Al geruime tijd mopperen veel mensen over het feit dat al die moderne auto’s tegenwoordig zoveel op elkaar lijken. Windtunnelmodellen, fusies, badge-engineering, allemaal genoemde oorzaken voor het ontstaan van een enorme éénheidsworst. De Chinese kopieerpraktijken zullen we het maar helemaal niet over hebben.
Ik heb het in de column “Niets is wat het lijkt” al gehad over dat menig designer graag zijn DNA laten prevaleren boven die van de merken waar ze voor ontwerpen en dat een design gemakkelijk aan een ander merk wordt verkocht of meerdere keren in iets aangepaste vorm wordt toegepast. Maar het gaat soms wel erg ver…
De laatste jaren spant Audi volgens velen de kroon met hun risicoloze copy-paste praktijken. Het is inderdaad soms best lastig om op enige afstand de ene Audi van de andere te onderscheiden, maar de modellen moeten nu eenmaal verkocht worden en dan is het begrijpelijk dat ze voor de veilige weg kiezen.
Ook Zagato krijgt veel opmerkingen van het teleurgestelde publiek over zich heen. In de ogen van veel autobloggers maakt Zagato zich er te gemakkelijk vanaf door steeds dezelfde stylingtrucjes op verschillende auto’s toe te passen. Toch is dat precies wat de klanten willen. Men wil een typische Zagato en klanten en merken vragen expliciet naar de bekende weg.
Heel vroeger had ieder designhuis al haar eigen stylistische identiteit, welke vaak sterker was dan de identiteit van het automerk dat het rollende chassis leverde.
Zagato heeft dus ook zo zijn eigen standaard manieren ontwikkeld om de styling van welk merk dan ook naar zijn eigen hand te zetten.
De Raptor was een concept voor Lamborghini, maar er is geen enkel Lamborghini-element in te herkennen en zo kon het design jaren later eenvoudig verspykerd worden op het onderstel van de Spyker C12 LaTurbie. Misschien niet echt origineel, maar het is wel een echte Zagato.
“Vroeger waren alle auto’s veel onderscheidender,” zegt men weleens. Nou… niet dus… Copy-paste werd vroeger al op hoog niveau toegepast. Toen er nog koetswerken gebouwd werden op rolling chassis’ was het enige zichtbare deel wat de merkidentiteit bepaalde de radiator. De rest werd door een coachbuilder voor de particuliere klant ontworpen. Vaak pasten de koetsenbouwers dezelfde lijnen toe op verschillende onderstellen en pasten deze in meer of mindere mate aan volgens de wensen van de klant.
Zo hebben bijvoorbeeld Chapron, Figoni&Falaschi, Labourdette en Pennock sterk gelijkende modellen gebouwd op onderstellen van o.a. Bugatti, Delage, Delahaye en nog veel meer.
Vignale had ook altijd een aantal designs klaar liggen die rustig op onderstellen van uiteenlopende merken werden toegepast. De designer Michelotti zette gewoon één keer een lijnenspel op papier en zodra er een klant kwam die het mooi vond, werd het toegepast op een chassis wat eronder moest passen. Vignale ging in veel gevallen veel verder dan Zagato deed met het Lambo-Spyker design.
Op basis van onderstaande schets van Michelotti zijn diverse Fiats gebouwd, maar er zijn ook afgeleide designs toegepast op Ferrari-onderstellen en er bestaat zelfs een Cadillac waar dezelfde lijnen in te herkennen zijn.
Zie hieronder een rode auto en een grijze met rood dak. De carrosserielijnen zijn identiek, evenals de vele details als de grille, lampen, bumpers, chroomstrips, koelgaten, spatbordvinnen, enzovoorts.
Maar… deze rode is een MG TD…
En deze grijze is een Fiat 8V.
Het enige wat Vignale in dit geval heeft gedaan was de afmetingen iets aanpassen aan de bematingen van het chassis en een ander logo op de neus plakken.
Hieronder zie je drie sterk gelijkende auto’s met een Italiaans design, wederom van Vignale. Echter, de eerste is een Amerikaanse Cunningham C3. De tweede is een OSCA en de derde een Ferrari.
