (??)
Ik begin te twijfelen.
ik heb mijn wagen enkele dagen geleden laten chiptunen. Op zich geen probleem, ik moest na het tunen nog een heel eind tot thuis, zo’n 315km en ik ondervond geen enkel probleem. Tot vandaag! ik stelde vast dat het oranje lampje met het motorblokje op (injector) ineens gaat branden en al het vermogen valt weg. Even aan de kant gaan staan, opnieuw starten en wegrijden was de enige mogelijkheid. Ik heb het niet meer opgemerkt, maar ik ben ook een stuk rustiger gaan rijden. Het is een mercedes E-220cdi uit 2002 (nieuw model) Is er iemand die dezelfde ervaring heeft meegemaakt en kan er schade optreden bij dit voorval?
@ Bart Schepers: Of dit aan de tuning ligt weet ik niet, maar met mijn ongetunde Volvo V40 1.9D (115PK) van 4 jaar oud en 145.000 op de teller heb ik dit fenomeen nu twee keer meegemaakt. Bij het accelereren merk je opeens dat je turbo niet werkt en duidelijk vermogen tekort komt. Waarschijnlijk bij het starten krijgt de computer foutieve informatie door en worden er verkeerde berekeningen gemaakt. Heb toen ook de auto langs de kant gezet, motor uit en opnieuw starten en toen werkte alles weer normaal. Je zou bijna denken dat de computer met MS Windows is uitgerust. Alleen de Ctrl-Alt-Del knop ontbreekt nog in de auto :-) Overigens overweeg ik ook mijn Volvo de laten tunen, omdat ik een sleurhut moet gaan trekken. In de bergen en in DL heb ik dan net ff meer trekkracht om bij heuveltje op gewoon in z’n vijf te blijven rijden, zonder continu te moeten schakelen. Verhoogde topsnelheid en acceleratie boeien mij niet zo (het is geen raceauto !!). Het gaat mij meer om koppel/trekkracht en het goed kunnen meekomen met het overige verkeer als ik een caravan door Duitsland trek. Iemand ervaring met chiptuning en het trekken van een caravan? Liefst met een V40 1.9D 115pk.
ik heb ook een volvo V40 1.9D met 115pk en die heeft origineel 265NW wat ik al aardig vind. hij is standaard vlot vind ik persoonlijk. maar ik wil toch nog iets meer acceleratie vermogen. maar ik twijfel tussen een powerbox of chip. kan iemand mij helpen?
yo, ik heb nu al ettelijke uren rond gelezen en gevraagd in verband met chiptuning voor mijn wagen. Bij de dealers geven ze me allemaal dezelfde info, zoveel Nm bij en zoveel pk bij. (De laatste sloeg zelfs de pannen uit het dak: +35 pk voor mijn opel astra gtc 1,7 met 100 pk) de meeste zeggen rond de 25 pk extra.. de prijzen liggen ook rond de 550 en 600 euro (inclusief testen en wetek veel wa ze allemaal zeveren) Nu hebk dus al veel gelezen en der zijn er eel veel da zeggen “zeker doen!” en ook heel veel da zeggen “doe da ni!!” dus kweget ni alé jah.. mijn mening echter is als volgt: al wat ik lees op forums, waarschijnlijk is helft goed en helft niet goed..(ik kan nu ook rap beweren dak de koning ben en tkan mss waar zijn, wie weet wa steekt die jongen allemaal uit.. enkel mijn dialect zou mij wa veraden) als get vraagt aan diegene die het doen bij je wagen, altijd super goed (aja want zij verdiene eraan), vraagt get aan u garagist (die het ni doet) die zegt neje, slecht voor de wagen en verzekering.. conclusie is vrij snel genomen… geld verdiene komt steeds voor de waarheid zeg ik altij! MAAR, ondanks alles ben ik nog steeds van plan mijn wagen te chiptunen, maar dan niet bij de eerste de beste want daar gelovek zeker nimeer in..
