De kleurrijke historie van Saab kent twee helden. De 99 Turbo en de 900 Turbo. Hoort de Viggen in dat rijtje thuis?
De 99 Turbo sloeg in als een bescheiden bom. Het was niet de eerste auto met turbo; Chevrolet, BMW en Porsche waren eerder. Saab gebruikte de turbotechniek om het gemis van een V6 op te vangen. Er werd niet gekozen voor maximaal vermogen, maar een brede koppelkromme. De Saab 900 deed dat nog eens dunnetjes over. Met die twee modellen wist Saab 2 decennia een origineel alternatief aan te bieden aan de concurrentie in de luxe middenklasse.
In 1994 kwam de tweede generatie 900, ditmaal onder regie van General Motors. Voor de Saab purist was de 900NG een doorn in het oog. Het was te veel een Opel Vectra, waarop de 900 gebaseerd was. De accountants van GM vonden dat wel meevallen en het kopende publiek aanvankelijk ook; merkpuristen zijn zelden klanten. Sterker nog, dankzij de NG900 maakte Saab in 1995 zelfs een beetje winst. De range aan motoren was op zich niet verkeerd, maar een beetje braaf. Een 2-liter met 130 pk en zelfs een V6 uit de Calibra met 170 paarden. Als goedmakertje was er weliswaar een 900 Turbo (185pk), maar echt speciaal was dat model niet. Het was gewoon een 900 waarvan de motor toevallig een turbo had. Voor de Zweden was het duidelijk: er moest een Halo-model komen van de NG900.
Saab gaf de opdracht aan twee teams om de spirit van de 900 Turbo weer te doen herleven. Het eerste team was de Special Vehicle Operations afdeling van Saab, het tweede team was TWR (Tom Walkinshaw Racing). SVO was verantwoordelijk voor het exterieur en interieur terwijl TWR zich zou bekommeren om de techniek.
Eind 1995 toonde Saab de 900 SVO Concept. Een 900 Coupe met een 250pk sterke viercilinder turbomotor en een indrukwekkende bodykit, in Monte Carlo yellow gespoten. Later kreeg deze gezelschap van een blauwe Cabriolet. De reacties van het (Saab) publiek waren laaiend enthousiast, waardoor Saab besloot dit model in productie te nemen.
SVO en TWR namen hun tijd om de auto te ontwikkelen, want het duurde ruim 2 jaar voordat ze met een productierijp exemplaar op de proppen kwamen. De 900 was in de tussentijd gefacelift en had de naam 9-3 gekregen. Dit om in de pas te lopen met de 9-5, Saabs nieuwe vlaggenschip. De typenaam SVO werd vervangen door 9-3 Viggen (bliksemschicht), genaamd naar de Saab 37 Viggen straaljager van Saab Aerospace.
Het productieproces was net zo bijzonder als de auto. De basis van de Viggen lag in Trolhättan, Zweden. De koets, aandrijflijn en het chassis werden daar vervaardigd. Vervolgens werd de 9-3 in een afgesloten container vervoerd naar specialist Valmet in Finland. Aldaar kreeg de Viggen zijn bodykit en werd de auto gespoten (de eerste serie allemaal in Lightning Blue). Ook werd daar de laatste assemblage verricht. Dit gold overigens niet voor de Cabriolet, deze werd namelijk al daar gebouwd, samen met de Porsche Boxter en ehh, Lada Samara Baltic.
Qua motor hadden de heren techneuten goed werk geleverd. In plaats van de 2.0 iets te kietelen werd deze overboord gegooid ten faveure van de B235R unit, een 2.3 liter grote 4-cilinder met een Mitsubishi TD04-HL15 turbocompressor. In samenwerking met het Trionic 7 motormanagement systeem goed voor 225 pk en 342 Nm. De 9-3 Viggen deed zijn naam eer aan, want het was op papier een vlotte auto. De standaardsprint nam 6,8 seconden in beslag en de topsnelheid lag op 250 km/u.