Concurrent Ghia kon er ook wat van! Ghia maakte een design ‘Supersonic’ genaamd. Hieronder zie je dat design toegepast op een Jaguar XK120 chassis.
Hieronder een identieke rode carrosserie en een zwarte. Maar… nu kijken we ineens naar een Fiat 8V!
En hieronder weer hetzelfde design, maar nu met o.a. iets aangepaste koplampen, een gewijzigde zijstrip en bumpers. En dit is een…. ??? Wie raadt het als eerste?
Naar horen zeggen is deze carrosserie ook ooit op een AC Cobra toegepast, maar helemaal zeker ben ik daar niet van, want ik heb er nog nooit foto’s van gezien.
Dat auto’s veel op elkaar lijken of zelfs identiek zijn is dus niet alleen iets van de moderne tijd. Je kan het jammer of zwak vinden, maar ergens begrijp ik het ook wel.
De schoorsteen moest bij de designers en coachbuilders ook roken en als de kans zich voordeed om voor de makkelijke weg te kiezen, dan is het logisch dat ze een reeds bestaand design uit de la trokken en deze een tweede of derde keer verkochten.
Vroeger was dat niet zo storend, want de betreffende auto’s waren vaak toch one-offs of gemaakt in een zeer beperkte oplage en dus was de kans dat de eigenaar het tweede of derde model ergens tegenkwam vrijwel nihil.
Met de opkomst van de massamotorisering werd dat echter een ander verhaal en daarom kan ik het me goed voorstellen dat velen teleurgesteld raken bij het zien van weer dezelfde allernieuwste Audi A4/5/6/8. Ook is er nu internet en zo zijn zelfs de diverse one-offs van bijvoorbeeld Zagato over de hele wereld te ‘betrappen’. Het zou dan inderdaad wel fijn zijn als de Japanse designer van Zagato wat meer creativiteit in zijn designs zou stoppen. Maar… de schoorsteen moet roken, dus is het nog altijd erg belangrijk om de klant te geven waar hij om vraagt. En die kiezen, net als veel grote merken, ook voor de veiligste weg.
Stef_4 zegt
klopt..maar alfa doet dit met de 8c heel anders wat wel erg goed is uitgepakt dus onveilig is lang niet altijd slecht
Michiel_vd_Brink zegt
Ik heb een foto gevonden van de Ghia Supersonic op basis van de AC Cobra:
“The Savonuzzi designed, Ghia built body was originally fitted to a Fiat 8V chassis. John Willment found the discarded body in a junkyard and married it to a leftover 427 Cobra competition chassis. A Holman-Moody 427 with twin four barrels was fitted for propulsion. Willment lost interest before the project was completed and sold it. The car has bounced around since then and has never been fully sorted out. It is the only Cobra coupe that has never seen a racetrack. This may be a good thing.”
victor zegt
klopt helemaal maar ehh michiel gaat u dit dus ook doen??
PS: graag in tijdloos.. redactie
rikkon zegt
Dat is dan de Supersonic met de subtiel uitgeknuppelde wielkasten.
VLS54 zegt
Leipe shit…
Svenska_Aeroplan_AB zegt
Het is duidelijk dat het maar weer om 1 ding draait: centen!
Inderdaad is iedere ‘Audi met heras-neus’ vrijwel identiek, maarja: het verkoopt…
Ik herrinner me nog een uitspraak van een Citroën-directeur naar aanleiding van de klacht dat Citroëns geen apart design maar hadden: ‘Dat klopt, en sindsdien verkopen we meer auto’s dan ooit’!
Geen speld tussen te krijgen.
Money talks, Maar jammer is het wel…
onkruid zegt
De grijze Ghia Supersonic is op basis van een Jaguar E type.
Jaguar velgen, lange motorkap en de originele voorruit (hoger dan de XK120) van een E type.
Michiel_vd_Brink zegt
@ onkruid: nope, het is geen Jaguar.
onkruid zegt
deze is het
http://www.astonmartins.com/feltham/db2_4_ghia_supersonic.htm
RubenBaeten zegt
Tof artikel, Michiel!