enkel nog vooraleer ik hiermee doorga moetk nog 1 ding te weten komen waar niemand een antwoord op weet te geven.. mijn wagen is uitgerust met de befaamde ‘sportknop’, kortom met een druk op de knop reageert alles veel sneller (gas, rem, schokdempers harder–>en das echt voelbaar) nu velen beweren da je daar ni veel van voelt.. en bij de 1,3 versie is da idd waar, bij de 1,9 voelt iedereen da en bij de 1,7 slechts enkele (zoals ik) maar na 30000km achter de voet kan ik ongetwijfeld zegge da ik liever met de sport knop aan rij.. nu mijn vraag hierbij, als je da knopje zou indrukken na de chiptuning, zou alles dan NOG beter gaan reageren of zou deze functie gewoon volledig in het niets vallen door die aanpassing van u chip (die dit alles wsch wel regelt) als er iemand mij hier over iets kan vertellen, doe gerust!! ik heb tijd voor ik 600 euro besteed zen..
ps: voor de twijfelaars toch nog, ik kan de koning ni zijn want die zou ni me nen opel astra rijde… ;-)
mijn broer heeft een mondeo tdci 130pk laten tunen tot 155 pk, binnen enkele maanden zat hij met pech langs de weg… , moest hij zijn injectoren vervangen
een dure grap
bij VAG kun je inderdaad chiptuning laten doen bij de dealer met behoud van garantie ( 2 jaar ), en wat na die 2 jaar ?
Ik vind dat de diesels tegenwoordig al enorm koppel hebben en nog eens een verhoging lijkt me van het goede te veel, ma ik ben dan geen deskundige he
Trouwens, de Golf V 170pk is dat dezelfde motor als de 140pk ma dan gewoon gechiptuned ?
Als je een verantwoordelijke tuner hebt zal die alle technische aspecten van de motor en auto in ogenschouw nemen en daar een tuning op maat voor maken.
Het is van een behoorlijk aantal factoren afhankelijk.
Chip tunen zoals in 80 % van de gevallen aangeboden wordt is inderdaad de reserve van de fabrikant aanspreken met het gevolg dat er een aantal onderdelen zwaarder belast zullen worden.
In het gunstigse geval zal dat mischien een labda sonde zijn maar als ergste kan dat door de zwaardere thermische belasting versleten krukaslagers of zelf een vastgelopen motor zijn door ontoerijkende smering en koeling.
Als je echt wil tunen is het een goed en ook leuk idee om eens een praatje te gaan maken met een echte tuner.
Deze kan je vertellen wat er voor jou motor mogelijk is, wat het kost en ook wat je zelf kan doen.
Wat trouwens het leukste is wat er is.
Zelf ook gedaan voor een rover V8. 3.9 ltr 250 pk
Flow testen, balanceren, kleppen vergroten, rvs 8 in 4 in 2 uitlaat, smullen!!
En dan bij stationair draaiende motor een euro op zijn kant op het kleppendeksel kunnen zetten.
En ook nog 1 op 10 kunnen rijden dat is tunen!!
veel tuning plezier
yo, ik heb een audi a3 1.8 turbo, en ik wil hem graag laten chippen. alleen zit wel met een dilema….mijn wagen heeft inmiddels al 160000 km gelopen en de dealer zegt dat ik heb beter niet kan chippen..heb vandaag wel de distributie, looprol, spanrol en de waterpomp laten vervangen….en mijn wagen is wel altijd dealer onderhouden….
is het nou verstandig dat ik hem alsnog laat chippen..?
Hallo,
Heb vorig jaar mijn Fiat Mutipla JTD laten chunen, van 115 naar 140 pk en koppel van 200 naar 250. Vooral koppel op de snelweg is heerlijk: moeiteloos versnellen, lijkt niet op te houden. Brandstofverbruik is niet veranderd en motor is stiller op de snelweg. Dit laten uitvoeren bij Ziptuning, deze jongens hebben aardig wat ervaring en ik ben er wel te spreken over.
1 probleem heb ik wel, en dat is met de koppelingsplaten: vorig jaar na chuning meteen vernieuwd (160.000km op teller); maar 1 maand geleden (km.stand 210.000 km) moest er weer een nieuwe plaat in plus vliegwiel. Dit laatste schijnt bekend euvel bij Fiat (of Mutipla?) te zijn. Dure grap, ik hoop dat de boel voorlopig heel blijft.
Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat de ervaring is bij de andere merken als het gaat om koppelingsplaten e.d. na tuning.
Hallo Schepers Bart
Ik heb deze problem ook gehad met mijn Mb220cdi. En deze is niet getuind. Dez probleem zal met ten tijd erger gaan worden en moet je steeds langs de autoweg stoppen en opnieuw starten. Deze is alom bij Mb gekend. Als je naar de garage gaat zullen ze waarschijnlijk geen foutmelding meten. Wel het is een klein soort pompje die de turbo stuurt die moet vervangen worden. Het is tegen de carrosserie geplaats links van de motor. Het vervangen duurt maar 15 min. Kostprijs ongeveer 90 Euro.
@ jos schrijft,
22 February 2006 om 13:25
@joost diesels hebben geen bougies
Mispoes… een diesel heeft feitelijk gloeibougies.
Ja.. ik heb ervaring met mijn golf tdi en er zijn geen ongewenste complicaties opgetreden.. tot nu toe dan.. maar daarbij als je het bij een goed bedrijf doet dan krijg je toch nog eens 5 jaar motorgarantie.. dus ja.. dan heb je je auto toch alweer weg.. ik heb er in ieder geval heel veel plezier van.. zeker proberen waard.. Tunex in S’heerenberg. aanbieding van 225€uro..
Sorry misschien een beetje heel erg bot maar tunen doe je met echte auto’s niet met TDI, HDI, CDI, etc. etc. die hou je lekker standaard en daar kachel je relaxed mee op en neer naar je werk en je vakantieadres.
Ik heb zelf een EVO VIII +/_ 330pk piekdruk 1,5bar Standaard heeft deze wagen er 265. Die 60 peekaa erbij heeft behoorlijk wat euro’s gekost. met alleen een chipje ben je er echt niet. Ander inlaattraject, andere turbo piping, andere uitlaat, andere benzinepomp, lichter vliegwiel, performance koppelingsset die vermogens tot 500 pk aan kan (integenstelling tot de standaard koppeling die uitermate goed is voor het standaard vermogen maar ontoereikend word bij meer vermogen), metalen koppelingsslang, meters om de boel in de gaten te houden, andere bougies & last but not least een upgrade van de remmen en nog wel wat dingen meer.
Alleen chiptunen klinkt leuk en het werkt ook zeker wel maar je moet kijken naar het totaalpakket. 9 van de 10 keer zijn op het duizenden euro’s duurdere snellere model TDI al deze zaken ook anders m.a.w. beter berekend om met het grotere vermogen om te gaan, sta daar eens bij stil.
Ik heb een peugeot 307 hdif 110 pk gekozen omdat ie uitgeroepen was tot caravantrekker van het jaar.Ik moet zeggen dat die uiverkiezing terecht is want dat ding is beresterk en sleurt onze hut bergie op en af met een verbazingwekkend gemak.Heb het toch over een caravan van 1350 kilo.
Nu echter komt er een wagen van 1500 kg aan te hangen,het max. maal toegestane aanhangergewicht,vandaar dat ik een tuning overweeg.Hij zou dan van 110 naar 130 pk gaan.Wat ik me echter afvraag is ..of de koeling dat bij kan sloffen.Ik zie nu al regelmatig de wijzer naar de 100 graden gaan bij langdurige stijgingen.Nooit daar overheen hoor,maar toch….
Heeft iemand hier ervaring mee ? Graag raad en daad enne bedankt daarvoor
Jan.
ik heb vraag: i kheb zelf een golf 4 1.6 16v 105pk bezine
heeft het ook voelbaar zin om deze chip te tuning
greetzzzz
iven
Ik heb laatst bij http://www.digitune.nl zo’n zelfde peugeot 307 hdif 110 pk laten chiptunnen. Na de chiptunning reed ie als een raket.