Een heerlijk dikke bodykit en een topmotor: dat moet wel een geweldige auto zijn geweest? Neen. Om eerlijk te zijn, de Viggen was eigenlijk een drama. Mede dankzij die motor. Het schijnt dat de Viggen hardere veren heeft, stuggere demping, grotere (geperforeerde) remmen en een zwaardere koppeling plus drukgroep. Het was niet of nauwelijks te merken. Elke keer als je op het gas pedaal drukte, gingen de voorwielen alle kanten uit. Torque steer (uitleg) kreeg een geheel nieuwe betekenis bij de 9-3 Viggen.
Dit moest de concurrent worden van de BMW 330Ci, maar het kwam er niet eens bij in de buurt. De wegligging was bijna komisch te noemen. De 9-3 onderstuurde, schaatste en hobbelde door bochten en snelle doordraaiers heen. En dan moest je nog gas geven. Deed je dat, werd je getrakteerd op een paar kubieke meter rook van de spinnende voorwielen.
De grootste grap moest echter nog komen, want vlak na de Coupe kwam er ook een Viggen Cabriolet. Deze combineerde de loeisterke motor met een van de slapste koetsen van de jaren ’90. Het koppel was in de eerste twee versnellingen begrensd, waarschijnlijk om te voorkomen dat ‘ie tijdens een stoplichtsprint in twee delen zou splijten. Vergeet niet, dit was destijds de duurste Saab (€60.406) die je kon kopen. Je mocht wel wat voor dat geld verwachten.
Was de 9-3 Viggen dan een complete faal? Niet helemaal. Ok, de Viggen Coupé was geen BMW 3-serie en de Cabriolet versie was een rijdende Panna Cotta. Er was echter een derde variant, namelijk de 5-deurs liftback. Die was briljant.
De liftback was nog altijd geen rijdersauto, maar dat maakte niet uit. Bij de Liftback lagen de prioriteiten anders. Dit was een familiewagen, toevallig een vlotte. In de geest van de Volvo 850 T-5R, maar dan een cooler. Bijna net zo ruim als een stationwagon, bijkans even praktisch. In de kofferruimte kon je alle luiertassen en potten Olvarit meenemen. Er was ruimte zat voor een kind, babyzitje en Beagle. Voorin had de Viggen fantastische kuipstoelen: je zat comfortabel klemvast. Voor de dagelijkse ritjes gewoon een comfortabele 9-3 met dociele motor. Het was wel even een Saab, dus je kon overal prima voor de dag komen: Saab rijders zijn nu eenmaal erg slim en hebben smaak.
Maar waarom dan niet gewoon een normale 9-3 kopen? Voor papa. Voor de keer dat de familie op vakantie is en hij via de A31 koers zet richting Italië. Invoegen op de Autobahn, een vrachtwagen haalt een andere in. Met 80 op de linkerbaan stormt er een dikke E46 330ci vól in de binnenspiegel. Dat was precies de situatie waarin de Viggen excelleerde. Zet de wat losse handbak in z’n 3 en wacht tot de vrachtwagen ruim baan geeft. Volgas. Direct pakt de Viggen flink wat meters op de 330i. Sterker nog, zelfs een M3 moet alle zeilen bij zetten om die gekke Zweed bij te houden.
Een korte bakverhouding, een Tafelberg aan koppel, een zeer behoudende vermogensopgave en wat Zweedse magie. De 80-160 sprint was de specialiteit van de Viggen. Dan was de Viggen helemaal in zijn element. Harder kon ook, zoals vermeld moest de 250 km/u haalbaar zijn, maar dan kwamen de tekortkomingen weer naar boven. Boven de 220 kreeg de bestuurder al het gevoel op te stijgen. Krijg je als zo’n apparaat naar een straaljager vernoemd…
Ik vind het een gaaf ding, die Viggen. Sowieso de 9-3 eigenlijk wel. Een vriend van mij heeft een 2.0 LPT (150 pk) die gechipt is naar 225 pk en 340 Nm (zoiets als deze Viggen dus), met Viggen voorbumper en sideskirts.
Zijn 9-3 en mijn T-5R staan regelmatig naast elkaar en dan moet ik zeggen dat ik de 850 een stukje cooler vind. Puur het feit dat het een baksteen is met een relatief lage Cw-waarde en een bak vermogen. Niet dat de Saab een saai ding is hoor, en hij is momenteel nog sneller dan de mijne ook.