Even ter aanvulling: de Cadillac met Michelotti-design was niet echt een Cadillac. De auto staat bekend als de “Bill Frick Special”, naar de customizer uit Long Island die destijds Cadillac-motoren in simpele, lichte auto’s bouwde om ermee te racen (Fordillacs en Studillacs). De auto werd door hem handgebouwd en voorzien van de V8 uit de 1955 Eldorado. De auto was voor zijn tijd erg duur (minimaal $8750) en erg snel: 7,2 seconden naar 60 mph. Er zijn drie exemplaren gemaakt (een prototype, een coupe en een ‘convertible’ met een groot roldak), waarvan er nu nog één bekend is.
Michiel_vd_Brink zegt
@ onkruid: Check! Snel gedaan!
carsofcoolhaven.nl zegt
Mooi stukje, de diverse auto’s in foto’s zo direct naast mekaar werkt erg sterk! Leuk om te lezen, leuk om te zien!
Moet wel zeggen dat ik het oudere knip en plak werk er spannender uit vind zien dan bijvoorbeeld het interne Audi klonen van tegenwoordig. Die MG TD/Fiat 8V van Vignale mogen ze nu nog steeds op nieuwe onderstellen klonen van mij betreft! Om over de Ghia maar te zwijgen…
Alec zegt
“En dit is een…. ??? Wie raadt het als eerste?”
Aston martin…..
Mooi stukje, leuk om te lezen over de fiat 8V, toch niet verwacht dat hiervan zulke sterk gelijkende auto’s van rond zouden rijden……soms zijn dingen dus toch niet wat het lijkt.
Bedankt voor het leermomentje michiel!
Michiel_vd_Brink zegt
@ Ruben: Hier heb je ze alledrie bij elkaar:
http://www.coachbuild.com/index.php?option=com_gallery2&Itemid=50&g2_itemId=2410
De laatste foto in de gallery heeft weer enkele sterke gelijkenissen met andere Vignale creaties op basis van Fiats, Lancia’s, e.d.
De rode heeft het meeste Vignale-Ferrari-trekjes, maar echt copy-paste is het toch net niet, vind ik.
victor zegt
het valt me overigens op: waarom gaat dit enkel over europeese en amerikaanse merken, zijn japanners dan gewoon beter?
Astondriverinspe zegt
Aston Martin is ook zo’n voorbeeld van nauwelijks uiterlijk verschil in de modellen. Maar zoals Michiel al zegt, zou aston martin ineens de andere kant uitgaan met haar ontwerpstrategie, dan zou het snel klaar zijn met haar huidige klantenkring!!
RubenBaeten zegt
@Michiel: Het is idd zoals je schrijft, de lijnen zijn erin te herkennen, maar daar houdt het wel bij op. Bij mijn weten is de auto op die laatste foto het prototype, en is de rode dus de eerste productie-auto (de coupe met dicht dak), maar dat weet ik niet zeker. Het blijft interessant om je neus in dit soort dingen te steken… :-)
Juppe zegt
Het is erg interessant om dit soort dingen uit te zoeken. Laatst reed ik achter een nieuwe Renault Laguna stationuitvoering, en daarvoor reed het voorlaatste model. Ik zag daarin zie je erg veel verschillen in lijnen en detaillering. Alsof Renault zoekende is met het design, en misschien met de nieuwe niet wil refereren naar het oude model om niet de associatie te maken met dezelfde onbetrouwbaarheid en problemen.
Als ik dan een Audi zie, en hoe die ontwikkeld is, lijkt het erop dat ze een goede koers hebben ingezet en deze blijven volgen. Misschien niet het meest wilde of innovatieve, maar wel een goede. Het lijkt mij iig een goede uitstraling van het merk.
Marijn zegt
Toch vind ik de bovenstaande voorbeelden niet echt te vergelijken met het kopieerwerk wat we de laatste tijd veel zien. De auto’s die hierboven genoemd zijn komen van dezelfde coachbuilder, die z’n ontwerp iets ‘getweakt’ heeft om het aan een ander merk te verkopen. Dat is geen kopie, dat is dus gewoon hetzelfde ontwerp met andere mechaniek en een ander merkje erop.