Heb nu al 2 seat tdi’s laten chippen. Met mijn Ibiza toch 250000 km gereden in 7 jaar, één keer luchtmassameter vervangen en verder nooit problemen gehad. Het ging om een 1.9 tdi van 110 pk die een vermogen kreeg van 140 pk, dit is op 2 verschillende testbanken gemeten. ik vond die wagen geweldig rijden maar misschien iets minder “smooth”, het was een beetje alles of niks. Nu gaf ik daar niet zoveel om en vond ik dat een geweldig wagentje… Ik heb dat karretje ook nooit gespaard… Bewijs jaarlijks 4 nieuwe banden, dit is trouwens het grootste nadeel aan chiptuning: bandenslijtage door het hogere koppel!!! Ik kan anders geen enkel negatief punt bedenken.
Door gezinsuitbreiding voor een andere Seat gekozen, nl een Altea 2.0 tdi van 2008. na 1000km laten chippen tot 180pk. en ophanging laten verlagen met KW set. Tot nu toe geen enkele spijt over het chippen maar het is wel bij een andere tuner gebeurd… ik wou eens iemand anders proberen, geen enkele andere reden hoor!!! nu vind ik wel dat de verbruiksdaling bij een normale rijstijl bij de £Ibiza veel uitgesprokener wasdan bij de Altea maar anders nog geen problemen. Mijn banden van de ALtea gaan nu wel al iets langer mee dan bij de Ibiza ….
Ik ben dus erg positief over het chippen van mijn wagens en heb gelukkig nog geen problemen ondervonden!!!
ik heb een bmw 318d van 2004 met 115pk
zou hem ook graag laten chippen maar mijn vraag was of iemand dit model al heeft laten chippen en bij welke chiptuner ik het het best kan doen.
ben van belgie dus liefst niet te ver.
alvast bedankt
Ik heb een Civic 1.7CTDI enkele maanden geleden laten chippen bij http://www.autotuneheinz.be/index.php en ben er zeer tevreden van.
De auto is in elke versnelling veel sneller en bij sportief rijden zelfs zuiniger dan voor de chip.Nadelen heb ik nog niet ondervonden,best is auto warm rijden en niet teveel boven 4000 toeren trekken.Heinz heeft me aangeraden wel bij de duurdere station te tanken ( ik tank Shell V power) omdat deze minder vervuilend zou zijn voor de injectoren.
Btw uw Bmw 318D staat ook in de lijst van Heinz Tuning.
Greets
Ik heb een lexus 2.2 D heb 177pk in de wagen heb mijn wagen gechipt met een pouwerbox van http://www.racechip.de
en ik kan je verzekeren ik zit nu boven de 200pk’s men kleeft letterlijk tegen de zetels als er wordt doorgetrokken de reprise’s zijn nog het meest verbazend.
Verbruik is lager motor draaid zeer soepel heb deze nu al enkele maanden en nog niets op op te merken.
Wat een fun iedereen zien verdwijnen in die achterruit kijk spiegels.DIK AAN TE BEVELEN GRTZ LEXI
Mijn Audi TT TFSI laten chippen bij http://www.unlimitedtuning.nl. Dit is al mijn derde auto achter elkaar die ik heb laten chippen. Ik kan er niet tegen als ik weet dat er gewoon veel meer uit een motor te halen is. Rij nu met m’n TT ongeveer 6 maanden en bevalt nog steeds prima! M’n vorige auto was onderandere een TDI waar de prestaties ook behoorlijk van omhoog gingen. Nooit ernstige problemen gehad.
ik heb een honda civic 1.5I LS Vtec-e uit 1997 en ik wil weten of er iemand is die zijn/haar civic ook heeft laten chiptunen en of dat wel mogelijk is voor deze auto.
Hallo iedereen,
Ik heb alle bovenstaande reacties gelezen en daar zaten toch wel redelijk wa negatieve reacties over chiptunen tussen.
Ergens geloof ik wel dat er een groot verschil is, van door wie je je auto laat chiptunen ..
Ik heb een Audi A3 , 2.0 TDI met 140pk en zou deze wille late chippen tot 185pk bij AutoTuneHeinz ..
Heeft iemand al nadelen of prulletjes ondervonden sinds deze gechiptuned is bij AutoTuneHeinz?
Greetz & alvast bedankt
sinds je auto gechiptuned is bij AutoTuneHeinz*
ff een foutje, wa voor auto of motor je had maakt nie uit, maar ik zou gewoon wat zekerheid willen dat ik geen problemen ga ondervinden met mijn wagen als ik hem laat chiptunen want dan laat ik hem liever zo als die kans er groter door word ..