Wat een stukje huisvlijt zet je meer Willem, heerlijk leesvoer.
De auto zelf vind ik nog steeds briljant ogen. Dit is voor mij heel herkenbaar Saab in een sportief jasje. Nog steeds een eye-catcher dit ding, ik betrap mezelf er nog wel eens op terug te kijken als ik er eentje zie.
Mooi geschreven.
Man toch.. Die blauwe cabrio is echt een pareltje!
Leuk artikel, maar deze Saab cooler noemen dan de T-5R… Ga je mond spoelen!
@beefcake: Stel je voor: je hebt een date en je moet haar ophalen. Ze is bij haar ouders thuis. Je komt voor rijden in een vlavlip-gele station wagon met antraciete velgen en een dakspoiler. Ai, beetje gênant. Of in een decent dike grijze vijfdeurs Saab, die nota bene sneller is dan de Volvo. Meer ‘understated’ en sneller: dus naar mijn mening is de Saab cooler.
@willeme: Zo is het. Met een Saab, ongeacht welke, kan je altijd en overal voorrijden.
@viezefreddyw: Zo is het
@willeme: maar!! Ineens komt er een ouwe witte, 3drs Sierra Cosworth de hoek om, op hele dikke BBS velgen. Zonder blikken of blozen stapt de date natuurlijk daarbij in…
@davelepeef: ja, want je aanstaande schoonvader laat zijn dochter vast instappen in een auto met een taartschep achterop!
De Cosworth is vet, maar echt wel een tikkie ordinair.
@awesome: ach ja, de dames waar ik mee op date ging waren ook altijd een tikkeltje ordinair.
@ghost: ordinaire dames doen ordinaire dingen…..dat willen we toch allemaal…je moet er alleen niet mee trouwen
@ghost: ik <3 cosworth, begrijp me niet verkeerd.
Maar de stelling dat je met de SAAB overal voor kunt komen rijden gaat niet op voor een cossie.
De Sierra sedan uit de 90's uitgezonderd.
Maar met de 3/5 deurs met een taartschep achertop op een begrafenis aan moeten komen is een beetje genant.
@awesome: ik heb om die reden mijn ex-vriendin op onze eerste date niet opgehaald met mijn E30 M3. Wilde niet te fout overkomen. Overigens heb ik haar toen opgehaald met een MCoupé maar daar kon ik nog bij zeggen dat hij van mijn vader was. Overigens zou de M3 naar later bleek een gouden zet zijn geweest. Haar (veel oudere) broer was ook helemaal BMW-minded en had als kleine jongen in de showroom staan kwijlen bij de toen nieuwe M3’s.
@sportevo: wacht ff hoor, een M3 e30 lijkt jou ‘fouter’ dan een Mcoupé?? Zou het eerder andersom bekijken…
@davelepeef: dat was in 2002. Toen was de M3 nog geen klassieker zoals die nu is en de MCoupé een auto van die tijd.
@awesome: haha ja. Maar als mijn dochter in een Saab wordt opgehaald ga ik echt wel ff kijken of haar wiskundeleraar met z’n geitenwollen sokken niet erin zit…
@davelepeef: nee hoor. Die stapt dan nog in de Saab. De Volvo is overdreven met die gele kleur, de cossie met de vleugel is helemaal over de top. De Saab ziet er keurig uit .
@davelepeef: LOL
@willeme: T-5R’s zijn er ook in het zwart of groen hoor.;) Maar ik moet wel zeggen, vrouwen van mijn leeftijd (ik ben 20) kunnen de Volvo niet echt waarderen. Jammer, want het is een keer iets anders dan al die petjes Golfjes, Civic’s en Polo’s.
@ej20g: Ik ken er anders wel een hoor. 21 jaar, rijd een groene 850 (geen T-5R). En ze is er dol op. Dat is ook wel de enige die ik ken die blij wordt van een Volvo.
@robert110: ze zijn er ook wel, we zijn alleen niet met velen. Zelf ken ik een 18-jarige met een Volvo 240, een 18-jarige met een Saab 9-3, een 22-jarige met een Volvo C70 T5, een 21-jarige met een Volvo 850R en een 22-jarige met een Volvo 440 en 740.