Het kopieerwerk van tegenwoordig houdt met name in dat een ontwerp van fabrikant X door een ander zo goed (of slecht) mogelijk na wordt getekend, en het vervolgens uitbrengt als een compleet nieuw model / ontwerp. Dat is toch iets schadelijker vind ik. Het is dus niet (zoals de bovenstaande voorbeelden wel) van dezelfde designer die een keer een dagje vrij heeft genomen, maar van een ander, en daarmee is het dus een simpele ‘fake’.
Michiel_vd_Brink zegt
@ victor: Ik zou zeggen, vul dat met die Japanners zelf maar aan met leuke voorbeelden.
JH zegt
Dat sommige autofabrikanten copy-paste doen van andere is een beetje onzin omdat de auto’s 4 jaar eerder ontworpen zijn. Je merkt vaak dat de ontwerpers gelijk denken, en dat is iets anders. We leven in dezelfde samenleving, zien dezelfde trends en daardoor kan het voorkomen dat designers dezelfde ideen hebben maar dat hoeft nog niet kopieren te zijn omdat de merdedes designer niet weet wat de bmw designer op dit moment tekent maar het kan wel raakvlakken hebben. Overigens heb ik het niet over dat een designer van het ene naar het andere merk wisselt en dan bepaalde dingen “overneemt” want dat gebeurt wel eens (hoewel je als designer niet graag herinnert wordt dat je ontwerp op een ander lijkt.)
ZeRoo zegt
Hmm toevallig werd er gisteren een nieuwe audi a4 met S-line pakket voor de deur geparkeerd zwart leer interier etc. gewoon helemaal af en ik was er gelijk helemaal weg van.. hoewel als je hem op afstand ziet rijden het net op iedere andere a4 lijkt en ik daar niet echt warm of koud van kan worden (zelfs de RS4 begint licht te vervelen) .. het werkt dus inderdaad!
LJ zegt
een aston martin duh:|
Trabbi zegt
Laatste reeks auto’s lijkt ook wel wat op Michelotti’s versie van de BMW 507
victor zegt
nou ik heb niet echt voorbeelden van gekopieerde japanners, als ik zo kijk naar een mazda 3 en 6 zitten er wel kleine mazda kenmerken( koplampen) in maar veder niet en tussen een suzuki swift of sx4 of ignis zie ik ook geen overeenkomsten..
Cerbera zegt
@Michiel
Heb je wel eens een artikel geschreven hier over Figoni&Falaschi, Chapron etc etc?
Klassiekerrally zegt
Copy-paste is van alle tijden.
Nog een voorbeeld? De ADO-16 reeks.
Morris, Austin, MG, Riley, Wolseley en Vandenplas. Afgezien van de neus, een chroomstrip hier en daar en de uitvoering van het interieur waren er weinig verschillen.
Michiel_vd_Brink zegt
@ Cerbera, nee nog niet, maar dat komt vast nog wel een keer, als jullie dat leuk vinden.
Michiel_vd_Brink zegt
@ Klassiekerrally: badge-engineering ten top!
Darahan zegt
Zoekt de verschillen.. Ik vind dat een ontwerper best een eigen signatuur mag hebben, maar pas dan niet steeds dezelfde designelementen in een koetswerk toe.. Ik hoef geen Zagato met bentley/ferrari/ford techniek, maar een bentley of een ferrari met zagato koets..
Markus zegt
Van Audi’s kun je wel zeggen dat ze veel op elkaar lijken, maar ondertussen heeft Audi wel een basis gevonden die er goed uitziet en dus goed verkoopt. Van die kant bekeken is het volgens mij helemaal niet zo erg als je modellen duidelijk van hetzelfde merk zijn. Wat tegelijk een merk geen goed doet is als de modellen bijna niet uit elkaar te houden zijn. Audi zit daarbij op het randje denk ik.
Nog iets over Audi: de A6 komt groter en lomper (en lelijker vind ik) over dan een A8 – wat best vreemd is want de A8 is duidelijk groter en redelijk lomp. Apart dat ze dat effect hebben. De A8 vind ik wel mooi, de A6 sedan niet echt.