Grtz
Ik heb het internet nog eens wat afgegaan en ik kom ontzettend goede reacties tegen van jd engineering en van heinz heb ik al een paar negatieve reacties gelezen waardoor ik me toch wel wat zorgen maak..
Als iemand slechte ervaringen heeft met jd enginereering dan zou het handig zijn voor mij omdat hier even te melden, als dat niet het geval is dan ga ik precies toch meer geneigd zijn om naar jd engineering te gaan ..
Greetz en alvast bedankt ;)
Hallo
Veel vehalen over tunen,
Ik heb zelf een A6 2.7TDI Quattro 2005, die heb ik laten tunen bij http://www.tunex.nl/web/index.php/autolijst/3-tunex-chiptuning-audi/23-chiptuning-audi-a6.html waardoor hij van 180pk naar 220pk zou zijn gegaan. Hij is idd. wel snellen. Alleen vindt ik dat ie iets abrupter schakeld (automaat) daan voor het tunen. Erger is dat als ik met de caravan rij hij af en toe de power eraf gooit en het gloeispraaltje gaat knipperen. Na stoppen motor uitzetten en weer starten is er niets meer aan de hand. iemand hier ervaring mee of het zelfde meegemaakt. Ik overweeg om de tuning te laten verwijderen, om te testen of het hieraan ligt. Graag reactie of ervaringen
Ik heb mijn uning laten aanpassen (ofwel ik heb nu maatwerk tuning) ze hebben over het hele toerenbereik de tuning 10Nm naar beneden gezet. Probleem opgelost!!!
Het komt wel eens voor dat als een auto getuned is dat hij niet goed met de tuning overweg kan omdat het misschien net te veel is en als je het iets naar beneden zet de auto iets meer adem krijgt.
Ik ben blij en zeer tevreden.
Had hem laten tunen bij Heinz in Aalst. Heb ik ook de mijne laten tunen, geen zever mee. Vooral als het over een automaat gaat, niet twijfelen over Heinz.
Ik heb (in 1999) een nieuwe Fiat Seicento Sporting Abart aangeschaft. Op woendag opgehaald bij de dealer en zaterdags stond deze bij de Fiat-garage in Den Bosch welke de auto, naast een lichtere nokkenas en het KNN luchtfilter ook heeft ge-chiptuned.
(van 54 naar 73 PK)
Naast dat de auto efficiënter en soepeler is geworden heeft de auto nooit problemen gehad. Doordat ik het gemeld had bij de dealer verviel de fabrieksgarantie voor de motor. Dit kwam voornamelijk door de onbekendheid met Chiptuning. We hebben de auto inmiddels verruild voor een nieuwe Toyota IQ Aspiration,gezien de ervaring met de Fiat ben ik geneigd deze auto weer te te laten chiptunen(of OBD).
Peter <<< je moet jee motor uitlezen en de fout laten verwijderen had ik ook gehad door een garage uitlezen of wat je ook kan proberen bij VW accu kabels lose halen 10 min bijmekar plaken wel van accu lose halen…. probeer dat eens
Chiptuning heeft er in mijn praktijk ervaring ertoe geleid tot meer koppel welke erg handig is als je een zware aanhanger of caravan moet trekken,
Besparing van brandstof en een hogere max snelheid is een sprookje, hierbij moet ook vermeld worden dat de aandrijflijn bijzonder te lijden heeft door het hogere koppel
ook de herrie neemt enorm toe welke een hogere snelheids beleving veroorzaakt
Lever je de auto binnen 3 jaar in is er niets aan de hand maar moet je daarna nog door zou ik ivm het hogere slijtage potentieel de auto absoluut niet chippen of je mot de kosten voor een vernsellingsbak/motoren revisie voor lief nemen.
@nales020:
v.w.b. het hogere koppel is er niet bij iedere auto een probleem mee.
Mijn A6 2.7TDI 180pk heeft dezelfde aandrijflijnen en dezelfde versnellingsbak als de A6 3.0 TDI, die standaard 233pk heeft dus 53pk meer heeft dan mijn auto. in dat geval zou het tunen geen problemen geven.
Ik heb hiet ook extra na gekeken voordat ik ging tunen.
Voor de rest ben ik het met je eens dat het over het algemeen geen tover/wonder middel is.
En laten we eerlijk zijn als zoals mij 180pk standaard hebt heb je toch ook al redelijk genoeg, maar ja 220 pk is nog net iets leuker.
@nales020:
Een heel goed punt stip je daar aan in je laatste alinea!
citaat:
hierbij moet ook vermeld worden dat de aandrijflijn bijzonder te lijden heeft door het hogere koppel
einde citaat.
En hier gaat het om!
Per tijdseenheid belast je de krukas/zuigersysteem al snel 25% meer. Vooral bij een laag toerental komen er enorme krachten vrij!
Vergeet bij chiptuning de verhoogde CO2 emissie niet.
Het is daarop dat toekomstige overheden belastingen gaan berekenen.
Heb je graag wat meer kracht onder de rechtervoet ; volg dan de officiële wegen die je beurs op iets meer verantwoorde wijze plunderen.
Hoeveel paarden er onder je rechtervoet een thuis vinden kan belangrijk zijn als er geen ezel tussen loopt !
ik heb zelf en bmw 120d 177pk en me neefje heeft en seat leon tdi 140 pk die reed ik dus hele maal weg logies. ma hij heeft em nu gechipt na 170 pk en nu is et gwn wie en btre start maakt die wint. dus chipe werkt zkr goed ma of et egt schadelijk voor de aandrijflijn en motor enzo is vraag ik me ook egt af wil de mijne ook wel gaan chipe.
Een late reactie op een oud topic: Chiptuning kent wel degelijk zijn nadelen. Luchtmassameters en koppeling en versnellingsbak (vooral bij Italiaanse wagens) zijn sowieso al veel kwetsbaarder. Modellen die een andere motorbenaming hebben, maar wel dezelfde motor (bv BMW) kunnen inderdaad probleemloos worden gechipt. Er zijn echter wel vaak andere verschillende onderdelen (koppeling, versnellingsbak/overbrenging en soms zelfs turbo). Niet geheel risicoloos dus.
De effectiviteit van chiptuning heb ik echter al eens met eigen ogen waar kunnen nemen: Seat Ibiza 1.9 TDI met 110 pk. Met de chip erop werd hij op de meetbank gezet: 260 pk. Neen dat was geen typfout. 260 pk. Een heel snel ding dus. de stukken volgden wel op elkaar: koppeling, turbo, zuigers en zelfs krukas (!!!).
Ik ben uiteindelijk voor chiptuning niet te vinden (tenzij het gepaard gaat met stages). Vaak gaan er ook dingen stuk omwille van de rijstijl. Bovendien zijn er ook veel amateurs terug te vinden die er niks vanaf kennen. Als je per slot van rekening een ongeval hebt en ze komen erachter dat je meer vermogen hebt als waarvoor je wagen verzekerd is, kan de verzekering zich volledig terugtrekken.
Als je wilt dat je wagen duurzaam sneller moet gaan, koop dan andere nokkenassen, of haal een kilo of 3 van je vliegwiel.
Of koop gewoon een snelle wagen.
Twee jaar geleden mijn BMW535d laten tunen van 272pk (290gemeten vooraf)en 580Nm koppel naar 342pk en iets meer dan 690Nm koppel. Origineel 6.5sec tot 100Km/h, nu max. 6.0sec. Topspeed begrensd op 280km/h, indien niet begrensd gaat hij over 290km/h. Maar tot 220 trekt hij los door. Al geracet tegen:
– Zo goed als alles met minder dan 250pk, no match for me
– BMW M3, ging ik leuk voorbij omdat hij was begrensd op 250. Had die gast niet verwacht.
– BMW 335i, vriend durfde niet sneller dan 230 omwille van instabiel gedrag van zijn wagen.
– Jaguar V8 met zo’n 300pk, geraakte me niet voorbij tegen welke snelheid ook. Ik reed op 2de rijvak…
– Golf GTI, met 300pk, verloor ik nipt, kon hem gewoon niet inhalen….
– Nissan GTR, hummm, leek of ik stil stond…