Maar als je kijkt wat daar tegenover staat valt het toch wat tegen. Veel Volkswagens en Honda’s. Niet persé slecht, maar wel erg standaard vind ik.
@ej20g: nou hebben we het hele hockey team ook bij elkaar?
@marinepower: het zal je misschien verrassen dat niemand van ons aan hockey doet. Sterker nog, de meeste van ons vinden het maar een rare sport. Zelf ben ik meer van het rugby, lekker onverwacht, of niet?
@robert110: Raar dat mannen (of in dit geval jongens)denken dat het vrouwen ene moer uitmaakt in welke auto ze bij jou zitten. Het maakt jou toch ook niet uit dat haar schoenen zo beeldig matchen met haar mouve avondtasje? Als goed is zal ze jou ook leuk vinden in iets degelijks als een….Polo
@audicoupe84: mauve? Wasda? Heb btw nooit een coole auto gehad,enkel station en mpv.. misschien daarom dat ik het niet.weet.
@audicoupe84: Moet je op mijn leeftijd een smerige 4×4 gaan rijden. Dan zijn er opeens zat dames die oordelen op auto. Vind ik ook niet erg, als ze daar al niet tegen kan dan is ze mijn type niet.
@robert110: Ik zal ’t nog een keer proberen uit te leggen: Vrouwen hebben maling aan auto merken, maar hebben een voorkeur voor ruime gezinsauto’s waarin het makkelijk boodschappen doen is. Verder; groot is veilig (Hummer) en handig om hun kinderen naar school te brengen(’t Gooi), en van cabrio’s gaat hun haar door de war, als je oplet rijden vrouwen cabrio’s meestal gesloten.
@willeme: Waar komt “vlavlip-geel” vandaan? Vlaflip is geel met wit, ik zou het eerder vanillevla-geel noemen.
@willeme: mijn moeder had er lang geleden eentje (helaas de donkergroene) waarmee ik meerdere vriendinnen wel eens thuis heb opgehaald als ik geen zin had om mijn eigen auto te pakken. Werd altijd gewaardeerd. De Saab is leuk, maar de T-5R is voor mij het toppunt van nostalgie.
@willeme: als je dan voor de T5-R gaat moet je ook de zwarte nemen en een dak spoiler? Dat flapje kon je nauwelijks een spoiler noemen, die valt haast niet op. Maar ik denk toch dat de Volvo beter overkomt als zijnde een veiliger auto.
Ehm nee. The Viggen is The Smiths maar dan zonder Johnny Marr.
Deze trad ook eens op internet Top Gear USA. Tanner Faust achter het stuur. Indrukwekkende wagen, ook al ben ik geen Saab liefhebber.
In Zweden had je vroeger echt 2 kampen: Volvo en Saab. Sorry voor de Volvo liefhebber, maar de naam zegt het al ( het is de zweedse Volkswagen ). Saab heeft bij mij altijd een zwak gehad. En ik ben niet eens arts of tandarts. Die Vigens zijn en blijven gaaf. Net zoals de Arrows en de Griffins. Wellicht komt er nog wel een keer een Saab op de oprit bij ons.
@c350cdi: we zijn vaak in Zweden geweest en ook in Trollhattan. Leuke plaats, Saab museum is een aanrader net zoals de drooggelegde watervallen en de sluizen van het Gota kanaal. Wellicht is daar de voorliefde ontstaan.
@c350cdi: Volvo is Latijn voor ‘ik rol’, niet Zweeds voor ‘Volkswagen’…
Blijft een dikke bak!
Ahhh de Viggen. Fantastische auto! Diverse keren mee gereden. Wij Saab liefhebbers noemen het onderstel trouwens niet slecht, maar ‘met een scherp randje’ of ‘karakter’ ;). Was trouwens vrij eenvoudig op te lossen met de Viggen Rescue Kit’ (stuurstang klem, polyurethaan bussen en een subframe brace), en geloof me, die heeft 90% van de eigenaren er direct op laten schroeven. Qua tussenacceleratie onverslaanbaar! Echt een ouderwetse Turbo schop in je rug. En dan zijn de meesten ook nog eens getuned!
PS: de Viggen heeft Trionic 5 en niet 7.
@Svenska_Aeroplan_AB: De 9-3 Viggen was volgens mij de eerste die Trionic 7 kreeg. Alle andere 9-3’s van die tijd hadden Trionic 5. De Viggen had zelfs Traction Control. Stond ‘ie aan kwam je niet vooruit, zette je hem uit kwam er weer bandenrook bij de spiegels naar boven… Karakter!
@willeme: Verdomd je hebt gelijk.
@Svenska_Aeroplan_AB: dat je daaraan twijfelde ;)
@willeme: Dit klopt, de Viggens waren de eerste auto met het “totaal vernieuwde’ B235R blok, later beter bekend gewoon als het grootste black sludge slachtoffer (b205) ooit. T5 is wel een stuk leuker en makkelijker om te tunen, daar het bij een T7 om luchtwaardes en verwachtingen draait het bij T5 puur om boost en ontsteking.
Ik kijk regelmatig naar dit type 9-3, maar de vrouw wil er niet aan.
Aangezien zij 20k van de 25 per jaar op de teller zet….
Leuk weetje, voordat de 99 turbo op de markt kwam heeft Saab geëxperimenteerd met de Triumph V8. Er was behoefte aan zwaardere motoren en Saab heeft ruim 40 testauto’s gebouwd met de Britse achtcilinder. Toen bleek dat dat niks was zijn ze gaan experimenteren met de turbo.
Die eerste turbo’s waren nog lang niet zo betrouwbaar als latere generaties. Desondanks lukte het Saab om er hun handelsmerk van te maken.
Erg gave auto’s die 99 turbo’s. Alleen al die mooie eigenwijze daklijn van de combicoupé en de typische panoramische voorruit. En niet te vergeten de stoelen die doen denken aan die van een vliegtuig door de dunne rugleuningen die zo min mogelijk ruimte kosten. Maar erg goed zijn vormgegeven, waardoor je bijzonder fijn zit. En dan die mooie roodoranje stof gecombineerd met bruin leer, om van te watertanden.
De 900 ng en de 9-3 og waren in hun tijd lang niet zo vooruitstrevend als de 99 en de eerste generatie 900. Toch beginnen ze langzaamaan wel heel mooi oud te worden. En zo’n Viggen is natuurlijk dé versie die je wilt hebben. Maar wie handig is kan ook een gewone turbo nemen. De 154 pk versie kan makkelijk opgevoerd worden naar zo’n 185 pk. Én voor wie durft, zelfs zo’n 240 pk is mogelijk. Dat vraagt wel om wat aanpassingen aan het onderstel, maar met een veerpootbrug, een kleine modificatie aan de voortrein en de stabilisatorstang van een diesel achter kom je al een heel eind.
Jammer dat de 2e generatie Saab 900 bijna geheel is uitgestorven in Nederland. Ze zijn bijna allemaal op de sloop beland, en dat terwijl het nog een redelijk recent model is. Gek, want de 1e generatie 900 zie je nog best veel. En ook nog eens in goede staat. Zeker in Amsterdam.
@e550: De classic 900 word in geïnvesteerd door liefhebbers, de NG 900 word verafschuwt… Zo simpel is het
Een van de mooiste Saabs kwa design vind ik. Mooier dan de 900 eigenlijk.
Altijd een zwak gehad sinds een buurman twee Saabs had. Zo’n zwarte 900 turbo drie-deurs met cognac-velours en nog een zilveren sedan erbij. Later een 9-3 gereden. Voelde toch als een jongensdroom die uitkwam ook al was het er maar een met een 1.8opel-motor. Besteld zonder proef te rijden. Hij moest er gewoon komen en proefrijden zou alleen maar twijfels kunnen voorzaken. Geen moment spijt gehad.
SAAB
Rallysuccessen
Erik Carlsson
Man can Pat Moss,
zus van…….
SAAB’s eerste succes
is geheel te danken aan bovenstaande grootheid
en SAAB’ s 96 die als gemeen klinkende rochelende drie-cilinder
tweetakt SAA sportief op de kaart heeft gezet
Het combo is trouwens de bakermat geweest voor SAAB’s
veiligheids imago, Carlsson rolde de SAAB regelmatig op zijn dak, om vervolgens de wedstrijd gewoon uit te rijden en soms te winnen!
Ongekend in de tijd zonder rolkooien en gordels
Torque steer is ook al in ruime mate van toepassing op de iets minder krachtige modellen. De 2.0t met 150pk in m’n 9-3 cabrio heeft er ook al behoorlijk last van. Maar dat is dan ook niet direct een auto om mee te knallen, gewoon rustig cruisen is ie beter in.
@cpp1: Precies, een auto om mee te cruisen. Had met mijn 185pk 9-3 ook al last van torque steer inderdaad, nu met Bilstein B12 en heel veel andere aanpassing nu met 240 een stuk minder last van.
Prachtig artikel voor een prachtige auto. Desondanks de ‘Viggen Rescue Kit’ blijft de 9-3 helaas een slappe auto, in de nieuwere generatie 9-3(Sport Sedan, Estate) is dit al een heel stuk beter. Vrienden van me hebben een trackday 9-3 met T7 motor; zelfs met een rolkooi er in merk je dat de koets en het chassis er onder gewoonweg net wat te slap is voor het betere bochtenwerk. Voor normaal gebruik levert een leuke stabilisatiestang en een setje Bilsteins met Eilbach veren al heel wat resultaat op..
Als eigenaar van een 9-3 cabrio kan ik alleen maar beamen heerlijk ding de Viggen. De 900 NG die ik daarvoor had was er een absolute dweil mee in vergelijking tot. De huidige daily 2.8 V6 is gewoon een heerlijk apparaat, desondanks blijft miep hier op de bank haar 330i trouw. Wel is ineens tegenwoordig de cabrio ineens verdwenen ’s morgensvroeg, I wonder why
Het verbaast me elke keer weer hoe ruim zo’n saab is. Eigenlijk best wel fijne auto’s ook. En elke keer is er wel weer wat leukers te koop ook.
Tja, na anderhalf decennium wonend in Zweden al een paar 9-3 Aero’s 9-3 mogen besturen zonder reservaties, van beide generaties, origineel en ‘verbeterde’ versies. Jammer genoeg nooit een Viggen, zag ze wel schaatsen/roken op de rondpunten hier. Het was ook een van de eerste fwd wagens met standaard een sper vooraan als ik me goed herinner, naast de eerdere Rover 220 Coupé Turbo. Maar ook hier zonder goed resultaat dus, hiermee werd het vooroordeel dat een FWD niet meer dan 200pk aankan dan ook verder, verkeerdelijk, bevestigd.
Om terug te komen op de eerste zin, met alle beste wil van de wereld, maar dynamisch was er niet veel koek aan. Prima reisauto, verschrikkelijke sportauto’s… Maar men kameraden hielden ervan, een paar zelfs bij Saab gewerkt, had het hart niet om hun onverdoezeld te zeggen wat ik ervan vond… Met alle mooie bochtige weggetjes ten spijt, is het een volk dat vooral houdt van hard rechtdoor rijden… Because Saab? ;)
We hebben ooit eens proefgereden met zo’n Viggen Cabrio bij Jonker Hoevelaken. Toen ie nog in het oude pand zat. Wat een apparaat. Kon z’n vermogen totaal niet kwijt, bak kraakte met overschakelen (vooral van 1 naar 2). Was gewoon teveel power voor die auto. Uiteindelijk een 9-3 Aero gekocht en die had eigenlijk ook nog teveel vermogen voor dat chassis. Wellicht dat de dichte variant het beter kwijt kon. Was echt een tegenvaller qua rijden. Snel op tussenacceleratie maar verder in alle opzichten slechter dan een vergelijkbare BMW als je het mij vraagt
Volgens mij is er nog een andere snelle SAAB die het coolst van allemaal is: de 9-5 Turbo X XWD. Daar hebben jullie zelf nota bene een rijtest meegedaan: http://www.autoblog.nl/archive/2008/02/14/rijtest-saab-turbo-x-met-video
@Original_Arnoud: 9-3 uiteraard
@Onehp:
Je hebt gelijk.
Mooi geschreven en zeer informatief artikel! :)
Over de auto zelf: Ik vind hem ook tof!