Klassiekerrally zegt
@ Michiel: niet dat daar iets mis mee is natuurlijk… ;)
Markus zegt
Die Spyker en Raptor verschillen nog vrij veel trouwens. Het is met name de voorkant, de hoekpunten zeg maar, waaraan je ziet dat de Spyker gebaseerd is op die Raptor.
Conundrum zegt
En dit is een…. ??? Wie raadt het als eerste?
Aston Martin, maar ik was zeker niet de eerste.
Jan C. zegt
Ik zag het logo en wist direct dat het een Aston is. Maar ik was hiet niet als eerste en kon dus ook niet hem als eerste vinden ;)
Wellicht had Michiel er goed aan gedaan om het BMC voorbeeld aan te halen, ook in combinatie met de 1800 “Landcrab”, waarin je ook veel dingen van de Mini terugziet. Beetje Audi A3-Audi A6 idee.
Leuke column
Ringfan zegt
Ik val wellicht in herhaling maar wederom een geweldige collum van Van den Brink!!!
Pannekoek zegt
Ik vindt dat Zagato veeels te kort door bocht gaat tegenwoordig, ze hebben nu 2 achterkanten en 2 voorkanten, kiezen van beiden 1, en doen er dan nog een vleugje merk-DNA bij..
En voila! Een nieuwe Zagato.
Terwijl vroeger Zagato hele mooie auto’s maakte, bijvoorbeeld de TZ2, wat in mijn ogen de mooiste auto ooit gemaakt is.
Michiel_vd_Brink zegt
@ Jan C: er zijn teveel voorbeelden om zo eventjes in een column op te noemen.
Ik heb me dan ook beperkt tot designs die op totaal verschillende onderstellen werden toegepast.
Badge-engineering en modelvariaties van verschillende merken behorend tot 1 concern is een veel langer verhaal.
Voel je vrij om jouw voorbeelden aan te dragen!
Jimmie zegt
Valt dit ook onder copy-paste?
http://en.wikipedia.org/wiki/Type_Four_chassis
In dit geval alleen de andere kant op, met z’n allen het Type 4 chassis ontworpen en elk merk ontwerpt z’n eigen neus en kont.
victor zegt
@ jimmie, de lancia en fiat lijken vooral veel op elkaar maar die hele linker lijkt totaal niet op de andere 3
bramwillemse zegt
Met dit soort exclusieve coachbuilders vind ik het nog niet eens zo erg (alhoewel ik het wel eens ben over het gebrek aan diversiteit bij Zagato).
Wat ik het ergste vindt is bedrijven die samen niet alleen een platform ontwikkelen, maar óók de carrosserieën samen ontwikkelen, afgezien van een bobbeltje in de lichtunit of meer of minder chroom/plastic.
Hier een paar voorbeelden van dat soort wanstaltige projecten:
De Peucimitsu Four Crossland Seven
Citroën C-Crosser
Mitsubishi Outlander
Peugeot 4007 (Met de meest walgelijke autoneus ooit bedacht)
Bovenstaand vind ik het meest schaamteloze en meest verschrikkelijke voorbeeld van schaamteloos copypaste werk om geld binnen te halen. Dat heeft dan vooral te maken met de 4007, want dat vind ik echt een gedrocht, afkomstig uit de hel..
Een ander voorbeeld zijn de Peugeot 107, Citroën C1 & Toyota Aygo. Minder erg, omdat (zelfs de Peugeot) niet tot braakneigingen leidt. Maar niet minder copy paste..
De Aygo durf ik zelfs leuk te noemen, de best ogende van zijn klasse.
Toyota Aygo
Peugeot 107
Citroën C1 (die ik bijna nooit zie rijden en het minst een eigen identiteit heeft van de 3)
Tsja, copy pasten. Ik weet niet wat ik er nou van moet denken. Het is begrijpelijk, want kosten moeten worden bespaard en het is prettig om veilig geld te verdienen. Maar trots zou ik er niet op kunnen zijn..
bramwillemse zegt
Betere naam: De Peucimitsu Crossdresser ;)
Ik zie dat de afbeelding van de 4007 het niet doet, dus hierbij eentje die wel werkt (hopelijk..):
Peugeot 4007
Astondriverinspe zegt
lol@ Bram
Qua bespottelijkheid komen beide in ieder geval geweldig veel overeen!!
Cerbera zegt
@michiel
Zeker weten dat ik dat leuk zou vinden. Persoonlijk vind die flamboyante stijl echt prachtig.
Nice swooping lines!
Nou hopen dat meer mensen dat vinden ;)
W!d zegt
@Marijn.. Wat je zegt is niet helemaal waar, de trekjes van Alfa Romeo bij Seat en bij de 1-serie en hyundai i10 komen ook door dezelfde designer.. een designer heeft vaak bepaalde lijnen die je vaak terug ziet komen, zoals fisker.
Apache zegt
De Fordcoln MKEdge :)
Rick dos zegt
Ach, het gaat mij niet zo zeer om het copy-pasten maar meer om de evolutie in het cardesign.
We zijn met het design zoals we die nu kennen al zo’n 18 jaar bezig. Het moet rond zijn, het moet compact zijn, het moet degelijkheid uitstralen etc.. Ik heb het wel gehad daarmee. We gingen eind jaren 80 van het hoekige tijdperk over in het ronde tijdperk. Kijk bijv. naar het laatste model Audi 80, de BMW E36, of de eerste Mercedes C klasse t.o.v. hun voorgangers. Toen stuk voor stuk mooie auto’s, maar die lijn die toen werd ingezet is nu wel (en eigenlojk allang) aan verandering toe.
BMW en Renault probeerde en proberen het. BMW met hun “flame surfacing” en renault met hun van de Avantime afgeleide modellen.
Of je het mooi of lelijk vind is niet het gelijk. Dat is het gelijk van een individu. Het gelijk van de designer of iets mooi of lelijk is, kun je ook niet één op één transleren naar de verkoopaantallen. Echter, is het wel een goede graadmeter of iets inderdaad mooi of lelijk is. Je haalt je gelijk dan uit de aantallen.
Michiel zegt
@ Apache, jah en dat is dus dan Badge-engineering die hore bij elkaar dus praktisch zelfde uitstraling LOGISCH, denk ff na voordat je post of het wel past in de sfeer van het artikel en in jou geval NEE dus..
On-topic, om een of andere rede zien de ctrl-c ctrl-v er tog veel beter uit dan tegewoordig, wrm is dat vraag ik me dan af??
Michiel_vd_Brink zegt
@ Michiel: rustig maar. Je hoeft niet zo heftig te reageren als de reactie niet helemaal lijkt te passen bij de column…
primramessar zegt
Je ziet wel dat elk tijdperk haar eigen vorm heeft. Ik weet niet zeker of fabrikanten niet hun best doen om zich te onderscheiden. Daarom hebben ze toch ontwerpers aangenomen. Sommige ontwerpen zoals de audi tt of de hummer zijn toch apart en deze worden ook verkocht. Ik denk dat het probleem ligt bij dat het niet makkelijk is om telkens met iets nieuws te komen wat mensen aanspreekt.
mashell zegt
Leuke column, Copy-Paste gedrag beschrijven met voorbeelden uit een tijd dat de ontwerpers nog nooit van Copy-Paste gehoord hadden. De perfectie manier om je stelling te bewijzen.
The Honda Spirit zegt
misschien een beetje ver gezocht, maar heeft iemand al eens een Maserati GT naast een Honda Prelude gezet ? (ok, ik heb ook liever de Maserati maar toch, ik zal het met de prelude moeten doen).
Michiel_vd_Brink zegt
Nog een sterk copy-paste voorbeeld:
http://www.pietro-frua.de/1972_citroen.htm
Hier zie je een Citroën SM Coupé uit 1972 met een carrosserie van Frua.
Verder omlaag op de pagina zie je exact dezelfde auto, maar dan op het onderstel van een Fiat 130 Coupé.
Het enige verschil… de Fiat heeft ronde uitlaatpijpen waar de Citroën rechthoekige heeft.
Escher zegt
Twee redelijk recente voorbeelden: